συνέντευξη των Αλέξη Πολύζου, Δημήτρη Γερογιάννη, Μανώλη Αδαμόπουλου και Κωνσταντίνου Τσιούνη
Aπό την ιστορία μίας κλεμμένης εικόνας από την Ελλάδα που βρέθηκε σε gallery του εξωτερικού, η ομάδα Chainproof σκέφτηκε να εφαρμόσει τις νέες τεχνολογίες για να δημιουργήσει υπηρεσίες για συλλέκτες, galleries και μουσεία. Μέσα από την πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί καταγράφεται η πορεία ενός έργου αλλά και εντοπίζονται έργα που έχουν κλαπεί. Η ομάδα υποστηρίζεται από το Egg.
Πότε ξεκίνησε η πορεία της Chainproof και γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το χώρο της τέχνης;
Η Chainproof από τον Οκτώβριο του 2017 λειτουργεί υπό τη μορφή της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ). Η ιδέα προέκυψε στην ουσία στην πορεία μας μέσα στο EGG, καθώς είχαμε ξεκινήσει ένα διαφορετικό project αλλά τελικά κατευθυνθήκαμε σε αυτό που κάνουμε σήμερα. Έχοντας την τεχνογνωσία, αναζητούσαμε το πεδίο που θα την εφαρμόσουμε και εδώ καταλυτικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι ένα μέλος της ομάδας ο Δημήτρης Γερογιάννης που έχει διδακτορικό σε μηχανική μάθηση και επεξεργασία εικόνας έγινε γνώστης των λεπτομερειών μίας υπόθεσης κλοπής εικόνας. Πρόκειται για μία υπόθεση εικόνας που είχε κλαπεί από μοναστήρι στα Ιωάννινα και στην προσπάθεια εύρεσής της ο δήμος είχε αναρτήσει φωτογραφία της σε ιστοσελίδα. Ωστόσο η εικόνα επειδή είχε φωτογραφηθεί και αναρτηθεί στο διαδίκτυο βρέθηκε από κάποιον που την αναγνώρισε σε gallery στην Ολλανδία. Αυτή η περίπτωση αποτέλεσε τη βάση του Chainproof. Σκεφτήκαμε λοιπόν ότι εμείς μπορούμε να πάρουμε τα τυχαία γεγονότα που οδήγησαν στον επαναπατρισμό μίας εικόνας και να τα κάνουμε ένα αυτοματοποιημένο σύστημα. Έτσι φτιάξαμε ένα σύστημα που ναι μεν βοηθάει στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά έχει και εμπορική επέκταση, διότι ο χώρος της τέχνης είναι ο δεύτερος ή ο τρίτος μεγαλύτερος τομέας παγκοσμίως σε επίπεδο συναλλαγών. Παρόλα αυτά σαν κλάδος δεν έχει υιοθετήσει νέες τεχνολογίες. Και εδώ υπάρχει μεγάλο πεδίο καθώς είναι συχνό σε έργα αξίας από μερικές χιλιάδες ευρώ μέχρι και εκατομμυρίων να βλέπουμε περιπτώσεις απάτης.
Πώς αντιμετωπίζεται η περίπτωση απάτης μέσα από την πλατφόρμα σας;
Η απάτη έχει στις περισσότερες περιπτώσεις να κάνει με το ότι δεν ξέρουμε σε ποιον ανήκει ένα έργο και ποια είναι η ιστορία του από τη στιγμή που το παράγει ο καλλιτέχνης. Εμείς κάνουμε ακριβώς το αντίθετο καταγράφουμε την ιστορία της. Για εμάς το έργο είναι κάτι «ζωντανό» που περνά από διάφορα στάδια. Το αντιμετωπίζουμε λοιπόν σαν περιουσιακό στοιχείο και δίνουμε εργαλεία στον κάτοχο του έργου να το προστατεύσει και να το εκμεταλλευτεί εμπορικά. Να αυξήσει την αξία του και αυτό μπορεί να γίνει εάν υπάρχουν ισχυρά πειστήρια για τα γεγονότα που συνοδεύουν τη ζωή του έργου από μία έκθεση, την αγοραπωλησία έως και την κλοπή του.
Η απάτη έχει στις περισσότερες περιπτώσεις να κάνει με το ότι δεν ξέρουμε σε ποιον ανήκει ένα έργο και ποια είναι η ιστορία του από τη στιγμή που το παράγει ο καλλιτέχνης
Πιστοποιείται και η αυθεντικότητα του έργου;
Όχι, για πολλούς λόγους. Μιλώντας με ειδικούς αντιληφθήκαμε ότι είναι και οι ίδιοι φειδωλοί στο να πουν αν ένα έργο είναι αυθεντικό ή όχι. Αυτό που γίνεται είναι αναφορά για το αν μπορεί ή όχι να τεκμηριωθεί ένα έργο. Και αυτό σημαίνει αναζήτηση αναφορών για το συγκεκριμένο έργο σε διάφορες πηγές, καταλόγους μουσείων κ.λπ. Όλη αυτή την παγκόσμια γνώση εμείς θέλουμε να την εντάξουμε στο σύστημά μας και να την παρέχουμε εύκολα στον μελετητή ή τον κάτοχο.
Οπότε μιλάμε για ένα σύστημα που είναι ανοιχτό;
Όχι, είναι ιδιωτικό. Σεβόμαστε την ανωνυμία των μελών μας. Για αυτό και το σύστημα χρησιμοποιεί την τελευταία τεχνολογία όσον αφορά την ασφάλεια των δεδομένων και λαμβάνει σοβαρά υπόψη του την ανωνυμία του χρήστη. Μόνο ο κάτοχος επιλέγει τι μπορεί να κοινοποιήσει.
Γιατί να μπει κάποιος στην πλατφόρμα σας; Τι έχει να κερδίσει;
Η αξία για κάποιον που θέλει να αποκτήσει ένα έργο είναι ότι κατά την αγοραπωλησία θα δει την ιστορία του έργου. Από την άλλη πλευρά ο αγοραστής μπορεί να πετύχει καλύτερη ενδεχομένως τιμή. Και έτσι αντιμετωπίζεται και το μεγάλο ζήτημα της απάτης, καθώς συνήθως όταν κάποιο έργο είναι κλεμμένο αυτός που προσπαθεί παράνομα να το πουλήσει λέει ότι το βρήκε από κάποιο συγγενή. Αυτό που εμείς θέλουμε να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε μία βάση δεδομένων με όλα τα έργα να καταχωρούνται σε αυτήν. Εμείς κάνουμε όλη τη γραφειοκρατική διαδικασία. Επίσης χτίζουμε ένα οικοσύστημα υπηρεσιών όπως ασφάλιση, εκτίμηση, συντήρηση κ.ο.κ.
Αν κάτι έχει καταγραφεί στην Chainproof και κλαπεί τι γίνεται;
Η Chainproof έχει καταρχάς πρόσβαση στη λίστα της Interpol με περίπου 40.000 κλεμμένα έργα τέχνης. Μέσα από την πλατφόρμα της Interpol σκανάρονται οι εικόνες κι αν κάτι εντοπιστεί ότι είναι κλεμμένο ειδοποιείται τόσο ο κάτοχος όσο και ο χρήσης που το έχει σκανάρει. Εν συνεχεία κινούνται οι προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες. Αυτό που έκανε λοιπόν τυχαία ο συλλέκτης στην Ολλανδία, εμείς το κάνουμε μέσα από ένα αυτοματοποιημένο σύστημα.
Χρήστης μπορεί να γίνει ο οποιοσδήποτε;
Υπάρχει μία διαδικασία πιστοποίησης μέσω συγκεκριμένων στοιχείων. Ειδικά στην αρχή εντάσσονται galleries, μουσεία ή μεγάλοι συλλέκτες. Υπάρχουν κάποιοι παράμετροι ασφαλείας για να ξέρουμε ποιος μπαίνει στο σύστημα και ότι είναι αυτός που λέει.
Η Chainproof έχει πρόσβαση στη λίστα της Interpol με περίπου 40.000 κλεμμένα έργα τέχνης
Πώς μπορεί να αξιοποιήσει τις υπηρεσίες της Chainproof μία ασφαλιστική;
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μπορεί η ασφαλιστική να πιστοποιήσει την πορεία ενός έργου. Στην ουσία από τη στιγμή που υπάρχει πιστοποιημένη αυθεντικότητα του ιστορικού, από την άποψη ότι εφόσον καταχωρείται ένα έγγραφο και συσχετίζεται με συγκεκριμένο έργο εν συνεχεία δεν μπορεί κανείς να το πειράξει. Δεν γίνεται να αλλοιώσει κάποιος στοιχεία στο σύστημα. Ακόμα και αν αλλάξει κάποιος στοιχεία στο σύστημα, εμείς το βλέπουμε. Επίσης η τεχνολογία που υπάρχει πίσω από το όλο εγχείρημα δεν αφήνει ούτε εμάς να το αλλοιώσουμε. Οπότε μειώνεται το ρίσκο είτε για την ασφαλιστική που αναλαμβάνει τον κίνδυνο της κάλυψής του είτε και για μία τράπεζα όταν ένα έργο έχει λόγου χάρη χαρακτηριστεί υποθηκευμένο.
Πηγή: Ασφαλιστικό Marketing, Τεύχος Ιούνιος 2018
.gif?rand=305)
