Η κάλυψη κινδύνου είναι μια πολύπλοκη διαδικασία της οποίας ο απώτερος στόχος είναι η προστασία του πελάτη. To value for money αποτελεί προτεραιότητα για τον ασφαλιστικό κλάδο. Οι ασφαλιστές προσπαθούν συνεχώς να αναπτύσσουν προϊόντα που ανταποκρίνονται καλύτερα στις προσδοκίες και τις εξελισσόμενες ανάγκες των καταναλωτών, καθώς και στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Η ικανοποίηση των καταναλωτών είναι απαραίτητη για την επιτυχία οποιουδήποτε ασφαλιστή και απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεχωρίσει μία επιχείρηση σε μια ανταγωνιστική αγορά. Το value for money δεν είναι απλώς ένα τσιτάτο. Στην Ευρώπη, υπάρχει ήδη ένα ολοκληρωμένο εποπτικό πλαίσιο το οποίο επιτυγχάνει ήδη υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, ενώ βοηθά τις αρχές να εντοπίζουν ακραίες τιμές και να λαμβάνουν μέτρα όπου χρειάζεται.
του Pablo Pernía Martin: Vice-chair, Conduct of Business Committee, Insurance Europe and Director of the Legal Department, VIDACAIXA, Spain (δημοσίευση άρθρων σε συνεργασία του insurancedaily.gr με την Insurance Europe )
Ο μακρύς κατάλογος περιλαμβάνει την Οδηγία της ΕΕ για τη Διανομή Ασφαλίσεων (IDD) και τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό για την επίβλεψη και τη διακυβέρνηση προϊόντων (POG). Αυτά συμπληρώθηκαν από την εποπτική δήλωση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) τον Νοέμβριο του 2021, και τη λεπτομερή μεθοδολογία της EIOPA για την αξιολόγηση της σχέσης ποιότητας/τιμής στην αγορά.
Και δεν σταματά εκεί. Οι εθνικές αρμόδιες αρχές βρίσκονται στη διαδικασία αξιολόγησης των οδηγιών της EIOPA, ενώ ορισμένες δοκιμάζουν ήδη νέες προσεγγίσεις όσον αφορά τη σχέση ποιότητας-τιμής που αντικατοπτρίζουν καλύτερα την πραγματικότητα της αγοράς τους.
Πέρα από αυτό, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Λιανική Επενδυτική Στρατηγική (RIS) περιλαμβάνει πρόσθετους κανόνες σχετικά με τη σχέση ποιότητας/τιμής, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός πανευρωπαϊκού σημείου αναφοράς βάσει κριτηρίων κόστους και απόδοσης. Παράλληλα, η EIOPA ξεκίνησε πρόσφατα μια διαβούλευση για να συγκεντρώσει τις απόψεις των ενδιαφερομένων σχετικά με τον τρόπο ανάπτυξης σημείων αναφοράς σχέσης ποιότητας/τιμής.
Η ανάγκη για ολιστική προσέγγιση
Δυστυχώς, τόσο η Επιτροπή όσο και η πρόταση της EIOPA δίνουν υπερβολική έμφαση στο κόστος και όχι αρκετή στα ποιοτικά στοιχεία που συμβάλλουν στην προσφορά ποιότητας και ποικιλομορφίας στους καταναλωτές, όπως η βιομετρική κάλυψη και η ύπαρξη οικονομικής εγγύησης.
Επιπλέον, δεν λαμβάνουν υπόψη την ποιότητα και τα οφέλη που προσφέρουν τα Επενδυτικά Προϊόντα που βασίζονται σε Ασφάλειες (IBIP) τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών. Στην πράξη, μια στενή προσέγγιση της σχέσης ποιότητας/τιμής που βασίζεται αποκλειστικά στο κόστος δεν μπορεί να λειτουργήσει για την ασφάλιση, καθώς τα IBIP είναι βασισμένα τόσο σε ποσοτικές όσο και σε ποιοτικές πτυχές – και αυτό τα κάνει διαφορετικά από άλλα είδη επενδυτικών προϊόντων.
Όταν πρόκειται για IBIP, το φθηνότερο δεν είναι πάντα καλύτερο. Και είναι λάθος να υποθέτουμε ότι τα φθηνότερα, χαμηλότερης ποιότητας IBIP θα ικανοποιούν πάντα τις ανάγκες και τους στόχους των καταναλωτών και θα τους παρέχουν αξία για τα χρήματα τους. Για να το θέσουμε σε μια προοπτική, ένα προϊόν που συνδέεται με μονάδες με περιορισμένη βιομετρική κάλυψη μπορεί να είναι φθηνότερο από ένα προϊόν που έχει σημαντική βιομετρική κάλυψη, αλλά και τα δύο προϊόντα εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς και ικανοποιούν διαφορετικές ανάγκες πελατών.
Σημεία αναφοράς μόνο ως εποπτικά εργαλεία
Ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος έγκειται στην προσέγγιση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής όσον αφορά τα κριτήρια αναφοράς σχέσης ποιότητας/τιμής. Είναι πολύ καλό για τους επόπτες να επιθυμούν να εντοπίσουν προϊόντα που δεν παρέχουν επαρκή σχέση ποιότητας-τιμής και για τον σκοπό αυτό, να αναπτύξουν εργαλεία για την παρακολούθηση της αγοράς και της εφαρμογής του POG. Η προστασία των καταναλωτών είναι σημαντική και είναι εξίσου σημαντική η διατήρηση των επιλογών των καταναλωτών, της ποικιλομορφίας των προϊόντων και της καινοτομίας.
Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό τα νέα εργαλεία να παραμείνουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της εποπτείας για να αποφευχθούν τυχόν αρνητικές συνέπειες στην αγορά. Οι ασφαλιστές δεν πρέπει να αναγκάζονται να συγκρίνουν τα προϊόντα τους με πιθανά κριτήρια αναφοράς. Αυτό που είναι βασικό είναι ότι το προϊόν παραμένει συνεπές με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες της αγοράς-το στόχο των κατασκευαστών, ανεξάρτητα από τη θέση του έναντι των σημείων αναφοράς. Η ελευθερία και η ευελιξία των ασφαλιστών στον σχεδιασμό προϊόντων πρέπει να διατηρηθούν.
Σε διαφορετική σημείωση, τέτοια εργαλεία δεν θα πρέπει να οδηγούν σε περισσότερη συλλογή δεδομένων ούτε σε πρόσθετη επιβάρυνση για τους ασφαλιστές. Οι ασφαλιστές συνεχίζουν να εξηγούν ότι υπάρχει ήδη ένα ευρύ φάσμα διαθέσιμων δεδομένων με βάση τα Έγγραφα Βασικών Πληροφοριών του PRIIP, τα οποία σύντομα θα είναι ακόμη πιο προσβάσιμα χάρη στο Ευρωπαϊκό Ενιαίο Σημείο Πρόσβασης (ESAP), καθώς και στις εθνικές αναφορές και στο Solvency II. Σύμφωνα με τη δέσμευση του Προέδρου von der Leyen να μειώσει τον διοικητικό φόρτο κατά 25% για τις εταιρείες, δεν θα πρέπει να γίνει πιο δύσκολο για τους ασφαλιστές να δραστηριοποιηθούν.
Απροσδόκητες συνέπειες
Λοιπόν, τι θα συνέβαινε εάν οι δείκτες αναφοράς σχέσης ποιότητας/τιμής υπερβαίνουν ένα απλό εποπτικό εργαλείο και αντ’ αυτού αποτελούν μέρος των απαιτήσεων POG και επιβάλλονται στους κατασκευαστές προϊόντων; Αυτό θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στην αγορά, με τη μορφή ελέγχων τιμών και τυποποίησης των προϊόντων. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τα σημεία αναφοράς να πιέσουν τους ασφαλιστές να διασφαλίσουν ότι τα προϊόντα τους πληρούν τα κριτήρια αναφοράς. Θα γινόταν πολύ επαχθές για να δικαιολογηθεί οποιαδήποτε απόκλιση – η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει τη σύγκλιση της αγοράς προς το αποδεκτό όριο που προκαθορίζεται από τις αρμόδιες αρχές.
Το αποτέλεσμα θα ήταν λιγότερος ανταγωνισμός και λιγότερη καινοτομία στην αγορά. Και αυτό θα ήταν εξαιρετικά επιζήμιο για τα συμφέροντα των καταναλωτών, οι οποίοι μακροπρόθεσμα θα υποφέρουν από μείωση των επιλογών.
Ο ασφαλιστικός κλάδος θεωρεί απαραίτητο η αγορά της ΕΕ να παραμένει βασισμένη στον ελεύθερο ανταγωνισμό και να μην χρησιμοποιείται δείκτες αναφοράς σχέσης ποιότητας/τιμής ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο για την κατάταξη των προϊόντων ούτε για τη δημιουργία φραγμού στην είσοδο νέων συμμετεχόντων. Αυτό το επιχείρημα υποστηρίχθηκε επίσης από τη Φινλανδική Αρχή Αρμόδιας και Καταναλωτών (FCCA), η οποία παρατήρησε ότι τα κριτήρια αναφοράς μπορούν να μειώσουν τα κίνητρα για τις εταιρείες να εισέλθουν στην αγορά και να αναπτύξουν νέα προϊόντα1.
Η εμπειρία με το πανευρωπαϊκό προϊόν προσωπικής συνταξιοδότησης (PEPP) δείχνει ότι τα υπερβολικά ρυθμιζόμενα προϊόντα, που χαρακτηρίζονται από μη ρεαλιστικές προσδοκίες απόδοσης και με αυστηρά ανώτατα όρια κόστους, δεν λειτουργούν στην πράξη. Σήμερα, μόνο ένας μόνο διανομέας στην Ευρώπη προσφέρει PEPP.
Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο τα σημεία αναφοράς δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως εργαλείο για τους καταναλωτές. Εάν παρουσιαστούν στο ευρύτερο κοινό, θα εκθέσουν τους κατασκευαστές προϊόντων σε εμπορικούς κινδύνους, εάν δεν πληρούν τα κριτήρια αναφοράς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πληροφορίες που δημοσιεύονται θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εσφαλμένα ή να παρερμηνευθούν από τα διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των ανταγωνιστών, των ιστοσελίδων σύγκρισης, του τύπου και των δημοσιογράφων, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των finfluencers, των καταναλωτών και των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων, και θα οδηγούσε σε παραπλανητικά ή απλοϊκά συμπεράσματα σχετικά με το τι είναι « καλά» ή «κακά» προϊόντα στην αγορά.
Οι επενδυτές ή οι πιθανοί επενδυτές θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό να επιλέξουν τη φθηνότερη επιλογή στην κορυφή της λίστας. Αυτό όμως δεν σημαίνει απαραίτητα καλύτερα προϊόντα για τους στόχους, τις ανάγκες και την οικονομική τους κατάσταση. Αντίθετα, θα προκαλούσε αδικαιολόγητη σύγχυση στους καταναλωτές, αντί να τους βοηθήσει να αξιολογήσουν τα οφέλη των ασφαλιστικών προϊόντων και να τους ενθαρρύνει να συμμετέχουν στις κεφαλαιαγορές.
Αναντιστοιχία πρωτοβουλιών
Επίσης, η επικάλυψη του έργου της EIOPA με τις συνεχιζόμενες συζητήσεις σχετικά με την πρόταση για τη στρατηγική λιανικής επένδυσης περιπλέκει περαιτέρω το ρυθμιστικό τοπίο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ως μέρος της στρατηγικής για τις λιανικές επενδύσεις, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξακολουθούν να σταθμίζουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της εισαγωγής σημείων αναφοράς στην αγορά, ενώ η EIOPA καθορίζει ήδη τη δική της προσέγγιση. Η έλλειψη ευθυγράμμισης μεταξύ αυτών των πρωτοβουλιών θα δημιουργήσει αβεβαιότητα και κινδύνους αλληλεπικαλύψεων ή ασυνεπειών. Αυτή η αναντιστοιχία όχι μόνο ενισχύει την πολυπλοκότητα, αλλά εμποδίζει επίσης την ανάπτυξη συνεκτικών στρατηγικών για την αντιμετώπιση της σχέσης ποιότητας/τιμής, επηρεάζοντας ειδικά τον ασφαλιστικό τομέα και δημιουργώντας άνισους όρους ανταγωνισμού με άλλους κλάδους ανταγωνισμού.
