Ένα από τα πιο καυτά θέματα προς συζήτηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας του SARS-CoV 2 είναι η σωστή χρήση των μασκών αναπνευστικής προστασίας. Οι πολίτες είναι μπερδεμένοι και οι μέχρι σήμερα οδηγίες πολύ συχνά αναθεωρούνται με βάση παρατηρήσεις από την επιστημονική κοινότητα που μένει να διερευνηθούν με μελέτες μεγαλύτερης κλίμακας.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι ιατρικές μάσκες που κυκλοφορούν ανήκουν σε μία από τις εξής κατηγορίες :
- Χειρουργικές μάσκες: Aυτές οι μάσκες προστατεύουν από εκπνεόμενα σταγονίδια. Τις χρησιμοποιούν οι χειρουργικές ειδικότητες για να προστατεύουν το χειρουργικό πεδίο από την εκπνοή τους κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό αυτές τις μάσκες να τις χρησιμοποιούν οπωσδήποτε οι ασθενείς με αναπνευστικά συμπτώματα ώστε να μη διασπείρουν τον ιό με την ομιλία ή το βήχα.
- Μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας ffp2 και ffp3: Αυτές οι μάσκες προστατεύουν από εισπνεόμενα σταγονίδια και σωματίδια πολύ μικρού μεγέθους. Τις χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες υγείας κυρίως των μονάδων εντατικής θεραπείας, για να προστατεύονται από ασθενείς με αναπνευστικά συμπτώματα γιατί φιλτράρουν τον αέρα που εισπνέουν. Αν οι μάσκες αυτές έχουν βαλβίδα η εκπνοή γίνεται μέσω βαλβίδας εκπνοής, δεν φιλτράρεται όμως, οπότε αν κάποιος έχει συμπτώματα όπως βήχα διασπείρει τον ιό. Οι μάσκες αυτές δεν συστήνονται για ασθενείς. Για να υπάρχει έλεγχος και του εκπνεόμενου αέρα θα πρέπει η μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας να μην έχει βαλβίδα.
Κατά την πορεία της πανδημίας πολύ γρήγορα διαπιστώθηκε ότι η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο μπορεί να γίνει από ασυμπτωματικούς αλλά κυρίως από προ-συμπτωματικούς ασθενείς, ανθρώπους δηλαδή που θα νοσήσουν μεν αλλά πριν την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Για την προστασία του πληθυσμού σε αυτές συγκεκριμένα τις περιπτώσεις, η επιστημονική κοινότητα προβληματίζεται σχετικά με την ανάγκη για γενικευμένη χρήση της μάσκας, έτσι ώστε να μη διασπείρουν τον ιό οι άνθρωποι που τον έχουν χωρίς να το γνωρίζουν.
Πολλές χώρες εντός και εκτός Ευρώπης παροτρύνουν τους πολίτες τους να χρησιμοποιούν τη μάσκα στις εξόδους τους. Το Center for Disease Control (CDC) των ΗΠΑ συστήνει την κάλυψη αναπνευστικού με υφασμάτινες μάσκες ως συμπληρωματικό μέτρο σε συνθήκες συγχρωτισμού.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την 7η Απριλίου εξέδωσε νέα οδηγία όπου τονίζει τον ανεπαρκή ρόλο των μασκών για προστασία αν δεν τηρούνται τα μέτρα της υγιεινής των χεριών και της επαρκούς απόστασης των 1-1.5 μέτρων από τον ασθενή που μεταδίδει. Συνιστά να περιοριστεί η χρήση των μασκών στους εργαζόμενους στο χώρο της υγείας, στους ασθενείς και σε αυτούς που τους φροντίζουν. Επίσης τονίζει ότι η αφαίρεση της μάσκας γίνεται με ασφάλεια από την πίσω πλευρά της και ότι δεν πρέπει να αγγίζει κανείς τη μάσκα από μπροστά γιατί τότε μπορεί να μολυνθεί.
Το European Center for Disease Control (ECDC) μία ημέρα μετά, εκδίδει οδηγία τονίζοντας ότι δεν υπάρχει επαρκής απόδειξη για την αποτελεσματικότητα της χρήσης της μάσκας στον περιορισμό της επιδημίας. Τα γνωστά μέτρα είναι υποχρεωτικά και η μάσκα από διάφορα υφάσματα ( εφόσον υπάρχει έλλειψη χειρουργικών μασκών) θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό μέτρο σε περιπτώσεις εισόδου σε πολυσύχναστους κλειστούς χώρους.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας σε σύμφωνη γνώμη με το ECDC δεν συνιστά (9-04-2020) τη γενικευμένη χρήση μασκών από το κοινό με βάση την τρέχουσα πορεία της επιδημίας στην Ελλάδα.
Η μάσκα μπορεί να προσφέρει ένα ψευδές αίσθημα ασφάλειας και αυτό μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνο. Φορώντας τη μάσκα μπορεί να πλησιάσουμε πολύ κοντά σε έναν άνθρωπο χωρίς μάσκα γιατί αισθανόμαστε προστατευμένοι, όμως η προστασία αυτή αφορά εκείνον από μας και αν μεταδίδει εμείς θα κολλήσουμε.
Επιπλέον, αυτή η ψευδής αίσθηση μπορεί να μας κάνει να παραμελήσουμε και την υγιεινή των χεριών (κάτι που 100% συμβαίνει με τη χρήση των γαντιών αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση).
Υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ίσως σε πολυσύχναστους κλειστούς χώρους σε μέρη όπου συνεχίζεται η επιδημία και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο αναθεώρησης της οδηγίας ανάλογα με την πορεία της επιδημίας στη χώρα μας.
Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του Ομίλου Υγεία, άρθρο της Χαρίκλειας Ατσάλη, Παθολόγου Λοιμωξιολόγου, Επιστημονικής Συνεργάτιδος ΥΓΕΙΑ.
Πηγή: hygeia.gr
.gif?rand=3308)
