Η εφαρμογή του νέο ΚΟΚ αναμένεται να φέρει μακροπρόθεσμα περιορισμό των τροχαίων ατυχημάτων. Βασικό στοιχείο των κανόνων που τέθηκαν σε εφαρμογή από τις 13 Σεπτεμβρίου είναι να περιορίσουν τις παραβάσεις υψηλής επικινδυνότητας, για αυτό και προβλέπονται μεγάλα πρόστιμα σε παραβάτες που “υποτροπιάζουν”.
της Βίκυς Γερασίμου
Μακροπρόθεσμα ο ΚΟΚ θα επηρεάσει την ασφαλιστική αγορά τόσο σε επίπεδο ασφαλίστρων και ζημιών, όσο και σε επίπεδο εφαρμογής τεχνολογιών, ασφάλισης με βάση την επικινδυνότητα και τη συχνότητα οδήγησης. Στην έκβαση αποζημιώσεων σε σοβαρά τροχαία σημαντικό ρόλο στην έκβαση των υποθέσεων θα διαδραματίσει και η πρόβλεψη του νομοθέτη για άρση απορρήτου επικοινωνιών και δεδομένων θέσης σε σοβαρές αξιόποινες πράξεις, όπως η «επικίνδυνη οδήγηση» βάσει του άρθρου 290Α του Ποινικού Κώδικα. Αν ο στόχος να μειωθούν τα τροχαία και ειδικότερα τα σοβαρά, επιτευχθεί, οι ασφαλιστικές θα δουν μείωση στο loss ratio του κλάδου οχημάτων.
ΚΟΚ: Μείωση ατυχημάτων και περισσότερες λύσεις «pay-how-you-drive»
Οδηγοί με ιστορικό παραβάσεων, χρήση κινητού ή υπερβολική ταχύτητα «τιμολογούνται» ακριβότερα, ενώ συνεπείς οδηγοί ενδέχεται να δουν μικρότερες αυξήσεις ή ακόμη και σταθεροποίηση. Μακροπρόθεσμα, εάν ο ΚΟΚ πετύχει μετρήσιμη μείωση ατυχημάτων, η πτωτική πορεία της συχνότητας ζημιών μπορεί να περάσει σταδιακά στα ασφάλιστρα—ιδίως σε στόλους και νεότερα οχήματα με συστήματα ADAS.
Στα ασφαλιστικά προγράμματα, αναμένονται περισσότερες λύσεις «pay-how-you-drive» με τηλεματική και δυναμικά bonus-malus που συνδέονται με πραγματική συμπεριφορά (ταχύτητα, επιτάχυνση, χρήση κινητού). Παράλληλα, θα ενισχυθούν καλύψεις για μικροκινητικότητα (e-bikes, e-scooters) και υπηρεσίες πρόληψης: εκπαιδευτικά σεμινάρια, alerts οδήγησης, ακόμα και επιβραβεύσεις για ασφαλή διαδρομή.
Ενας αποτελεσματικός ΚΟΚ, όταν συνδυάζεται με τεχνολογία και κίνητρα ορθής οδήγησης, βελτιώνει την οδική ασφάλεια και εξορθολογίζει την τιμή και τη δομή της ασφάλισης προς όφελος όλων. Μένει να δούμε στην πράξη σε τι βαθμό θα βελτιωθεί η οδική ασφάλεια.
Βασικά πρόστιμα/ποινές του νέου ΚΟΚ (ν. 5209/2025, σε πλήρη ισχύ από 13.09.2025) και η κλιμάκωση σε υποτροπές:
Χρήση κινητού τηλεφώνου
- 1η παράβαση: 350€ + αφαίρεση άδειας 30 ημέρες.
- 1η υποτροπή: 1.000€ + 180 ημέρες.
- 2η υποτροπή: 2.000€ + 1 έτος.
- Αν προκληθεί ατύχημα: 1η υποτροπή 2.000€ + 4 έτη, 2η υποτροπή 4.000€ + 8 έτη· ισχύει και ποινικό σκέλος κατά ΠΚ 290Α.
Μη χρήση ζώνης ασφαλείας
- 1η παράβαση: 350€ + 1 μήνας.
- 1η υποτροπή: 1.000€ + 6 μήνες.
- 2η υποτροπή: 2.000€ + 12 μήνες.
- Συνοδηγός χωρίς ζώνη: 150€ (πρόστιμο και στον οδηγό).
Μη χρήση κράνους (δίκυκλα)
- 1η παράβαση: 350€ + 30 ημέρες (ίδιες κυρώσεις και αν ο οδηγός δεν μεριμνά για τον επιβάτη).
- 1η υποτροπή: 1.000€ + 6 μήνες.
- 2η υποτροπή: 2.000€ + 12 μήνες.
- Επιβάτης χωρίς κράνος: 350€ (και 350€ στον οδηγό).
Οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ
- 0,50–0,80 g/l: 350€ + 30 ημέρες.
- 0,80–1,10 g/l: 700€ + 90 ημέρες.
- 1,10 g/l: 1.200€ + 6 μήνες, ακινητοποίηση/φύλαξη οχήματος.
- Υποτροπές (για >1,10 g/l): 1η 2.000€ + 7 έτη, 2η 4.000€ + 10 έτη.
- Ποινικό σκέλος: φυλάκιση 2 μήνες–5 έτη· για ατύχημα με βαριά βλάβη/θάνατο ισχύει ΠΚ 290Α (κάθειρξη έως 10–20 έτη/ισόβια).
Υπέρβαση ορίου ταχύτητας >50 km/h
- 1η παράβαση: 700€ + 60 ημέρες.
- 1η υποτροπή: 1.000€ + έως 180 ημέρες.
- 2η υποτροπή: 2.000€ + 1 έτος.
Ταχύτητα >200 km/h ή «κόντρες»
- 1η παράβαση: 2.000€ + 1 έτος.
- 1η υποτροπή: 4.000€ + 2 έτη.
- 2η υποτροπή: 8.000€ + 4 έτη.
Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη
- 1η παράβαση: 700€ + 60 ημέρες.
- 1η υποτροπή: 1.000€ + έως 180 ημέρες.
- 2η
Παραβίαση STOP
- Χωρίς συμβάν: 350€ + 30 ημέρες → 1η υπ.: 1.000€ + 180 ημέρες → 2η υπ.: 2.000€ + 1 έτος.
- Με συμβάν: 700€ + 60 ημέρες → 1η υπ.: 2.000€ + 4 έτη → 2η υπ.: 4.000€ + 8 έτη (και ΠΚ 290Α όπου συντρέχει).
Στάθμευση σε ράμπα/θέση ΑμεΑ
- 1η παράβαση: 150€, άμεση απομάκρυνση, συχνά αφαίρεση άδειας 60 ημέρες.
- Υποτροπή: έως 2.000€ + 1 έτος.
Σημείωση για «υποτροπή»: Ο νέος ΚΟΚ εισάγει κλιμακωτές ποινές όταν επαναλαμβάνεται η ίδια σοβαρή παράβαση· το πλαίσιο ορίζεται στο Μέρος Γ’ (άρθρα 108–110).