Επιτυχημένη είναι η πρώτη κλινική δοκιμή μιας νέας γενετικής θεραπείας σε μικρή ομάδα πασχόντων από AIDS, με στόχο την ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος έναντι του ιού HIV, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο New England Journal of Medicine, από αμερικανούς ερευνητές.
Η θεραπεία, που βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, δημιουργεί ελπίδες ότι στο μέλλον είναι ίσως εφικτό οι οροθετικοί ασθενείς να μην χρειάζεται να κάνουν καθημερινή χρήση της αντιρετροϊκής αγωγής τους.
Επίσης, μια άλλη επιστημονική ομάδα από τις ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι κατάφερε να εξαλείψει τον ιό HIV από τον οργανισμό βρέφους που είχε μολυνθεί από την μητέρα του, χάρη σε επιθετική φαρμακευτική θεραπεία που ξεκίνησε λίγες ώρες μετά τη γέννησή του.
Στην πρώτη περίπτωση, οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, του Κολλεγίου Ιατρικής Άλμπερτ Αϊνστάιν και της βιοϊατρικής εταιρίας Sangamo Biosciences, με επικεφαλής τον καθηγητή ανοσοθεραπείας Δρ Καρλ Τζουν, αφαίρεσαν Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος από το σώμα των ασθενών και αφού τα ενίσχυσαν μέσω γενετικής τροποποίησης, ώστε να είναι πιο ανθεκτικά στον ιό HIV, τα εισήγαγαν και πάλι στον οργανισμό των 12 ασθενών.
Περίπου το 1% των ανθρώπων είναι φορείς της σπάνιας μετάλλαξης CCR5-delta-32 που τους προστατεύει από τον ιό, καθώς μεταβάλλει τη δομή των Τ-κυττάρων, έτσι ώστε ο HIV να μην μπορεί να πολλαπλασιαστεί μετά την αρχική λοίμωξη ή να μην τους μολύνει καν. Οι αμερικανοί επιστήμονες, μιμούμενοι την ιδιότητα της γενετικής μετάλλαξης, ενίσχυσαν το ανοσοποιητικό σύστημα των 12 ασθενών, ώστε να αποκτήσουν άμυνα έναντι του ιού.
Όπως αποδείχτηκε, όντως ένα μέρος (σε ποσοστό 11% έως 28%) από τα κύτταρα της φυσικής άμυνας του οργανισμού τους τροποποιήθηκαν, όπως είχε προγραμματιστεί. Αν και δεν ελέγχθηκε η θεραπευτική αποτελεσματικότητα της μεθόδου σε βάθος χρόνου, διαπιστώθηκε ότι βραχυπρόθεσμα τα τροποποιημένα Τ-κύτταρα άντεξαν περισσότερο χρόνο και αντίστοιχα η παρουσία του ιού υποχώρησε.
Η πρώτη αυτή κλινική δοκιμή σε ανθρώπους (είχε προηγηθεί δοκιμή σε ποντίκια) έγινε για να δείξει ότι η νέα θεραπεία -που μπορεί να είναι φθηνότερη- είναι ασφαλής και όχι για να διερευνήσει κατά πόσο μπορεί να αντικαταστήσει τη φαρμακοθεραπεία μακροπρόθεσμα. Ο απώτερος στόχος όμως είναι ακριβώς αυτός – κάτι που θα δοκιμαστεί στο μέλλον, αν και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια.
Επειδή η νέα τεχνική αλλάζει το DNA των ασθενών, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), απαιτεί 15 χρόνια ελέγχων για να διερευνηθούν τυχόν παρενέργειες, προτού δώσει την άδεια χρήσης της μεθόδου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μερίδα επιστημόνων φοβάται πως η υπό δοκιμή θεραπεία θα τροποποιήσει λάθος γονίδια, με απρόβλεπτες συνέπειες – αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις μέχρι στιγμής ότι αυτό μπορεί να συμβεί. Μάλιστα, οι ερευνητές ευελπιστούν ότι μπορεί μελλοντικά να χρησιμοποιήσουν την ίδια γενετική τεχνική και σε άλλες ασθένειες, όπως η μεσογειακή αναιμία ή ο καρκίνος.
Και δεύτερη περίπτωση ίασης του AIDS
Ένα κοριτσάκι εννέα μηνών σήμερα, που γεννήθηκε στο Λος Άντζελες με AIDS πέρυσι τον Απρίλιο είναι πλέον το δεύτερο παιδί που θεωρείται ότι έχει θεραπευθεί από την λοίμωξη καθώς ο ιός HIV δεν είναι πλέον ανιχνεύσιμος στον οργανισμό του.
Το θετικό αυτό αποτέλεσμα επιτεύχθηκε μετά από εντατική αντιρετροϊκή αγωγή που χορηγήθηκε στο παιδί αμέσως μετά την γέννησή του, ενώ στην πραγματικότητα η αντιϊική θεραπεία είχε ξεκινήσει ήδη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης στην μητέρα-φορέα του ιού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε επιστημονικό συνέδριο στην Βοστόνη, πρόκειται για το δεύτερο βρέφος που φαίνεται να απαλλάσσεται από τον ιό HIV μετά από έγκαιρη επιθετική θεραπεία. Είχε προηγηθεί η περίπτωση ενός κοριτσιού που είχε γεννηθεί στο Μισισίπι και το οποίο υποβλήθηκε σε θεραπεία 30 ώρες μετά τη γέννησή του και έως ότου έγινε 18 μηνών. Σήμερα, στην ηλικία των 3,5 ετών, το παιδί συνεχίζει να μην εμφανίζει ίχνη του ιού.
Σύμφωνα με τους γιατρούς, μένει να αποδειχτεί αν όντως πρόκειται για οριστικές θεραπείες ή ο ιός κρύβεται κάπου στον οργανισμό των παιδιών και θα κάνει την επανεμφάνισή του. Θα χρειαστούν αρκετά χρόνια, μέχρι οι γιατροί να βεβαιωθούν ότι τα παιδιά έχουν πράγματι θεραπευτεί. Να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο περίπου 250.000 παιδιά γεννιούνται με τον ιό του AIDS.
Πάντως, ο Τίμοθι Μπράουν, ο λεγόμενος «ασθενής του Βερολίνου» είναι προς το παρόν ο μόνος ενήλικας ασθενής που θεωρείται ότι έχει θεραπευτεί από το AIDS. Το 2008, υποβλήθηκε στη Γερμανία σε θεραπεία για οξεία λευχαιμία, κατά την οποία μεταμοσχεύθηκαν στον οργανισμό του βλαστικά κύτταρα από δωρητή, ο οποίος διέθετε στο DNA του τη σπάνια μετάλλαξη CCR5.
Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή
Πηγή: health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ
.gif?rand=1486)
