Το Κέντρο Έρευνας της INTERAMERICAN για το Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό της γενιάς Ζ

Η δεκαετής οικονομική κρίση στη χώρα μας έχει επηρεάσει όχι μόνο τον ενήλικο πληθυσμό της, αλλά και τη γενιά Ζ – δηλαδή τη γενιά με έτος γέννησης μετά τα μέσα και προς το τέλος της δεκαετίας του 1990. Για τον βαθμό της χρηματοοικονομικής ενημέρωσης της γενιάς Ζ, καθώς και τη σχέση μεταξύ του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού της νέας γενιάς με τη χρηματοοικονομική ευημερία της, ο καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιά, Νικόλαος Δ. Φίλιππας, πρόεδρος του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού και επιστημονικός διευθυντής του INTERAMERICAN Research Center και o Δρ Χρήστος Αβδούλας, μεταδιδακτορικός ερευνητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου και του INTERAMERICAN Research Center, είχαν μια σημαντική και παγκοσμίως πρωτότυπη, επιστημονική δημοσίευση με τίτλο “Financial literacy and financial well-being among generation-Z university students: Evidence from Greece”, σε ένα από τα πιο αξιόλογα επιστημονικά περιοδικά Χρηματοοικονομικής, το “The European Journal of Finance”.

Όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς, η χρηματοοικονομική γνώση έχει καταστεί βασική δεξιότητα στον 21ο αιώνα, με δεδομένη την αστάθεια των διεθνών χρηματοπιστωτικών  αγορών, την ασύμμετρη πληροφόρηση, την αυξανόμενη πολυπλοκότητα των χρηματοοικονομικών προϊόντων και την ταχέως αυξανόμενη ανάπτυξη της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (Fintech). Η συγκεκριμένη μελέτη είναι η πρώτη στο είδος της  που εξετάζει τη σχέση μεταξύ του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού (financial illiteracy) των νέων και της χρηματοοικονομικής ευημερίας τους, καθώς και της δυνατότητάς τους να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε έκτακτα αρνητικά χρηματοοικονομικά γεγονότα (financial shocks).

Στη μελέτη, εντοπίζονται οι παράγοντες (δημογραφικοί, χρηματοοικονομικών συμπεριφορών, κ.ά.) που επηρεάζουν τις εν λόγω μεταβλητές. Για τον σκοπό της συγκεκριμένης έρευνας, σχεδιάστηκε και διανεμήθηκε ένα ερωτηματολόγιο σε 456 προπτυχιακούς φοιτητές οικονομικών σχολών στην Ελλάδα. Οι προπτυχιακοί φοιτητές αντιπροσωπεύουν τη γενιά Ζ, που βίωσε με απόλυτο τρόπο  τα αποτελέσματα μιας μοναδικής, σε διάρκεια και ένταση, οικονομικής  κρίσης. Με τη χρήση προηγμένων στατιστικών μεθόδων και τεχνικών, αναλύθηκαν οι απαντήσεις και τα εμπειρικά αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά.

Συγκεκριμένα, με τις πέντε κλασικές ερωτήσεις που χρησιμοποιούνται στη διεθνή βιβλιογραφία, μετρήθηκαν τα επίπεδα του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού. Στις τέσσερις από τις πέντε ερωτήσεις απάντησε σωστά το 50% των φοιτητών, ενώ μόνο το 19,3% των φοιτητών απάντησε σωστά και στις πέντε ερωτήσεις. Η έρευνα κατέδειξε ότι  οι φοιτητές οι οποίοι διατηρούν αρχεία εσόδων/εξόδων, οι φοιτητές των οποίων ο πατέρας κατέχει υψηλό επίπεδο μόρφωσης και οι άρρενες φοιτητές σε σχέση με τις φοιτήτριες, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι χρηματοοικονομικά εγγράμματοι.

Ως προς το κατά πόσο οι φοιτητές είναι χρηματοοικονομικά ευάλωτοι (financial fragile), τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι χρηματοοικονομικά εγγράμματοι φοιτητές είναι προετοιμασμένοι καλύτερα για την αντιμετώπιση ενός απροσδόκητου χρηματοοικονομικού σοκ. Επιπλέον, τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό ως τον βασικό παράγοντα επίδρασης στη χρηματοοικονομική ευημερία των νέων. Καταληκτικά, οι συγγραφείς της μελέτης παρουσιάζουν προτάσεις πολιτικής για την καταπολέμηση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού στην Ελλάδα, εστιάζοντας στις χρηματοοικονομικές συμπεριφορές των Ελλήνων πολιτών και στη σημασία των ταχύτατων τεχνολογικών εξελίξεων.

Με τη δημοσίευση της μελέτης στο “The European Journal of Finance”, αναδεικνύεται και ο πρωτοποριακός χαρακτήρας του INTERAMERICAN Research Center ως ενός διεθνώς αξιόπιστου κέντρου έρευνας πάνω στη σύγχρονη  θεματολογία της παγκόσμιας επιστημονικής αρθρογραφίας «για να ζουν οι άνθρωποι ασφαλέστερα, περισσότερο και καλύτερα» – όπως δηλώνεται και στην αποστολή της εταιρείας. Ειδικότερα για τον Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό των παιδιών και των νέων, η INTERAMERICAN έχει αναπτύξει ένα πρόγραμμα εκπαιδευτικής προσέγγισης γι’ αυτές τις ηλικίες, με εκδόσεις του Νικολάου Δ. Φίλιππα, καθώς και με διαδραστική διαδικτυακή ενημέρωση μαθητών της Μέσης Εκπαίδευσης από μέντορες – στελέχη και συνεργάτες της εταιρείας.