Οι επονομαζόμενοι εργαζόμενοι-μπούμερανγκ –αυτοί που φεύγουν και μετά επιστρέφουν στην ίδια δουλειά– θα γίνουν μία όλο και πιο πολύτιμη πηγή ταλέντου τα επόμενα χρόνια. Ίσως το πιο πολυσυζητημένο παράδειγμα, είναι η περίπτωση ορισμένων γυναικών που επιλέγουν κάποια στιγμή στην καριέρα τους να κάνουν ένα διάλειμμα αρκετών χρόνων και πολλές από αυτές είναι πρόθυμες μετά να επιστρέψουν στην εργασία. Όμως και μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι ενδέχεται να συμπεριφερθούν σαν… μπούμερανγκ. Το 60% των εργαζόμενων πάνω από 60 ετών δηλώνουν ότι θα ψάξουν για δουλειά όταν βγουν επισήμως στη σύνταξη – γεγονός που θα μπορούσε να… τους στείλει πίσω στην εταιρεία τους. Θα ήταν, ωστόσο, λάθος, να επικεντρωθούμε μόνο σε αυτά τα δύο παραδείγματα. Υπάρχουν, επίσης, εργαζόμενοι που φεύγουν από κάποιο οργανισμό λόγω προσωπικών θεμάτων, πιο ελκυστικών ευκαιριών εργασίας ή λόγω απολύσεων.
Οι πρώην εργαζόμενοι προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα: είναι εξοικειωμένοι με τις λειτουργίες και την κουλτούρα σας, γνωρίζουν πολλούς από το υφιστάμενο προσωπικό και πελατολόγιό σας και ενδεχομένως θα χρειαστούν λίγη ή καθόλου εκπαίδευση για να αρχίσουν να συνεισφέρουν. Και συχνά είναι πιο φθηνοί, ειδικά αν οι διευθυντές έχουν διατηρήσει επαφή μαζί τους όσο έλειπαν.
Όμως πώς μπορεί κανείς να διασφαλίσει ότι οι πρώην εργαζόμενοι θα θέλουν όντως να επιστρέψουν στην εταιρεία σας;
Η μεγαλύτερη δυσκολία για να αξιοποιήσει κανείς το ταλέντο των «μπούμερανγκ» είναι η ίδια η φύση της διαδικασίας «εξόδου». Για τους περισσότερους από εμάς, οι αποχωρήσεις, είτε αυτές γίνονται με πρωτοβουλία του εργαζόμενου είτε της εταιρείας, αποτελούν αρνητικά γεγονότα.
Επιβαρύνονται από συναισθήματα ενοχής και αποτυχίας, συχνά και από τις δύο πλευρές. Αυτή η αρνητικότητα υπάρχει γιατί οι συμβατικές «έξοδοι» διαμορφώνονται από τις προσδοκίες μας για τη σχέση – πολλοί εργοδότες αναμένουν άνευ όρων αφοσίωση από τους υπαλλήλους τους και πολλοί εργαζόμενοι περιμένουν αυτή η αφοσίωση να ανταμειφθεί με μία πιο σταθερή καριέρα και μία άνετη συνταξιοδότηση. Όταν δεν εκπληρώνονται αυτές οι προσδοκίες, είναι προφανές πως θα υπάρξουν άσχημα συναισθήματα.
Η διαμόρφωση των συνθηκών για θετικές «εξόδους» και των πιθανοτήτων για χαρούμενες επιστροφές απαιτεί πλήρη επανακαθορισμό της σχέσης. Αντί να υπονοείτε ότι αναμένετε παραμονή αορίστου χρόνου και αφοσίωση άνευ όρων, ζητήστε από τον υπάλληλό σας να τα δώσει όλα για όσο μένει στον οργανισμό σας. Και αντί να αφήνετε να εννοηθεί ότι θα παρέχετε ευκαιρίες για μια ζωή (κάτι που οι νεοπροσληφθέντες δεν πιστεύουν), ξεκαθαρίστε ότι προσφέρετε ενδιαφέρουσα και γεμάτη προκλήσεις εργασία, σε συνδυασμό με μια δίκαιη συμφωνία.
Οι πρώην εργαζόμενοι προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα: είναι εξοικειωμένοι με τις λειτουργίες και την κουλτούρα σας, γνωρίζουν πολλούς από το υφιστάμενο προσωπικό και πελατολόγιό σας και ενδεχομένως θα χρειαστούν λίγη ή καθόλου εκπαίδευση για να αρχίσουν να συνεισφέρουν.
Περιορίζοντας τη σιωπηλή υπόσχεση για μακροπρόθεσμη «προστασία», διαμορφώνονται οι συνθήκες για να υπάρξουν φυσιολογικές αποχωρήσεις όταν αυτή η ενδιαφέρουσα και γεμάτη προκλήσεις περίοδος στην εργασία τελειώσει.
Διαμορφώνεται επίσης η προσδοκία ότι οι αποχωρήσεις μπορούν να είναι αμοιβαία θετικές και διευκολύνονται πολλαπλά «σχήματα» απασχόλησης (αποχωρήσεις για λίγα χρόνια, μπούμερανγκ κ.ά) που δικαιολογεί ο φόρτος εργασίας κάθε εταιρείας. Αυτή η φιλοσοφία εστιάζει στο να ταιριάξει σχετικές δεξιότητες και ικανότητες κάθε στιγμή και αναγνωρίζει, όπου είναι απαραίτητο, τη νομιμότητα των ταυτόχρονων συμφωνιών απασχόλησης.
Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που αξιοποιεί την ισχύ των θετικών «εξόδων» ενισχύεται σημαντικά από τις προνοητικές συμφωνίες απασχόλησης που είναι σχεδιασμένες να αφήνουν τον κόσμο να συνδέεται και να αποσυνδέεται με τον οργανισμό σας με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα:
ΕΥΕΛΙΞΙΑ ΧΡΟΝΟΥ: Ευέλικτες βάρδιες, συμπιεσμένες ώρες εβδομαδιαίας εργασίας και εξατομικευμένα ωράρια.
ΜΕΙΩΣΗ ΧΡΟΝΟΥ: Επιλογές μερικής απασχόλησης, καταμερισμού εργασίας, δυνατότητα καθορισμού ατομικού προγράμματος, προγράμματα αδείας άνευ αποδοχών και κυκλική εργασία.
ΕΥΕΛΙΞΙΑ ΤΟΠΟΥ: Εργασία εξ αποστάσεως και τηλεργασία.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ, ΟΧΙ ΧΡΟΝΟΣ: Αξίωση για τη διάθεση μόνο του απαραίτητου χρόνου για να ολοκληρωθεί μία εργασία. Άρση των περιορισμών για προκαθορισμένο χρόνο και χώρο.
ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΟΜΕΝΟΙ ΡΟΛΟΙ: Επιλογές για καριέρες που οδηγούν προς χαμηλότερα και όχι υψηλότερα επίπεδα ευθύνης.
Εκτός από το να ξεκαθαρίζονται τα πράγματα από την αρχή, είναι σημαντικό να δομηθεί η διαδικασία εξόδου με σκοπό να διευκολυνθεί η επανείσοδος και να δημιουργηθεί ένα ευέλικτο δίκτυο ταλέντων. Καλέστε το προσωπικό που αποχωρεί να ενταχθεί στο δίκτυό σας έτσι ώστε να δημιουργηθεί μία «ευέλικτη» δεξαμενή ταλέντου και μία τράπεζα γνώσης. Άσχετα με το αν η αποχώρηση ενός υπαλλήλου είναι ακούσια ή εκούσια, ποτέ δεν είναι σοφό να πεις αντίο σε έναν σπουδαίο συνεργάτη.
*Η Tammy Erickson είναι συγγραφέας των «Retire Retirement», «Plugged In» και «What’s Next,Gen X?».
