Η θεωρία των «Μαύρων Κύκνων» είναι μια μεταφορά που περιγράφει ένα γεγονός το οποίο αποτελεί έκπληξη, καθώς κανείς δεν περίμενε να συμβεί, έχει πολύ σημαντική επίδραση στη ζωή των ανθρώπων εφόσον συμβαίνει και γίνεται προσπάθεια εξορθολογισμού του, εκ των υστέρων, ώστε να βγουν συμπεράσματα.
του Ευθύμιου Παπαδόπουλου, Commercial Director at Pricefox.gr (backed by Ant1 Group and Compare Europe Group)
Η θεωρία αυτή επανήλθε στο προσκήνιο το 2008 όταν ο Nassim Nicholas Taleb έγραψε ένα από τα πιο γνωστά best sellers παγκοσμίως, με τίτλο: “The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable”. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο συγγραφέας αναλύει εύγλωττα το μηχανισμό με τον οποίο οι άνθρωποι προτιμούν να «εξαπατούν» τους εαυτούς τους, βασιζόμενοι και αναλύοντας στατιστικά στοιχεία τα οποία αφορούν σε παρελθόντα γεγονότα, μέσω της (πιθανότητας) επανάληψης των οποίων προσπαθούν να προβλέψουν το μέλλον. Τείνουμε, δηλαδή, να δίνουμε υπερβολική βαρύτητα στις πιθανότητες του να επαναληφθούν γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν, γιατί το μυαλό μας έχει μάθει να λειτουργεί με αυτό τον τρόπο, χρειάζεται «αποδείξεις» για να πειστεί και οι (αυτό-εκπληρούμενες) προβλέψεις, για γεγονότα που ήδη έχουν συμβεί, είναι οι καλύτερες πειστικές αποδείξεις για να μας κάνουν να νιώθουμε «προετοιμασμένοι»!
Αν αντί για αυτό, λέει ο Taleb, επικεντρωθούμε σε γεγονότα τα οποία είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβούν (αλλά όχι αδύνατο, δηλ. να έχουν πιθανότητα εμφάνισης μηδενική) και στην τεράστια επίπτωση που θα έχει η εμφάνισή τους στις ζωές μας – γεγονότα δηλαδή που είναι ο ορισμός του Μαύρου Κύκνου – θα μπορέσουμε να «προβλέψουμε», κατά κάποιον τρόπο, το μέλλον καλύτερα και να προετοιμαστούμε πιο αποτελεσματικά, αν όντως αυτά τα σχεδόν απίθανα γεγονότα τελικά συμβούν.
Θέλετε ένα παράδειγμα; Πόσο πιθανό ήταν να συμβεί μια παγκόσμια πανδημία η οποία θα επηρέαζε την υγεία και την παγκόσμια Οικονομία και θα προκαλούσε επιχειρηματικό lockdown σε πολλές χώρες παγκοσμίως, για αρκετούς μήνες; Τι επιπτώσεις θα έχει αυτό σε micro αλλά και macro επίπεδο; Τι λέτε; (Ειδικά αν για αυτό το ενδεχόμενο μας έχει προειδοποιήσει ένας από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες όλων των εποχών στην ιστορία της ανθρωπότητας, o Bill Gates, 5 χρόνια πριν).
Ουσιαστικά, δηλαδή, μιλάμε για μια πραγματική Διαχείριση Κινδύνου (Risk Management) μέσα από την ανάλυση ΟΛΩΝ των πιθανών σεναρίων που θα μπορούσαν να συμβούν. Ακόμα και των πιο απίθανων, των πιο «τρελών» και «παράλογων»……
