Χαμηλή συχνότητα χρήσης καρτών διαπιστώνει ο ΙΟΒΕ, σε έρευνά του για την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις διατραπεζικές προμήθειες . Οι κύριες αλλαγές που φέρνει είναι:
- Προμήθειες (Multilateral Interchange Fees -MIF’s). Η διατραπεζική προμήθεια (και για τις διασυνοριακές συναλλαγές) που μπορούν να προσφέρουν ή να ζητήσουν οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών δεν πρέπει να υπερβαίνει ανά συναλλαγή: το 0,2% της αξίας της συναλλαγής με χρεωστική κάρτα και το 0,3% της αξίας της συναλλαγής με πιστωτική κάρτα.
- Κάρτες με το ίδιο λογότυπο (Honour All Cards Rule –HACR), δικαίωμα των εμπόρων να επιλέξουν ποιες συγκεκριμένες κάρτες θα δέχονται ή θα απορρίπτουν, ακόμα και ανάμεσα σε αυτές με το ίδιο εμπορικό σήμα δικτύου, σε αντίθεση με το ισχύον καθεστώς (HonourAllCardsRule-HACR).
- Κάρτες με πολλαπλά λογότυπα συστημάτων καρτών (Multiple brands on the same card). Δυνατότητα να συμπεριλαμβάνονται πολλαπλά εμπορικά σήματα δικτύων (Visa,Mastercardκ.ά.) πάνω στην ίδια κάρτα.
Ο ΙΟΒΕ επισημαίνει ότι οι προτεινόμενες αλλαγές δεν θα οδηγήσουν σε μείωση των τιμών στα σημεία πώλησης σύμφωνα με την πλειονότητα των κατόχων καρτών. Οι κάτοχοι καρτών εκτιμούν ότι ενδέχεται να πληρώσουν περισσότερο για τις κάρτες τους, οι αλλαγές «τρομάζουν» και ενδέχεται να οδηγήσουν σε ακύρωση ή σε λιγότερη χρήση καρτών πληρωμών, ενώ επισημαίνει ότι οι τράπεζες, οι έμποροι και εν γένει όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει να προετοιμαστούν για ενδεχόμενες αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών.
Αναφέρει οι σημαντικές αλλαγές στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα οδήγησαν σε επέκταση της χορήγησης δανείων μέχρι το 2010. Οι αλλαγές στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα τις τελευταίες δεκαετίες όπως τις κωδικοποιεί είναι:
- Κατάργηση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων
- Ιδιωτικοποίηση των δημοσίων τραπεζών
- Περιορισμός ή παύση των τραπεζικών ιδρυμάτων ειδικού σκοπού
- Παύση της νομισματικής χρηματοδότησης των ελλειμμάτων του Ελληνικού Δημοσίου και της υποχρέωσης των τραπεζών να επενδύουν σε τίτλους του
- Απελευθέρωση της καταναλωτικής πίστης
- Ελεύθερη παροχή επενδυτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ασφαλιστικής διαμεσολάβησης από τις τράπεζες
Στόχος της μελέτης είναι να διερευνηθούν οι απόψεις των κατόχων καρτών σχετικά με τις επικείμενες αλλαγές που σχεδιάζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο στα συστήματα πληρωμών με κάρτες και οι δυνητικές αντιδράσεις τους σε αυτές. Για το σκοπό αυτό το ΙΟΒΕ σε συνεργασία με την εταιρεία έρευνας κοινής γνώμης Public Issue, πραγματοποίησε έρευνα, η οποία στηρίχτηκε στα αποτελέσματα που προέκυψαν από τηλεφωνικές συνεντεύξεις, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.000 ατόμων (κατόχων καρτών) πανελλαδικά, με τη χρήση προκαθορισμένου ερωτηματολογίου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν για την κατοχή και χρήση καρτών ότι:
- Κάτοχοι μόνο πιστωτικής κάρτας ήταν το 42% του δείγματος
- Κάτοχοι και πιστωτικής και χρεωστικής ήταν το 34%
- Το υπόλοιπο 25% ήταν κάτοχοι μόνο χρεωστικής ή προπληρωμένης κάρτας
- Οι 6 στους 10 γνωρίζουν το συνολικό κόστος καρτών (επιτόκιο, υπερημερίας, συνδρομή)
- Τα 2/3 αξιολογούν την ασφάλεια και την ευκολία στις συναλλαγές ως τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά στη χρήση των καρτών
- Μόλις το 9% αντιμετώπισε προβλήματα στις συναλλαγές του με κάρτα (το 1/3 αφορούσε στη μη αποδοχή λόγω δικτύου) κυρίως σε καταστήματα εστίασης και ψυχαγωγίας (μπαρ/εστιατόρια/καφέ) και στα συνεργεία.
- Οι κάρτες χρησιμοποιούνται καθημερινά ή εβδομαδιαία μόλις από το 12% των ερωτηθέντων
Αναφορικά με το ποια είναι ή αντίληψη για τις ρυθμιστικές αλλαγές που έρχονται:
- Τα 3/4 των κατόχων καρτών εκτιμούν ότι οι ρυθμίσεις αυτές δεν θα οδηγήσουν σε μείωση τιμών στα σημεία πώλησης(δηλ. ότι οι έμποροι δεν θα μετακυλήσουν τις μειώσεις των διατραπεζικών προμηθειών στις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών τους).
- Αντίστοιχο ποσοστό εκτιμά ότι οι όποιες απώλειες εσόδων για τις τράπεζες θα καλυφθούν από τους κατόχους καρτών. Το συμπέρασμα αυτό συνάδει και με τις επιφυλάξεις που εξέφρασαν οι καταναλωτικές οργανώσεις στις συζητήσεις της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
- Σε περίπτωση αύξησης του κόστους για τους καταναλωτές, οι μισοί κάτοχοι καρτών δηλώνουν ότι θα προτιμήσουν να ακυρώσουν τις κάρτες τους. Περίπου το 1/3 δηλώνει ότι θα τις χρησιμοποιεί λιγότερο.
- Η αλλαγή του καθεστώτος της καθολικής αποδοχής για τις κάρτες (HACR), εκτιμάται ότι θα επιδράσει αρνητικά στους κατόχους, σύμφωνα με το 55% των ερωτηθέντων.
- Η προσθήκη πολλαπλών εμπορικών σημάτων στις κάρτες θα δημιουργήσει αβεβαιότητα στους κατόχους καρτών σε περίπτωση: απώλειας κλοπής, σύμφωνα με το 45%. αντιδικίας με τους εμπόρους, σύμφωνα με το 55%, απάτης και επιστροφής χρημάτων, σύμφωνα με το 60%.
