Μπορείς να προβλέψεις τα πάντα; Μπορείς να πεις ότι είσαι καλυμμένος για ό,τι κι αν συμβεί; Μπορείς να κοιμάσαι πράγματι… ήσυχος;
Νομίζω ότι η απάντηση είναι ένα μεγάλο ΟΧΙ, αλλά ταυτόχρονα όλα εξαρτώνται από την ιδιοσυγκρασία, την ωριμότητα, την υπευθυνότητα και βέβαια την δυνατότητα καθενός, να περιορίσει και να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους που τον απειλούν. Και για να είμαστε σωστότεροι, να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις από την τυχόν επέλευση των κινδύνων που τον απειλούν, γιατί η εξάλειψη του κινδύνου συνήθως δεν είναι εφικτή.
Υπάρχουν κίνδυνοι που δεν μπορεί να ελεγχθεί η επέλευσή τους, όπως για παράδειγμα η εκδήλωση ενός σεισμού, αλλά μπορεί α) να περιοριστούν οι επιπτώσεις του μέσω προληπτικών ενεργειών (περιοχή, είδος και ποιότητα κατασκευής μιας οικοδομής, τήρηση οδηγιών πρόληψης ζημιών κ.λπ.) και β) να αποκατασταθούν οι ζημιές που θα προκληθούν μέσω σωστής ασφάλισης.
Υπάρχουν κίνδυνοι που μπορεί να ελεγχθεί η επέλευσή τους, όπως για παράδειγμα η αποψίλωση και ο καθαρισμός του περιβάλλοντος χώρου μιας οικοδομής, ώστε να μην μην υπάρχει η δυνατότητα μετάδοσης πυρκαϊάς από το εξωτερικό περιβάλλον προς την οικοδομή και κίνδυνοι που σου έρχονται… ουρανοκατέβατοι, όπως η πτώση ενός αεροπλάνου στο σπίτι σου!
Υπάρχουν κίνδυνοι που η επέλευσή τους σχεδόν προκαλείται από τις δικές μας ενέργειες ή παραλείξεις, όπως για παράδειγμα η επικίνδυνη οδήγηση ή η χρησιμοποίηση απαγορευμένων υλικών ή πρακτικών για την ολοκλήρωση ενός έργου και κίνδυνοι, η επέλευση των οποίων είναι αποκλειστικά αποτέλεσμα πράξεων τρίτων, αλλά εμείς δεχόμαστε τις επιπτώσεις των πράξεων ή παραλείψεών τους.
Θα μπορούσαμε να παραθέτουμε συνεχώς κατηγορίες και υποκατηγορίες κινδύνων, με τις οποίες άλλοι θα συμφωνούσατε και άλλοι όχι και με μεγάλο βέβαια βαθμό επικάλυψης. Το συμπέρασμα όμως είναι ένα, τους κινδύνους δεν μπορείς να τους αποφύγεις, μπορείς όμως αφενός να λαμβάνεις τα ενδεδειγμένα προληπτικά μέτρα και αφετέρου να μετριάζεις ή να απαλείφεις πλήρως τις οικονομικές επιπτώσεις τους.
Γιατί όλες αυτές οι σκέψεις; Το τραγικό και αναπάντεχο περιστατικό του χαμού ενός εννεάχρονου αγοριού και του τραυματισμού του τετράχρονου αδελφού του στην πλατεία του χωριού Κομποτάδες στη Λαμία, άγγιξε ευαίσθητες χορδές και δημιούργησε ερωτήματα. Πόσο προβλέψιμο γεγονός είναι το να κοπεί ένα μεγάλο τμήμα από τον πλάτανο της πλατείας και να πέσει σε όποιον βρίσκεται από κάτω;
Και αν είναι προβλέψιμο ως πιθανό γεγονός, ποιές προτεραιότητες και ποιές διαδικασίες ορίζουν τα ποιά δένδρα θα “ελεγχθούν” από τα χιλιάδες πλατάνια που βρίσκονται σε κάθε πλατεία, σε κάθε χωριό, σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας; Ακόμα και αν ελεγχθούν όλα, ποιά ακριβώς θα πρέπει να είναι τα μέτρα που θα ληφθούν; Μια εύκολη απάντηση είναι ότι η κάθε τοπική κοινωνία, βλέπει, σταθμίζει και γνωρίζει τις πλατείες της, τα δένδρα της, τους δρόμους της, τα καμπαναριά της. Άρα δεν μπορεί να «εκπλήσσεται» εκ των υστέρων. Και υπάρχουν και αιρετοί στον κάθε Δήμο στην κάθε δημοτική κοινότητα, στο κάθε διαμέρισμα, που είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν και να πράττουν. Είναι όμως έτσι; Και τελικά, ποιός έχει την ευθύνη; Ο “καθ’ ύλην αρμόδιος;”
Φυσικά, το τραγικό περιστατικό με τον πλάτανο δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με το εξίσου τραγικό περιστατικού του λούνα παρκ στον Άλιμο, όπου πριν από λίγους μήνες έχασε τη ζωή του επίσης ένα μικρό αγόρι. Εκεί έχουμε λειτουργία επιχείρησης, άδεια εγκατάστασης, προδιαγραφές και προβλεπόμενες διαδικασίες που τηρήθηκαν ή δεν τηρήθηκαν. Και στις δυο περιπτώσεις όμως, χάθηκε ένα παιδί που έπαιζε. Ποιός έχει την ευθύνη; Ο δήμαρχος του Αλίμου, ένα μήνα μετά έχασε τις εκλογές, από αυτό και μόνο το περιστατικό και παράλληλα διώκεται. Στη Λαμία συνελήφθη ο υπεύθυνος πρασίνου του δήμου για πλημμελή συντήρηση του δέντρου. Η δικαιοσύνη θα αποφανθεί, έστω και αν αργήσει.
Ποιά αυθόρμητα συμπεράσματα βγαίνουν από όλα αυτά;
Πρώτο συμπέρασμα, είναι αυτό που λέει ο λαός: “Μη σου τύχει!”, τόσο από την πλευρά των αδικοχαμένων παιδιών, όσο και από την πλευρά των υπευθύνων. Επειδή όμως, ότι και να κάνεις, ότι και να προβλέψεις, πάντα μπορεί “Να σου τύχει!”, ας προχωρήσουμε και στα υπόλοιπα συμπεράσματα.
Δεύτερο, η αναγκαιότητα των προληπτικών ελέγχων σε κάθε περίπτωση και η αυστηρή τήρηση των διαδικασιών όπου προβλέπονται.
Τρίτο, η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός συμβολαίου αστικής ευθύνης προς τρίτους, με την ευρύτητα του όρου, δηλαδή υποχρεωτικής ασφάλισης ως προϋπόθεση έκδοσης ή ανανέωσης άδειας λειτουργίας οποιασδήποτε επιχείρησης.
Τέταρτο, η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός συμβολαίου αστικής ευθύνης προς τρίτους, με την ευρύτητα του όρου, δηλαδή υποχρεωτικής ασφάλισης όλων των δραστηριοτήτων, των ιδιοκτησιών, των χρήσεων και των χώρων ευθύνης της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Πέμπτο, η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός συμβολαίου Νομικής Προστασίας για κάθε φυσικό πρόσωπο που κατέχει μια θέση ευθύνης.
Είναι γνωστό ότι η ασφαλιστική αγορά δεν μπορεί να αποσοβήσει τον κίνδυνο, δεν μπορεί να επαναφέρει στη ζωή δυο αδικοχαμένα παιδιά. Μπορεί όμως να προφυλάξει και να μην οδηγήσει στην καταστροφή και άλλες οικογένειες, μετά από ένα τυχαίο και ίσως μοιραίο γεγονός.
