ΤτΕ: Υπό πλήρη εποπτεία η ασφαλιστική αγορά

Τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειες εκείνες που προετοιμάζουν την ασφαλιστική αγορά στο νέο εποπτικό καθεστώς της «Φερεγγυότητας II» (Solvency II), περιγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος στην ετήσια Έκθεση του Διοικητή για το 2014.

Σύμφωνα με την έκθεση, η κεντρική Αρχή εντατικοποίησε τους ελέγχους, τόσο στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, όσο και στους διαμεσολαβητές, ενώ παράλληλα ενσωμάτωσε τα Ενδιάμεσα Μέτρα που έθεσε σε ισχύ η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA).

Σε ότι αφορά τη δομή της ασφαλιστικής αγοράς, στην έκθεση σημειώνεται ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου 2014, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνταν 67 ασφαλιστικές επιχειρήσεις µε καθεστώς εγκατάστασης, µε συνολικό ενεργητικό ύψους 15,7 δισ. ευρώ. Σε όρους παραγωγής ασφαλίστρων, το μερίδιο αγοράς των ελληνικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων ανήλθε σε 94,6%, εκ του οποίου το 44,4% αφορά θυγατρικές ευρωπαϊκών ομίλων, και το μερίδιο των υποκαταστημάτων κρατών- µελών της ΕΕ και τρίτων χωρών σε 5,4%.

Πιο αναλυτικά στην Έκθεση του Διοικητή αναφέρονται τα ακόλουθα:

«Από την αρχή της περιόδου Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2014, η Τράπεζα της Ελλάδος επικεντρώθηκε στη διαπίστωση της εφαρμογής των κανονιστικών Πράξεων Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ) 30 και 31/30.9.2013 που τέθηκαν σε ισχύ την 1.1.2014. Προς το σκοπό αυτό εντατικοποιήθηκαν οι έλεγχοι, τόσο στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις όσο και στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, και πραγματοποιήθηκαν συστάσεις προσαρμογής όπου παρατηρήθηκαν αποκλίσεις από το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο.

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το νέο εποπτικό καθεστώς της “Φερεγγυότητας ΙΙ” (“Solvency II”)19 από την 1.1.2016, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (ΕΙΟΡΑ) έθεσε σε ισχύ, την 1.1.2014, τα Ενδιάμεσα Μέτρα Εφαρμογής (Interim Guidelines). Τα μέτρα αυτά αναφέρονται κυρίως στην υποχρέωση καθιέρωσης κατάλληλου συστήματος διακυβέρνησης και ελέγχου (Πυλώνας ΙΙ) που εισάγεται µε το νέο θεσμικό πλαίσιο, καθώς και στη διαμόρφωση των εποπτικών αναφορών και στην πληροφόρηση του κοινού (Πυλώνας ΙΙΙ).

Η Τράπεζα της Ελλάδος ενσωμάτωσε στο πρόγραμμα προετοιμασίας της αγοράς τα εν λόγω Ενδιάμεσα Μέτρα µε τη γνωστοποίηση και ανάρτησή τους στο δικτυακό της τόπο, σηματοδοτώντας την αρχή της μετάβασης στο νέο εποπτικό πλαίσιο. Για την προετοιμασία της κάλυψης των ποσοτικών απαιτήσεων του Πυλώνα Ι, μεταξύ Απριλίου και Ιουλίου 2014 και σε συνεργασία µε την ΕΙΟΡΑ, η Τράπεζα της Ελλάδος διεξήγαγε άσκηση αντοχής των διαθέσιμων εποπτικών κεφαλαίων των επιχειρήσεων σε ακραίες καταστάσεις (stress test). Η άσκηση διενεργήθηκε µε στοιχεία ημερομηνίας αναφοράς 31.12.2013 και περιλάμβανε δύο μέρη: το Βασικό Σενάριο (core module) και το Σενάριο Χαμηλών Επιτοκίων (low-yield module). Σκοπός της άσκησης ήταν η αναγνώριση των επιπτώσεων και της αντοχής του συνόλου της ασφαλιστικής αγοράς σε ακραία σενάρια μεταβολής των οικονομικών παραμέτρων και των ασφαλιστικών κινδύνων και όχι ο υπολογισμός κεφαλαιακών αναγκών υπό τις ανωτέρω ακραίες καταστάσεις.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο Βασικό Σενάριο συµμετείχαν 167 επιχειρήσεις, εκ των οποίων 60 ασφαλιστικοί όμιλοι και 107 μεμονωμένες (αντ)ασφαλιστικές επιχειρήσεις που καλύπτουν το 55% των συνολικών εγγεγραμμένων ασφαλίστρων. Στο Σενάριο Χαμηλών Επιτοκίων συµμετείχαν 225 (αντ)ασφαλιστικές επιχειρήσεις, που καλύπτουν το 60% των τεχνικών προβλέψεων. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά συµμετείχε µε 6 ασφαλιστικές επιχειρήσεις στο Βασικό Σενάριο που καλύπτουν το 72,28% των εγγεγραμμένων ασφαλίστρων και στο Σενάριο Χαμηλών Επιτοκίων µε 11 ασφαλιστικές επιχειρήσεις που καλύπτουν το 93,10% των τεχνικών προβλέψεων. Στις 30 Νοεμβρίου 2014, η EIOPA δημοσίευσε τα αποτελέσματα της άσκησης, τονίζοντας τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα και επισημαίνοντας τη χρησιμότητά της ως εργαλείου διαχείρισης των κινδύνων, τόσο από την πλευρά των εποπτικών αρχών όσο και από την πλευρά των ασφαλιστικών επιχειρήσεων.

Για την προετοιμασία της κάλυψης των ποιοτικών απαιτήσεων του Πυλώνα ΙΙ, η Διεύθυνση Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης της Τράπεζας της Ελλάδος πραγματοποίησε σειρά συναντήσεων µε τις διοικήσεις και τα στελέχη των περισσότερων επιχειρήσεων. Στόχος ήταν η ενημέρωση για τα Ενδιάμεσα Μέτρα Εφαρμογής που περιλαμβάνουν τις κατευθυντήριες γραμμές για την οργάνωση του συστήματος διακυβέρνησης και ελέγχου της ασφαλιστικής επιχείρησης, µε έμφαση στην ανάπτυξη των τεσσάρων βασικών λειτουργιών (αναλογιστική, εσωτερικός έλεγχος, διαχείριση κινδύνων και κανονιστική συµμόρφωση). Επισημάνθηκε επίσης η ανάγκη εντατικοποίησης των προπαρασκευαστικών ενεργειών για τη σταδιακή προσαρμογή των πρακτικών, των μεθόδων και των συστημάτων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων για να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικά στους νέους κανόνες.

Στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε από τις επιχειρήσεις να εκπονήσουν μελέτη αποκλίσεων (gap analysis) μεταξύ της τρέχουσας κατάστασης και της επερχόμενης σε περιβάλλον Φερεγγυότητας ΙΙ. Η μελέτη αυτή αποτελεί βάση για τον εντοπισμό των αναγκών και των απαιτούμενων ενεργειών για τη σύγκλιση και εναρμόνισή τους µε το νέο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Επιπλέον, η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε τακτικές αναφορές προόδου για θέματα εταιρικής διακυβέρνησης του Πυλώνα ΙΙ, καθώς και δοκιμαστικές υποβολές στοιχείων και αναφορών του Πυλώνα ΙΙΙ. Ολοκληρώθηκαν επίσης οι εργασίες των οκτώ Ομάδων Εργασίας, που συστάθηκαν το 2012 µε πρωτοβουλία της Τράπεζας της Ελλάδος, µε σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας των στατιστικών στοιχείων των επιχειρήσεων, αλλά και τη δημιουργία κατάλληλων αναλογιστικών υποδειγμάτων αποτίμησης συγκεκριμένων ασφαλιστικών κινδύνων.

Σε συνεργασία µε τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, και ταχύτερα από όσο είχε σχεδιαστεί, το έργο ολοκληρώθηκε µε την οριστικοποίηση των σχετικών εκθέσεων και τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς. Τέλος, η Τράπεζα της Ελλάδος συµμετείχε στις εργασίες της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για την ενσωμάτωση του τελικού κειμένου της Οδηγίας της Φερεγγυότητας ΙΙ στην ελληνική νομοθεσία. Η ψήφιση του σχεδίου νόμου αναμένεται στις αρχές του 2015. Παράλληλα, για το σκέλος της εποπτείας του κλάδου της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης, η Τράπεζα της Ελλάδος ενέταξε στο σχετικό κανονιστικό πλαίσιο την ΠΕΕ 38/1.4.2014 (ΦΕΚ Β’ 1340) “Αναπροσαρμογή των ποσών υποχρεωτικής ασφάλισης επαγγελματικής αστικής ευθύνης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών”, τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 4 παρ.1Α περ. στ’) του Π.∆. 190/2006, και την απόφαση ΕΠΑΘ 122/3/15.12.2014 (ΦΕΚ Β’ 3533) “Εξέταση αιτιάσεων από ασφαλιστικούς διαµεσολαβητές”. Ολοκληρώνοντας τις θεσµικές της υποχρεώσεις στο ζήτηµα της διαρκούς εκπαίδευσης των δια- µεσολαβούντων, η Τράπεζα της Ελλάδος εξέδωσε τις ΠΕΕ 45/21.11.2014 (ΦΕΚ Β’ 3350) “Επανεκπαίδευση και επαναπιστοποίηση γνώσεων των (αντ)ασφαλιστικών διαµεσολαβητών” και ΠΕΕ 46/4.12.2014 (ΦΕΚ Β’ 3510) “Τροποποίηση διατάξεων της Πράξης Εκτελεστικής Επιτροπής 16/21.5.2013 (ΦΕΚ Β’ 1257) σχετικά µε τις εξετάσεις για την πιστοποίηση γνώσεων των (αντ)ασφαλιστικών διαµεσολαβητών”