Ανασφάλιστα. Μια ουσιαστική Ανάλυση

του Αριστείδη Παπανικόλα. Κανένα ανασφάλιστο όχημα με ελληνικές πινακίδες δεν θα έπρεπε να κυκλοφορεί. Τα δύο τελευταία χρόνια γίνονται συνεχείς αναφορές στο πλήθος των ανασφάλιστων οχημάτων που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους, αλλά και στην εντεινόμενη αύξησή του. Τα ανασφάλιστα οχήματα είναι πράγματι μια πληγή, ένας κίνδυνος για οποιονδήποτε, με πολλές κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις. Ταυτόχρονα όμως, η υπερβολή και η προχειρότητα στις δηλώσεις των αρμοδίων και στα δημοσιεύματα δημιουργούν μια ψεύτικη ή έστω λανθασμένη εικόνα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία το πλήθος των ασφαλισμένων οχημάτων είναι περίπου 5.000.0000. Ταυτόχρονα τα δημοσιεύματα αναφέρουν 2.000.000 περίπου ανασφάλιστα οχήματα, δηλαδή ένα τεράστιο ποσοστό, άνω του 25% του συνόλου των οχημάτων που κυκλοφορούν. Είναι όμως αυτή η αλήθεια; Ποια είναι και ποια θεωρούνται ανασφάλιστα οχήματα;

Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο “Ο κύριος ή κάτοχος αυτοκινήτου που κυκλοφορεί μέσα στην Ελλάδα επί οδού, υποχρεούται να έχει καλύψει με ασφάλιση την εκ τούτου έναντι τρίτων αστική ευθύνη…”. Αν θεωρήσουμε λοιπόν ότι κάθε όχημα που έχει πινακίδες πρέπει να είναι και ασφαλισμένο, τότε ναι, μπορεί να υπάρχουν περίπου 2 εκατ. ανασφάλιστα οχήματα. Δεν είναι όμως έτσι. Καταρχήν, το οργανωμένο ελληνικό κράτος δεν γνωρίζει ποιων οχημάτων έχουν κατατεθεί οι πινακίδες. Και όπως όλοι ξέρουμε τα τρία τελευταία χρόνια έχουν κατατεθεί εκατοντάδες χιλιάδες πινακίδες. Δεύτερον δεν γνωρίζουμε ποια είναι τα ασφαλισμένα οχήματα από το σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή (έδρα, υποκατάστημα, ελεύθερη παροχή υπηρεσιών). Τρίτον, δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει «ανασφάλιστο», τι έλεγχος μπορεί να γίνει αλλά και τι έλεγχος πρέπει να γίνει. Κανείς δεν έχει ενημερώσει αν εννοούμε “ανασφάλιστα” όσα οχήματα βρεθούν σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία (π.χ. 30.06.2012) ανασφάλιστα ή όσα οχήματα βρεθούν ανασφάλιστα για ένα συγκεκριμένο διάστημα (π.χ. το πρώτο εξάμηνο του 2012). Τέταρτον, όταν μιλάμε για πρόστιμο 250 ευρώ όπως ακούγεται, θα ισχύει για όλους το ίδιο, κάτι σαν τα «οριζόντια» μέτρα που λαμβάνονται από τις τελευταίες κυβερνήσεις; 250 ευρώ για το ανασφάλιστο παπάκι και το ίδιο για το ανασφάλιστο φορτηγό ή ταξί; 250 ευρώ για κάποιον που από αμέλεια ή απουσία στο εξωτερικό άφησε (κακώς βέβαια) για ένα μήνα ανασφάλιστο το αυτοκίνητό του και το ίδιο για κάποιον που δεν ασφάλισε ποτέ το αυτοκίνητό του;

Μήπως σας ακούγεται σαν ένας φοροεισπρακτικός μηχανισμός μιας και ψάχνουμε χρήματα από παντού; Πάλι στον πολίτη θα έρθει ένα μπιλιετάκι και θα τρέχει μετά (χαμένες ώρες, μεροκάματα, από υπηρεσία σε υπηρεσία κ.λπ.) να αποδεικνύει ότι ήταν ασφαλισμένο το όχημά του ή στη συγκεκριμένη ημερομηνία το είχε μεταβιβάσει ή είχε καταθέσει πινακίδες …ή …ή …; Ποια θα είναι η ευθύνη όσων φορέων (δημόσιων και ιδιωτικών) δώσουν λάθος ή ελλιπή στοιχεία;

Και ίσως το κυριότερο όλων: Γιατί τα αυτοκίνητα του Δημοσίου εξαιρούνται της υποχρέωσης για ασφάλιση; Επειδή είναι φερέγγυο (!!!) το κράτος και αποζημιώνει το ίδιο τους παθόντες; Τα δημοσιεύματα τα υπολογίζουν σε 700.000 οχήματα, στο 40% περίπου του πλήθους των «ανασφάλιστων». Αυτά όμως είναι νομίμως ανασφάλιστα! Και γιατί ουδέποτε η ΕΑΕΕ έθεσε τέτοιο θέμα; Δεν θέλει ασφάλιστρα ή πιστεύει ότι δεν θα εισέπραττε από το δημόσιο ή τα θεωρεί ζημιογόνα; Και όχι μόνο τα οχήματα του δημοσίου, αλλά σύμφωνα με το νόμο “Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Εμπορίου, μπορεί να εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις…, τα αυτοκίνητα νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και οργανισμών κοινής ωφέλειας, διότι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις προς εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, έναντι των προσώπων που ζημιώνονται.” Για όποιον οργανισμό θέλει το κράτος μπορεί να αποφασίζει να μην ασφαλίζονται τα οχήματά του, γιατί θα πρόκειται για …φερέγγυο Οργανισμό!!! Αλίμονο στον πολίτη.

Ίσως θεωρήσετε ότι είμαι υπέρ των ανασφάλιστων οχημάτων. Όχι βέβαια, ακριβώς το αντίθετο. Κανένα ανασφάλιστο όχημα με ελληνικές πινακίδες ή επί ελληνικού εδάφους. Αυτή είναι η θέση μου. Αλλά όλα αυτά περί προσπαθειών δύο χρόνων για να εντοπίσουμε τα ανασφάλιστα και τα πρόστιμα που θα επιβληθούν κ.λπ., μου ακούγονται αστεία και προσχηματικά. Και αν κάποιος πει, τουλάχιστον ας γίνει η αρχή, δεν είναι κακό να ξεκινήσει μια προσπάθεια, του απαντώ: Οι προσπάθειες δεν αρχίζουν με πρόστιμα, δεν αρχίζουν με απειλές, αρχίζουν με ενημέρωση και κρατάνε χρόνια, μέσω της παιδείας και της καλλιέργειας του αγαθού της ασφάλισης στον καταναλωτή, από τα πρώτα του βήματα, από το δημοτικό σχολείο. Ή μήπως αυτήν τη στιγμή χρειαζόμαστε και άλλα έσοδα και άλλα χαράτσια και το γενικευμένο αυτό πρόστιμο είναι μια καλή πηγή; Γιατί το πρόστιμο βέβαια, το κράτος θα το εισπράξει, όχι η ασφαλιστική αγορά. Αν τελικά αποφασίσουν και στείλουν τα πρόστιμα, ας προβλέψουν τουλάχιστον (ακόμα και νομοθετώντας) ότι θα πάνε απευθείας στο ταμείο του Επικουρικού Κεφαλαίου που εναγωνίως ψάχνει έσοδα. Δεν είμαι αισιόδοξος, αλλά μακάρι να κάνω λάθος.