Long-Covid: Η επόμενη μεγάλη πρόκληση για τα συστήματα υγείας

της Βίκυς Γερασίμου (Αναδημοσίευση, Ασφαλιστικό Marketing Noembr;ioy 2022 )

Κατά τους επιστήμονες στο  κέντρο αναφοράς για ασθενείς με Long Covid στο νοσοκομείο “Ευαγγελισμός” περίπου το 30% των ασθενών που διαγιγνώσκονται με τον ιό θα βρεθούν αντιμέτωποι με το εν λόγω σύνδρομο, παρουσιάζοντας καινούργια ή εμμένοντα συμπτώματα. Αν αυτό ισχύει, ανάμεσα στους 5,2 εκατ. (στοιχεία John Hopkins) ανθρώπους που έχουν νοσήσει στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 656.000 ασθενείς που εμφανίζουν από ήπιες μέχρι και σοβαρές συνέπειες στην υγεία τους τουλάχιστον δύο μήνες μετά από τη νόσηση.

Τον Ιούνιο του 2022 το περιοδικό Lancet δημοσίευσε άρθρο με τίτλο: “Call for action: Health services in the European region must adopt integrated care models to manage Post-Covid-19 Condition”, κρούοντας στα ευρωπαϊκά κράτη τον κώδωνα του κινδύνου για την ανάγκη υιοθέτησης ολοκληρωμένων μοντέλων φροντίδας για τη διαχείριση των post Covid-19 κρουσμάτων. Το πρόβλημα, εν προκειμένω, εντοπίζεται στο ότι πολλά σε σχέση με τον ιό παραμένουν άγνωστα ή ασαφή ακόμα και στην περίπτωση των μακροχρόνια ασθενών οι γιατροί καταγράφουν περισσότερα από 200 συμπτώματα με διαφορετικά επίπεδα σοβαρότητας, ενώ η διάρκεια τους μπορεί να είναι από κάποιους μήνες έως και δύο χρόνια.

Τo σύνδρομο μπορεί να “χτυπήσει” πολλά όργανα ή συστήματα

Το Μετά-Covid-19 σύνδρομο (Post-Covid-19 syndrome) αφορά σε σημεία και συμπτώματα που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια ή μετά από τη λοίμωξη με Covid- 19 και συνεχίζουν για περισσότερο από 12 εβδομάδες, χωρίς να μπορούν να αποδοθούν σε εναλλακτική διάγνωση.

Ο όρος περιλαμβάνει την συνεχιζόμενη συμπωματική Covid-19 και το μετά Covid-19 σύνδρομο. Εμμένοντα συμπτώματα εμφανίζονται συχνότερα σε νοσηλευόμενους ασθενείς, ωστόσο συμπτωματολογία που επηρεάζει την ποιότητα της ζωής των ασθενών μπορεί να εμφανίζεται και σε μη νοσηλευόμενους ασθενείς. Η νόσος covid-19 πέραν του αναπνευστικού μπορεί να προσβάλλει πολλά συστήματα. Για αυτό και είναι αναγκαία η γνώση τους αλλά και η συνεργασία διαφόρων ειδικοτήτων. Οι επιπλοκές μπορεί να είναι αναπνευστικές (Βήχας/δύσπνοια, μειωμένη ικανότητα για άσκηση, πνευμονική εμβολή κ.α.), σχετιζόμενες με το ανώτερο αναπνευστικό (ανοσμία-αγευσία), καρδιαγγειακές (αίσθημα παλμών, δύσπνοια και θωρακικό άλγος, Μυοκαρδίτιδα, καρδιακή ανεπάρκεια κ.α.), νεφρικές (χρόνια νεφροπάθεια με μειωμένο EGFR έχει αναφερθεί 6 μήνες μετά), δερματολογικές (η τριχόπτωση είναι το κύριο σύμπτωμα και εμφανίζεται σε περίπου 20% των ασθενών) κ.ο.κ. Όπως αναφέρει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία σχετικά με τη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση Long-Post Covid “σε μελέτη παρατήρησης 38 νοσοκομείων στις ΗΠΑ, στις 60 ημέρες μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, απεβίωσε το 6,7% των ασθενών ενώ το 15,1% χρειάστηκε επανεισαγωγή. Το 32,6% των ασθενών ανέφερε εμμένοντα συμπτώματα και το 18,9% νέα συμπτωματολογία. Το συχνότερο σύμπτωμα ήταν η δύσπνοια στην άνοδο μιας σκάλας (22,9%), ο βήχας (15,4%) και η εμμένουσα απώλεια γεύσης/όσφρησης (13,1%).

Lancet: Υιοθέτηση συστημάτων για Post long covid

“Η επιτυχία σε αυτή την πανδημία δεν αφορά μόνο νέες διαγνωστικές μεθόδους, θεραπείες και εμβολιασμούς” αναφέρει το Lancet, “αλλά και εξασφάλιση της παροχής προσιτών και εξατομικευμένων μακροπρόθεσμα συστημάτων αποκατάστασης, που θα μειώνουν τις επιπτώσεις της νόσου και θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πληγέντων”.
Σε τέσσερα επίπεδα απαιτείται να υπάρξει πρωτοβουλία:

• Να είναι εφικτό έγκαιρα να αναγνωριστούν τα συμπτώματα του post Covid-19.
• Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για τη διαχείριση της κατάστασης
• Eξατομικευμένη μακροπρόθεσμη αποκαταστατική φροντίδα για άτομα πάσχουν μακροχρόνια
• Ενίσχυση του συστήματος υγείας για να μπορέσει να προσφέρει μια εξατομικευμένη διεπιστημονική φροντίδα σε πολυσυστηματικά συμπτώματα

ΗΠΑ: 216.000 $ το μέσο κόστος ανά ασθενή

Η μελέτη του Εθνικού Συμβουλίου για την Ασφάλιση Αποζημίωσης των ΗΠΑ(National Council on Compensation Insurance) που αφορά στο πρώτο τρίμηνο του 2022 έρχεται να δώσει περισσότερα δεδομένα σχετικά με τους ασθενείς και το κόστος διαχείρισης της νόσου. Η συγκεκριμένη έρευνα είχε ως δείγμα τους εργαζόμενους που ζητούσαν αποζημίωση και παρουσίασαν επίμονα συμπτώματα ή υποτροπή μήνες αργότερα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εργαζόμενοι που νοσηλεύτηκαν για COVID-19 είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από «μακροχρόνιο COVID-19» σε ποσοστό 47% σε σύγκριση με το 20% των ασθενών με COVID-19 που δεν νοσηλεύτηκαν. Συνολικά, το 24% των αιτούντων υπέστη συμπτώματα μακράς διάρκειας, εντός του διαστήματος 270 ημερών από τη λήψη ιατρικής φροντίδας και θεραπείας. Το κόστος των αξιώσεων ήταν επίσης πολύ υψηλότερο για τους αιτούντες που παρουσίασαν παρατεταμένα συμπτώματα, ειδικά εάν υποβλήθηκαν σε θεραπεία σε νοσοκομείο. Η έκθεση αναφέρει ότι η θεραπεία για ασθενείς με long COVID-19 που νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο κοστίζει κατά μέσο όρο 216.000 $ ανά αξίωση, σε σύγκριση με 40.000 $ για αιτούντες μακροχρόνια COVID που δεν νοσηλεύτηκαν και 7.000 $ για αιτούντες που δεν νοσηλεύτηκαν και δεν υπέστησαν μακροχρόνιες επιπτώσεις. Η ομάδα μελέτησε 7.651 αξιώσεις COVID-19 με ημερομηνίες εντοπισμού του ιού από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2021.

Πηγές: https://www.capital.gr/health/3643976/astheneis-me-long-covid-ena-kainourgio-protupo-diepistimoniko-kentro-anaforas, https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/top-scientists-join-forces-study-leading-theory-behind-long-covid-2022-09-08/, https://www.nature.com/articles/d41586-022-01702-2,https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/long-covids-link-suicide-scientists-warn-hidden-crisis-2022-09-08/, https://www.insurancejournal.com/news/national/2022/10/21/691316.htm?utm_content=covid-comp-claims-in-california-dangerous-driving-slows-delaware-rates-drop-by-double-digits&utm_campaign=workers-comp&utm_source=insurancejournal&utm_medium=newsletter