Tα ασφυκτικά περιθώρια εφαρμογής της θεωρεί ως το πιο αδύνατο σημείο της τρέχουσας «ασφαλιστικής μεταρρύθμισης», ο Καθηγητής κ. Νικόλαος Φίλιππας μιλώντας στο Ασφαλιστικό Marketing. Ο ίδιος επισημαίνει πως τα Επαγγελματικά Ταμεία είναι μέρος της μακροπρόθεσμης λύσης για το μέλλον της συνταξιοδότησης στη χώρα μας. Εξάλλου, η ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης, κατά τον κ. Φίλιππα, είναι μονόδρομος.
Συνέντευξη του Νικόλαου Φίλιππα, Καθηγητή Χρηματοοικονομικής Πανεπιστημίου Πειραιά, Επιστημονικού Υπευθύνου στο Interamerican Research Center στον Δημήτρη Κατσαγάνη
Ποια είναι η γενική αποτίμησή σας για την «ασφαλιστική μεταρρύθμιση» των τελευταίων 2 χρόνων;
Η τιτλοφορούμενη «ασφαλιστική μεταρρύθμιση» είναι μια ακόμα από σειρά «μεταρρυθμίσεων» που έχουν γίνει τα τελευταία 30 χρόνια στην Ελλάδα. Η διαφορά με τις προηγούμενες είναι ότι έγινε υπό την πίεση της Τρόικας, προκειμένου να κλείσει καθυστερημένα μια ακόμα αξιολόγηση. Όπως και οι προηγούμενες είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Οι αποσπασματικές ενέργειες και μεταρρυθμίσεις, ακόμα και όταν κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, όταν δεν εντάσσονται εντός ενός καλά μελετημένου πλαισίου με στρατηγική και στόχευση, είναι αδύνατον να φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα μακροχρόνια. Στο σημείο αυτό είναι και η ένστασή μου, να δίνουμε βραχυπρόθεσμες λύσεις σε μακροχρόνια ζητήματα. Η συνταγή της αποτυχίας σε όλο της το μεγαλείο.
Ποιο εκτιμάτε ότι ήταν το πιο αδύνατο σημείο αυτής της «μεταρρύθμισης»;
Το πιο αδύνατο σημείο της μεταρρύθμισης ήταν τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια (σχεδόν 2 μήνες) για την υλοποίηση ενός τόσο σοβαρού έργου, εν μέσω εκλογών, πολιτικής ασφυξίας και «αυταπάτης». Βέβαια δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στις εισφορές, οι οποίες «τιμωρούν» τους συνεπείς ελεύθερους επαγγελματίες και γενικότερα όποιον ασχολείται με το επιχειρείν, χωρίς να φοροδιαφεύγει. Όταν πάνω από το 85% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει κάτω από 10.000€ ετήσιο εισόδημα και αν συνυπολογιστεί η εισφοροδιαφυγή και οι ευέλικτες μορφές εργασίας, γίνεται κατανοητό ότι η «μεταρρύθμιση» είναι φύσει αδύνατον να επιτύχει.
Γιατί ο 2ος πυλώνας ασφάλισης βρίσκεται σε τόσο εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης;
Περισσότερο μας ενδιαφέρει το γεγονός ότι ο θεσμός λειτουργεί επιτυχημένα και τα πρώτα δείγματα γραφής είναι εξαιρετικά. Αυτό μπορώ να το υπογραμμίσω καθώς βιώνω την αποτελεσματική λειτουργία του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης ως Πρόεδρος των Επενδυτικών Επιτροπών των Επαγγελματικών Ταμείων του Υπουργείου Οικονομικών (Τ.Ε.Α.-ΥΠ. ΟΙΚ.) και των Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών (Τ.Ε.Α.Υ.Φ.Ε.). Τα Επαγγελματικά Ταμεία ακολουθούν κανόνες και διαδικασίες σύμφωνες με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όπως επαγγελματική διαχείριση των κεφαλαίων, λειτουργίες διαχείρισης κινδύνων, αλλά και αυστηρή εποπτεία. Η περαιτέρω ενίσχυση του θεσμού είναι πλέον το ζητούμενο, μέσω ενημέρωσης και κινήτρων, τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τους εργοδότες. Τα Επαγγελματικά Ταμεία είναι μέρος της μακροπρόθεσμης λύσης για το μέλλον της συνταξιοδότησης στη χώρα μας.
Πώς αποτιμάτε την πορεία του 3ου πυλώνα της ασφάλισης, δηλαδή την ιδιωτική;
Ο 3ος πυλώνας αφορά στην ιδιωτική συνταξιοδοτική κάλυψη ή αλλιώς στην ατομική πρωτοβουλία κάθε πολίτη. Δεδομένου ότι στη χώρα μας το κράτος δε δύναται να διασφαλίσει, για λόγους που ξεπερνούν την παρούσα συζήτηση, ένα ικανοποιητικό ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξιμων αποδοχών, η ανάπτυξη του 3ου πυλώνα, είναι μονόδρομος. Με απλά λόγια το κράτος αδυνατεί να παράσχει αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης στους συνταξιούχους και για το λόγο αυτό κάθε ενεργός πολίτης, που επιθυ- μεί αξιοπρεπή γηρατειά και με την προϋπόθεση ότι έχει την οικονομική δυνατότητα, θα στραφεί στην ιδιωτική σύνταξη. Η Κομισιόν προβλέπει την αγορά ιδιωτικών συντάξεων να ανέρχεται σε 2,1 τρισ. €, την επόμενη δεκαετία, από 700 δισ. € περίπου που είναι σήμερα.
Ποιες είναι οι προοπτικές και οι προκλήσεις για την ιδιωτική ασφάλιση το 2018-2019;
Διεθνώς οι προοπτικές είναι θετικές δεδομένης της συνεχιζόμενης οικονομικής ανάπτυξης, η οποία συνήθως αυξάνει τη ζήτηση για ασφάλιση. Οι προκλήσεις εντοπίζονται στην αποδοτικότητα για τις επιχειρήσεις εντός ενός περιβάλλοντος εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων, αλλά και αυξημένων κανονιστικών υποχρεώσεων, όπως η κεφαλαιακή επάρκεια. Όσον αφορά στη χώρα μας, οι αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και το χαμηλό ποσοστό ασφαλιστικής συνείδησης είναι μερικές μόνο από τις προκλήσεις. Επιπλέον η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, καθώς και η μη αναστρέψιμη πραγματικότητα της γήρανσης του πληθυσμού αλλάζουν τις συνθήκες ελέγχου της υγείας. Είναι αναγκαία μια νέα προσπάθεια προσέγγισης και συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με στόχο τη μείωση της σπατάλης και της καλύτερης κατανομής των διαθέσιμων πόρων. Από την άλλη στις προοπτικές είναι η αυξημένη ανάγκη για ασφαλίσεις υγείας και σύνταξης, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι οι πολίτες έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται ότι η αξιοπιστία του κράτους είναι στο ναδίρ και η ατομική δράση είναι μονόδρομος.
Πείτε μας ποιο είναι ακριβώς το έργο του Interamerican Research Center;
Η Interamerican, ως εταιρεία που πρωτοπορεί και καινοτομεί στην ελληνική ασφαλιστική αγορά για περισσότερο από 30 χρόνια, έχει δημιου ργήσει ένα πρωτοποριακό Κέντρο Έρευνας, μοναδικό στο χώρο της ελληνική ς ασφαλιστικής αγοράς. Το IRC (Interamerican Research Center), ξε κίνησε τη λειτουργία του, τον Μάρτιο του 2016, με εμένα επιστημονικό υπεύ θυνο και την υποστήριξη της Διοίκησης και ιδιαίτερα του κ. Κώτσαλου. Σκοπός του ερευνητικού κέντρου είναι τόσο η συμβουλευτική υποστήριξη τ ων διαφόρων τμημάτων της Εταιρείας, όσο και η συγγραφή σειράς τακτ ικών ενημερωτικών δελτίων αλλά και εξειδικευμένων παρεμβάσεων σε διά φορους τομείς ενδιαφέροντος της Εταιρείας, τόσο στην ασφαλιστική βιομηχα- νία όσο και σε γενικά χρηματοοικονομικά θέματα. Επίσης, το IRC προτείνει ιδέες στη διοίκηση βάσει των πιο πρόσφατων διεθνών εξελίξεω ν και βέλτιστων πρακτικών που χρησιμοποιούνται από startups του ευρύτ ερου ασφαλιστικού χώρου, ενώ ενισχύει και το ρόλο του industry thoug ht leader για την Εταιρεία στην αγορά. Πιο συγκεκριμένα τα θέματα που δια πραγ- ματευόμαστε στο Ινστιτούτο αυτήν τη στιγμή είναι οι τελευταίες τεχνο- λογικές τάσεις, όπως η ρομποτική, η τεχνολογία Blockchain και τ α έξυπνα συμβόλαια (Smart Contracts), η τηλεματική, η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence), τα Wearables, το Internet of Things, το Internet of Everything, ο χρηματοοικονομικός και συνταξιοδοτικός αλφαβητισμός, θέματα τα οποία μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και εξατομικευμένων ολιστικών λύσεων με σημαντικά οφέ λη στους πελάτες του Ομίλου.
