Με δικαστική απόφαση το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών θα πρέπει να καταβάλλει αποζημίωση 15.000 ευρώ σε ασθενή που υποβλήθηκε σε νευροχειρουργική επέμβαση και όπως ισχυρίστηκε ενημερώθηκε πλημμελώς από το γιατρό του για τις επιπλοκές της εγχείρησης.
Ο ασθενής σύμφωνα με το ΙΚΑ μετά από την επέμβαση παρουσίασε ημιπληγία κατάσταση η οποία κρίνεται χρόνια και επιφέρει σ΄ αυτόν ποσοστό αναπηρίας 60%. Το διοικητικό εφετείο έκρινε ότι ο ενάγων δικαιούται αποζημίωση 15.000 ευρώ λόγω ηθικής βλάβης , ωστόσο η αγωγή που αφορούσε την πρόκληση ηθικής βλάβης για αυθαίρετη πράξη απορρίφθηκε καθώς ο ασθενής ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι εάν είχε ενημερωθεί δεν θα είχε κάνει την επέμβαση.
Στην Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου που έχει αναρτηθεί η απόφαση αναφέρεται:
“Το Δημόσιο ευθύνεται προς καταβολή εύλογης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης, η οποία στοιχειοθετείται και στην περίπτωση που ιατρός στρατιωτικού νοσοκομείου διενεργεί ιατρική πράξη σε ασθενή χωρίς προηγούμενη πλήρη ενημέρωση του ασθενή αυτού και άρα χωρίς έγκυρη συναίνεση του τελευταίου για τη διενέργεια της πράξης αυτής, σε περίπτωση που ο ασθενής υποστεί προσβολή της προσωπικότητάς του από την εν λόγω παράλειψη και πράξη, ανεξαρτήτως αν αυτή οφείλεται ή όχι σε υπαιτιότητα του ιατρού ή άλλων δημοσίων οργάνων του νοσοκομείου.
Η σχετική δε αξίωση του ασθενούς είναι αυτοτελής σε σχέση με αξίωσή του για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης που συνίσταται σε βλάβη της υγείας του, προκαλούμενης από ιατρική πράξη που διενεργείται κατά παράβαση των κανόνων της ιατρικής επιστήμης. Χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη 15.000 ευρώ.
Ημιπληγία
Για την πλημμελή ενημέρωση του αναιρεσίβλητου ασθενούς στο ΝΝΑ, σχετικά με τη σοβαρότητα και τις πιθανές μετεγχειριτικές επιπλοκές νευροχειρουργικής επέμβασης και την εκ του λόγου αυτού προσβολή της προσωπικότητας του ασθενούς, αναγνωρίσθηκε από το δικαστήριο χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη σε βάρος του Δημοσίου, ανερχόμενη στο πιο πάνω ποσό. Aναίρεση που άσκησε το Δημόσιο απορρίφθηκε από το ΣτΕ.
Ιστορικό
Ο αναιρεσίβλητος, υποβλήθηκε στις 2.2.2000 στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνων, σε νευροχειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση καλοήθους όγκου εγκεφάλου συγγενούς προέλευσης. Η εγχείριση πραγματοποιήθηκε από τους νευροχειρουργούς του νοσοκομείου. Μετά την επέμβαση, ο αναιρεσίβλητος παρουσίασε ημιπληγία στην αριστερή πλευρά. Με γνωμάτευση της Α.Ν.Υ.Ε. κρίθηκε ανίκανος προς στράτευση. Η ΑΥΕ του Ι.Κ.Α., γνωμάτευσε ότι ο αναιρεσίβλητος παρουσιάζει αριστερή ημιπάρεση «σε έδαφος χειρ/σης χωροκατακτιτικής βλάβης εγκεφάλου», κατάσταση η οποία κρίνεται χρόνια και επιφέρει σ΄ αυτόν ποσοστό αναπηρίας 60%. Κατόπιν τούτων, ο αναιρεσίβλητος άσκησε ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών την από 10.1.2002 αγωγή, με την οποία ζήτησε να αναγνωριστεί η υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να του καταβάλει το ποσό των 200.000.000 δραχμών, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη.
Κρίση του πρωτοδικείου
Η αγωγή έγινε εν μέρει δεκτή με την 10110/2005 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών και επιδικάστηκε υπέρ του αναιρεσιβλήτου το ποσό των 15.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που αυτός υπέστη από την πλημμελή ενημέρωσή του για τις πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές της επέμβασης στην οποία υποβλήθηκε και η οποία είχε ως αποτέλεσμα την προσβολή της προσωπικότητάς του. Αντιθέτως, η ίδια αγωγή απορρίφθηκε ως αόριστη κατά το μέρος που αφορούσε την πρόκληση ηθικής βλάβης από πράξεις και παραλείψεις του ιατρικού προσωπικού του Ναυτικού Νοσοκομείου. Απορρίφθηκε, επίσης, η αγωγή κατά το μέρος που αφορούσε την ηθική βλάβη του αναιρεσιβλήτου από την αναπηρία του.
Κρίση του εφετείου
Κατά της πρωτόδικη απόφασης ασκήθηκαν αντίθετες εφέσεις του αναιρεσείοντος Ελληνικού Δημοσίου και του αναιρεσιβλήτου, οι οποίες, λόγω της μεταξύ τους συνάφειας, συνεκδικάσθηκαν. Το διοικητικό εφετείο έκρινε ότι ο αναιρεσίβλητος δικαιούτο εύλογης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ποσού 15.000 ευρώ, όπως ορθώς είχε γίνει δεκτό και πρωτοδίκως, κατά τα ανωτέρω. Εξάλλου, με την ίδια απόφαση απορρίφθηκε η έφεση του αναιρεσιβλήτου, αφού κρίθηκε ότι ο αυτός δεν εδικαιούτο χρηματική ικανοποίηση και για την ηθική βλάβη που υπέστη από τη βλάβη της υγείας του που προκλήθηκε από την αυθαίρετη ιατρική πράξη, δηλαδή, τη χειρουργική επέμβαση που διενεργήθηκε χωρίς την προηγούμενη προσήκουσα ενημέρωσή του, εφόσον ο αναιρεσίβλητος ουδέποτε ισχυρίστηκε ότι, αν είχε ενημερωθεί επαρκώς για τις μετεγχειρητικές επιπλοκές της επέμβασης, δεν θα είχε συναινέσει στην υποβολή του στη χειρουργική αυτή επέμβαση, με συνέπεια να μην συνδέεται αιτιωδώς η παράλειψη της ενημέρωσής του με την προκληθείσα σε αυτόν σωματική βλάβη, όπως ορθώς κρίθηκε και πρωτοδίκως.
Κρίση του ΣτΕ
Το Δημόσιο άσκησε αναίρεση και το ΣτΕ εξέδωσε απόφαση, με την οποία έκρινε ότι εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις, στοιχειοθετείται ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου προς καταβολή εύλογης χρηματικής ικανοποίησης στην περίπτωση που η παράνομη πράξη ή παράλειψη κρατικών οργάνων συνιστά παραβίαση του άρθρου 57 του ΑΚ. Εφόσον δε η κατ’ άρθρο 105 ΕισΝΑΚ ευθύνη του Δημοσίου είναι αντικειμενική, για τη θεμελίωσή της, δεν απαιτείται η παράνομη πράξη ή η παράλειψη να οφείλεται σε υπαιτιότητα του κρατικού οργάνου. Συνεπώς, η κρίση του δικάσαντος δικαστηρίου ότι το αναιρεσείον Ελληνικό Δημόσιο ευθύνεται κατ’ άρθρο 105 ΕισΝΑΚ σε καταβολή εύλογης χρηματικής ικανοποίησης για την ηθική βλάβη που υπέστη ο αναιρεσίβλητος λόγω προσβολής της προσωπικότητάς του από την παράλειψη του θεράποντος ιατρού στρατιωτικού νοσοκομείου να τον ενημερώσει προσηκόντως για την ασθένειά του, την ενδεδειγμένη αντιμετώπισή της και τους κινδύνους της χειρουργικής επέμβασης στην οποία υποβλήθηκε, ανεξαρτήτως πταίσματος του τελευταίου, είναι νόμιμη, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με τον πιο πάνω λόγο αναίρεσης είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.
Αποδεικτικά στοιχεία σε διαδικαστικό έγγραφο της δίκης
Περαιτέρω το ΣτΕ έκρινε ότι η παράθεση του περιεχομένου αποδεικτικού εγγράφου σε διαδικαστικό έγγραφο της δίκης δεν συνιστά νόμιμο τρόπο προσκόμισης του εγγράφου αυτού ως αποδεικτικού στοιχείου. Ενώ η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ότι το αποδεικτικό έγγραφο δεν προσκομίσθηκε παραδεκτώς πρωτοδίκως, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος, εφόσον πλήσσεται έτσι η ανέλεγκτη κατ’ αναίρεση περί των πραγμάτων κρίση του δικαστηρίου της ουσίας.”
