Ροχαλητό και άπνοια ύπνου στα παιδιά: Πώς να τα αντιμετωπίσετε επιστημονικά

Το ροχαλητό στα παιδιά δεν είναι πάντα καλοήθες και είναι δυνατόν να συνοδεύεται από σημαντικές επιπλοκές. Όλα τα παιδιά θα πρέπει να ελέγχονται για ιστορικό ροχαλητού κατά τον νυκτερινό ύπνο από τον γενικό παιδίατρο στις τακτικές επισκέψεις και εκείνα που εμφανίζουν το σύμπτωμα επαναλαμβανόμενα να διερευνώνται περαιτέρω. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση του συνδρόμου άπνοιας βελτιώνει την ποιότητα ζωής του παιδιού και προλαμβάνει την δημιουργία επιπλοκών. Η υπερτροφία της φαρυγγικής και των παρίσθμιων αμυγδαλών, αλλά και η παχυσαρκία είναι τα συχνότερα αίτια του συνδρόμου.

Γιώργος Ποταμίτης, Ιατρός ΩΡΛ, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΩΡΛ Τμήματος Affidea Περιστερίου & Κηφισιάς

Το σύνδρομο αποφρακτικών απνοιών-υποπνοιών στον ύπνο στα παιδιά χαρακτηρίζεται από διαλείπουσα πλήρη ή μερική απόφραξη του ανώτερου αεραγωγού (αποφρακτική άπνοια ή υπόπνοια, αντίστοιχα). Η διακοπή ή ελάττωση της ροής αέρα είναι δυνατόν να συνοδεύεται από υποαερισμό των πνευμόνων και επηρεάζει τη φυσιολογική αρχιτεκτονική του ύπνου.

Ο όρος αποφρακτικού τύπου διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων από το πρωτοπαθές ροχαλητό και το σύνδρομο αυξημένης αντίστασης του ανώτερου αεραγωγού μέχρι το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας-υπόπνοιας στον ύπνο (ΣΑΑΥ).

Το ΣΑΑΥ είναι η βαρύτερη από όλες τις διαταραχές και χαρακτηρίζεται για τις ηλικίες μέχρι 5 ετών από την παρουσία τουλάχιστον ενός επεισοδίου απνοιών-υποπνοιών ανά ώρα ύπνου και για παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών άνω των 3-4 απνοιών – υποπνοιών ανά ώρα ύπνου. Η συχνότητα του καθ’ έξιν ροχαλητού (≥ 4 νύκτες/εβδομάδα) υπολογίζεται έως και 12%, ενώ η συχνότητα του ΣΑΑΥ έως 3%.

Κλινική εικόνα

Το ρoχαλητό είναι το συχνότερο και χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα του συνδρόμου άπνοιας στη διάρκεια της νύκτας, το οποίο οφείλεται στη μερική απόφραξη του φάρυγγα. Πρόκειται για ήχο που παράγεται κατά τη διάρκεια της εισπνοής. Μπορεί να είναι χαμηλής συχνότητας όταν προκαλείται από δονήσεις της σταφυλής, της μαλακής υπερώας, της γλώσσας και των άλλων μαλακών μορίων της εισόδου του στοματοφάρυγγα ή υψηλότερης συχνότητας, όταν η υπερτροφία των αμυγδαλών και των αδενοειδών παρεμποδίζει την κίνηση της μαλθακής υπερώας.

Αρκετά παιδιά με αποφρακτικές άπνοιες εμφανίζουν αυξημένο έργο αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Οι αποφρακτικές άπνοιες γίνονται αντιληπτές από τους γονείς ως βραχείες παύσεις της αναπνοής. Επιπλέον, το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας μπορεί να συνοδεύεται από ανήσυχο ύπνο, αφυπνίσεις, λήψη ασυνήθιστων θέσεων, υπερβολική εφίδρωση και στοματική αναπνοή. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, τα παιδιά με σύνδρομο απνοιών παρουσιάζουν υπνηλία, υπερκινητικότητα και διαταραχές της συμπεριφοράς. Οι άπνοιες παρουσιάζονται πιο συχνά στις ηλικίες 2-8 ετών, επειδή τότε ο φαρυγγικός λεμφαδενικός ιστός (κρεατάκια, αμυγδαλές) σε όλα τα παιδιά αναπτύσσεται σε βάρος του αυλού του ανώτερου αεραγωγού.

Άπνοιες και Παιδική Παχυσαρκία

Από μελέτη σε Ελληνόπουλα προκύπτει ότι στις ηλικίες ≤6 ετών τα παχύσαρκα ή υπέρβαρα παιδιά έχουν τον ίδιο κίνδυνο για αποφρακτική διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο συγκρινόμενα με τα παιδιά φυσιολογικού σωματικού βάρους. Αυτό πιθανόν οφείλεται στον κυρίαρχο ρόλο που διαδραματίζει κατά την προσχολική ηλικία η υπερτροφία αδενοειδών και αμυγδαλών στην απόφραξη του ανώτερου αεραγωγού. Ο κίνδυνος όμως για τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά αρχίζει να αυξάνει, καθώς η ηλικία του παιδιού γίνεται μεγαλύτερη. Ευρήματα μιας προοπτικής πληθυσμιακής μελέτης από το Cleveland των ΗΠΑ δείχνουν ξεκάθαρα ότι στα 13-16 έτη της ζωής τους οι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι έφηβοι έχουν αυξημένο κίνδυνο για αποφρακτική άπνοια συγκρινόμενοι με τους εφήβους φυσιολογικού βάρους.

Νέα δεδομένα

Νέα δεδομένα αποκαλύπτουν ότι η αποφρακτική διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο στα παιδιά σχετίζεται με μεταβολές που είναι δυνατόν να τα προδιαθέτουν στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων κατά την ενηλικίωση. Η αποφρακτική άπνοια-υπόπνοια κατά την παιδική ηλικία έχει συσχετισθεί με χρόνια φλεγμονή, μεταβολικές διαταραχές, μεταβολές του τοιχώματος των αγγείων, αλλά και του μυοκαρδίου. Αυξημένη συχνότητα νευροαναπτυξιακών διαταραχών, όπως μαθησιακές δυσκολίες και χαμηλή σχολική επίδοση, προβλήματα συμπεριφοράς, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής, ημερήσια υπνηλία και υπερκινητικότητα, είναι συνήθης σε παιδιά με στοματική αναπνοή και άπνοιες.

SNORECHECK: Η ψηφιακή ανάλυση της αναπνοής

Ο Όμιλος διαγνωστικών κέντρων Affidea επισημαίνει τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου (15/03) προσφέρει την εξέταση SNORE CHECK σε προνομιακή τιμή. Η ενέργεια ισχύει για κάθε ραντεβού που θα προγραμματιστεί από 1 Μαρτίου έως 31 Μαΐου 2024. Για περισσότερες πληροφορίες για την υπηρεσία μπορείτε να καλείτε καθημερινά, Δευτέρα έως Παρασκευή από τις 07:00 έως τις 21:00 και το Σάββατο από τις 07:30 έως τις 15:00, στο 210 67 70 700.

Εξυπηρέτηση στο χώρο σας

Ένας απλός, φιλικός για παιδιά και ενήλικες, αλλά και οικονομικός τρόπος είναι η ιατρική μέθοδος ψηφιακής ανάλυσης των ήχων της αναπνοής στο σπίτι. Η εξέταση SNORE CHECK είναι εντελώς απλή και ανώδυνη και πραγματοποιείται στον χώρο σας κατά τη διάρκεια του ύπνου. Διερευνά με ακρίβεια το είδος και τα αίτια του ροχαλητού, ενώ διαπιστώνει εάν υπάρχει υπνική άπνοια και σε τι βαθμό, δίνοντας στον ιατρό όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, προκειμένου να σας συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.

Η υπηρεσία SNORE CHECK, σε συνεργασία με την υπηρεσία Κατ’ Οίκον της Affidea, με το εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό τους, αναλαμβάνουν να παραδώσουν και να παραλάβουν τον εξοπλισμό της εξέτασης στο χώρο του εξεταζόμενου και να ενημερώσουν για την χρήση του. Εφόσον πραγματοποιήσετε τον έλεγχο, την επόμενη ημέρα, κατόπιν σχετικού προγραμματισμού, το προσωπικό του τμήματος παραλαμβάνει από εσάς τον εξοπλισμό και τον παραδίδει στον ιατρό. Ο ιατρός θα αναλύσει τα αποτελέσματα της καταγραφής της αναπνοής σας κατά τον ύπνο και θα επιληφθεί του προβλήματός σας.