Οι καταστροφές διαδέχονται η μία την άλλη, και η χώρα, όπως και οι αρμόδιοι, συνεχίζουν να κινούνται νωχελικά ή πολιτικά. Πόσο θα συνεχιστεί αυτή η αδράνεια…
του Δ. Αναστασίου*
Ο θλιβερός κατάλογος μεγάλος και περιλαμβάνει φωτιές, πλημμύρες, δυστυχήματα. Καταστάσεις που στη συνέχεια τις ακολουθούν διαπιστώσεις, ευρήματα και λόγια παχιά. Και ο λαός περιμένει. Τι; Την επόμενη καταστροφή που δεν την σκέπτεσαι αλλά και δεν την αποκλείεις.
Το ελληνικό παράδειγμα μπορεί να αποτελέσει μνημείο αναφοράς σε αυτό που αφορά τους αρμόδιους – αναρμόδιους “κολλημένους” και συνοψίζεται στο εξής: το πάθημα δεν γίνεται μάθημα.
ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ, ΤΗ ΦΩΤΙΑ Ή ΤΗΝ ΠΛΗΜΜΥΡΑ
Σε αυτή την βάση ως επαγγελματίας ασφαλιστής χρόνια, αλλά κυρίως ως ενεργός Έλληνας πολίτης, νομίζω ότι για να κινητοποιηθούμε περιμένουμε… τον σεισμό.
Έναν σεισμό που λόγω γεωγραφικής θέσης της χώρας και των ιστορικών δεδομένων κανείς εκ των ειδικών δεν αποκλείει. Το αντίθετο μάλιστα.
Και σε αυτό το ενδεχόμενο οι κυβερνώντες μένουν αδρανείς, δεν μεριμνούν, δεν λαμβάνουν μέτρα με τον λαό να μην ασκεί την ανάλογη πίεση.
Σε διεθνείς μεγάλες ασφαλιστικές έρευνες (Allianz Risc Barometer 2023) οι Έλληνες βάζουν ως 3ο κίνδυνο που τους ανησυχεί τις Φυσικές Καταστροφές. Όμως, ενώ το αναγνωρίζουν δεν πράττουν ανάλογα.
Αναρωτιέμαι: το κράτος δεν έχει υποχρέωση να μεριμνήσει για τον λαό του; Δεν λαμβάνει μέτρα για την προστασία της Δημόσιας Υγείας, της Κοινωνίας, του Δικαίου και των άλλων τομέων μιας ευνομούμενης κοινωνίας; Σε αυτά τα μέτρα γιατί δεν εντάσσεται η συνεχής βελτίωση της αντισεισμικής προστασίας; Γιατί δεν εντάσσεται η στήριξη της οικονομίας και η αποτελεσματική ανάταξη της όποιας καταστροφής;
Παρακολουθήσαμε το δράμα σε Τουρκία και Συρία. Ερείπια, πόνο, και οικονομικό όλεθρο, ατομικό και κρατικό. Η Ελλάδα και οι υπεύθυνοί της δεν σκέπτονται να προνοήσουν. Να προλάβουν έστω κάτι που απευχόμαστε όλοι να συμβεί. Είναι όμως και αφελές να στεκόμαστε στις ευχές και στην τύχη.
Στη χώρα μας το ποσοστό ασφάλισης κτιρίων, όπως προέκυψε από έρευνα του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιά, είναι πολύ μικρό και ανέρχεται σε μόλις 17%, ποσοστό που οφείλεται κατά βάση ή στην πλειονότητά του στην υποχρεωτική ασφάλιση των ενυπόθηκων κατοικιών (κανείς δε γνωρίζει όποιος εξοφλεί το δάνειο εάν συνεχίζει την ασφάλισή του).
Επίσης σε πολλές χώρες θεσπίζονται κίνητρα, ενεργοποιούνται ειδικοί μηχανισμοί, δημιουργούνται φορείς και θεσπίζεται και υποχρεωτικότητα για την ασφάλιση απέναντι στα ακραία φυσικά φαινόμενα.
Πώς εμείς ως Ελλάδα αναπτυσσόμενη που μετά από οικονομική ταλαιπωρία ετών έχουμε βγει δυναμικά στις αγορές, σήμερα δεν έχουμε καμία μέριμνα ή υποβοήθηση για να αντιμετωπιστεί από τους πολίτες και το κράτος το ενδεχόμενο μιας καταστροφής από φυσικά φαινόμενα.
Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗΝ ΓΥΜΝΙΑ ΤΟΥ
Απεύχομαι την ώρα που ο «Βασιλιάς» θα δει ότι είναι «γυμνός». Ως ασφαλιστής βίωσα μια καταστροφή από τις πλημμύρες στην Καρδίτσα. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα έβλεπα τέτοιο θέαμα. Δεν φανταζόμουν με τόσες ζημιές που έχω αντιμετωπίσει λόγω επαγγέλματος ότι θα συνέβαινε αυτό που είδα.
Έτσι και σήμερα βλέπω στις τηλεοπτικές οθόνες τα ερείπια στην Τουρκία. Επικαλούμαι τη σοβαρότητα της επιστημονικής, πολιτικής και οικονομικής κοινότητας να ληφθούν μέτρα. Μην ξεγελαστούμε και πάλι. Μην επιτρέψουμε να συνεχιστεί αυτή η “τυφλή πορεία” που είδαμε τις τραγικές συνέπειες με το δυστύχημα των Τεμπών.
Ο κίνδυνος του “απροσδιόριστου” αλλά ενδεχομένως “αναμενόμενου” όπως ο σεισμός, η φωτιά, πλημμύρα, είναι χειρότερος όσο δεν λαμβάνονται επιπλέον μέτρα που θα καλύψουν μέρος των συνεπειών του απρόοπτου συμβάντος.
Αλλά και πρακτικά να το σκεφτούμε: Αν σε κάποια περιοχή στην οποία έχει συμβεί μια σημαντική καταστροφή, ήταν ασφαλισμένη η πλειοψηφία των σπιτιών και των επιχειρήσεων, τότε θα μπορούσε να αρχίσει αμέσως η ανοικοδόμηση. Το κράτος δε θα “ξετίναζε” το ταμείο και η τοπική οικονομία από την ανοικοδόμηση θα σημείωνε σημαντικό ρυθμό ανάπτυξης.
Η ασφάλιση συντελεί στην ανάπτυξη
Σε πρόσφατη μελέτη της ΕΑΔΕ διαπιστώθηκε ξεκάθαρα ότι κάθε 1 € ασφαλίστρων έχει άμεση ή έμμεση προκαλούμενη επίδραση στο ΑΕΠ της χώρας 3,6%.
Και υποχρεωτική να γίνει η ασφάλιση, το κράτος θα εισπράξει ποσά από τον σχετικό φόρο και το ασφάλιστρο θα είναι τόσο φθηνό που αντικειμενικά δε θα βαραίνει κανέναν.
Κλείνοντας να τονίσω ότι σε όλο τον κόσμο οι ζημιές από τις φυσικές καταστροφές είναι από τεράστιες έως ανυπολόγιστες και ανέρχονται σε πολλά δις.
Τα φυσικά φαινόμενα εντείνονται και η κλιματική αλλαγή δημιουργεί νέα δεδομένα.
Οι οικονομίες κινδυνεύουν και η ασφαλιστική βιομηχανία μένει παροπλισμένη πληρώνοντας μόνο τις ασφαλισμένες ζημιές οι οποίες όμως αποτελούν ένα ελάχιστο μέρος των συνολικών.
Η χώρα μας δείχνει να ακολουθεί τελματωμένη ένα απαρχαιωμένο μοντέλο το οποίο χάνει διαρκώς την όποια δυνατότητα είχε στο παρελθόν να αποκαταστήσει μέρος των ζημιών που συμβαίνουν.
Οι εκτιμήσεις για τις φυσικές καταστροφές και τα όσα έρχονται είναι δυσοίωνες. Ολοένα και περισσότερες προβλέψεις έρχονται να γνωστοποιήσουν την αύξηση των φαινομένων, δημιουργώντας μια νέα βάση προβληματισμού σε όλους τους αρμόδιους.
Χρειάζεται νέα μέριμνα και παγκόσμια επαναπροσέγγιση καθώς η βάση εκτιμήσεων και υπολογισμού των αναμενόμενων-πιθανόν να συμβούν- και των αποζημιώσεων έχει αλλάξει ριζικά.
Γιατί τόση δυσκολία στην λήψη αποφάσεων υπέρ-όλων (π.χ. φοροαπαλλαγή στα ασφάλιστρα ή υποχρεωτική ασφάλιση με επιδότηση ασφαλίστρου για φυσικές καταστροφές); Ποιος και με ποιο επιχείρημα ανακόπτει μια προοδευτική εξέλιξη;
Για να αποφύγουμε την αναίτια αυτοχειρία, είναι απαραίτητη η ανάληψη δράσης καθώς γνωρίζουμε όλοι την αιτία.
* ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ, ΜΕΛΟΣ Δ.Σ. Ε.Ε.Θ. (Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσ/νίκης), ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ του Ε.Ε.Θ., ΜΕΛΟΣ Δ.Σ. Π.Ε.Σ.Κ.Μ. (Περιφερειακό Επιμελητηριακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας)
