“Αρμαγεδδώνα” φέρνει η νέα συμφωνία κυβέρνησης – δανειστών για τα δικαιώματα των ασφαλισμένων. Τα όρια συνταξιοδότησης αυξάνονται, οι σημερινές συντάξεις μειώνονται μέσω της επιβολής νέων εισφορών, οι κύριες συντάξεις «παγώνουν» μέχρι το 2021, όλα τα επικουρικά ταμεία ενσωματώνονται στο ελλειμματικό ΕΤΕΑ, ενώ το ΕΚΑΣ καταργείται.
Πιο αναλυτικά:
1. Εκτινάσσονται τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης
Κανένας σχεδόν ασφαλισμένος στο ευρύτερο Δημόσιο, στο ΙΚΑ, στον ΟΑΕΕ, στον ΕΤΑΑ κ.λπ. που ασφαλίστηκε για πρώτη φορά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1992 δεν αποφεύγει αυτές τις αλλαγές, εφόσον δεν έχει φτάσει την 31η Δεκεμβρίου του 2012 το απαιτούμενο νέο ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης αυξάνονται ανά έξι μήνες κάθε χρόνο, ξεκινώντας από το β΄εξάμηνο του 2015 έως το τέλος 2022, έτσι ώστε να φτάσουν τα 62 έτη για μειωμένη σύνταξη και τα 67 έτη για πλήρη σύνταξη. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, τα ηλιακά όρια συνταξιοδότησης να αυξηθούν όχι ανά εξάμηνο, αλλά ανά έτος ή και παραπάνω και η μεταβατική περίοδος των νέων ορίων να είναι μικρότερη (π.χ. μέχρι το 2017 ή το 2019).
Οι μόνες κατηγορίες ασφαλισμένων που εξαιρούνται από τα νέα όρια, σύμφωνα με το έως τώρα σχέδιο είναι οι ακόλουθες:
· Οι υπαγόμενοι σε καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, καθώς και ασφαλισμένοι απασχολούμενοι σε ορυχεία, λιγνιτωρυχεία και υπόγειες στοές.
· Οι μητέρες παιδιών που είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία.
· Οι σύζυγοι, γονείς και αδελφοί αναπήρων
· Οι ασφαλισμένοι ανάπηροι που καταλαμβάνονται από τις διατάξεις του νόμου 612/77.
Καθώς θα βρίσκεται σε ισχύ η μεταβατική περίοδος αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης (2016 -2022), οι ασφαλισμένοι που αποφασίσουν να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα θα υποστούν ένα ετήσιο πρόστιμο 16% για κάθε έτος που συνταξιοδοτούνται νωρίτερα από εκείνο που απαιτούν τα νέα όρια. Μετά το πέρας αυτού του έτους, η μείωση αυτή θα εξαλείφεται.
2. Στον «πάγο» οι συνταξιοδοτικές δαπάνες
Από 1η Ιανουαρίου 2016 η κρατική επιχορήγηση προς τα ασφαλιστικά ταμεία κύριας ασφάλισης διατηρούνται μέχρι το έτος 2021 στα επίπεδα του έτους 2015.
Το «πάγωμα» της κρατικής χρηματοδότησης για την περίοδο 2016 – 2021 σημαίνει πως το κράτος δεν θα μπορεί να κλείσει καμία «τρύπα» στα ταμεία κύριας ασφάλισης που θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε περίπτωση που τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές ήταν μικρότερα από τα προσδοκώμενα.
Οι δανειστές ζητούν από την κυβέρνηση να «διορθώσει» τη σχετική νομοθεσία και να επιβάλλει το «πάγωμα» των δαπανών για κύριες συντάξεις (σ.σ. και όχι την κρατική χρηματοδότηση).
3. Αυξήσεις στις εισφορές ή έμμεσες μειώσεις στις συντάξεις
Από 1η Ιουλίου 2015 αυξάνονται οι εισφορές υγειονομικής περίθαλψης που επιβάλλονται πάνω σε όλες τις κύριες συντάξεις από 4% σε 6%. Παράλληλα επιβάλλεται εισφορά 6% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις.
Αυτό σημαίνει πως ένας συνταξιούχος θα υποστεί μία επιπλέον 2% εισφορά στην κύρια σύνταξη του υπέρ του ΕΟΠΥΥ (στο 4% υπάρχει ήδη) και μία εισφορά 6% στην επικουρική σύνταξή του. Έτσι θα χάσει συνολικά από τις νέες εισφορές 2,5% των αποδοχών του.
Έως τις 31 Ιουλίου 2015, εξάλλου, με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ρυθμίζονται θέματα εναρμόνισης των ασφαλιστικών εισφορών με την ισχύουσα στο ΙΚΑ.
Μία εναρμόνιση π.χ. των εισφορών του ΟΓΑ και του ΟΑΕΕ με εκείνες του ΙΚΑ θα οδηγούσε στον τριπλασιασμό των εισφορών των αγροτοκτηνοτρόφων και τον διπλασιασμό των εισφορών των μικρομεσαίων.
4. Εις σάρκαν… μία τα επικουρικά ταμεία
Από 1η Ιανουαρίου 2016 εντάσσονται υποχρεωτικά στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλα τα ταμεία και οι τομείς επικουρικής ασφάλισης που δεν έχουν ενταχθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.
Τα επικουρικά ταμεία τα οποία δεν έχουν ακόμα ενσωματωθεί στο ΕΤΕΑ είναι το ΤΕΑΠΑΣΑ (σώματα ασφαλείας), τα επικουρικά των εργαζομένων στα ΜΜΕ (πχ ΕΔΟΕΑΠ), τα τέσσερα επικουρικά ταμεία των τραπεζοϋπαλλήλων (π.χ. ΤΑΠΙΛΤ, το ταμείο των εργαζομένων στην ΤτΕ) των αρτοποιών και των εργαζομένων στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης.
Κατά τ΄άλλα, η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει εναλλακτικούς πόρους αυτοχρηματοδότησης του ΕΤΕΑ αν δεν θέλει να μειώσει 15% τις επικουρικές συντάξεις, καθώς η συμφωνία με τους δανειστές προβλέπει ότι η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος «παγώνει» μεν μέχρι τον Οκτώβριο, θα ισχύσει δε αμέσως μετά εάν δεν βρεθούν ισοδύναμα μέτρα για να κλείσουν τα ελλείμματα του εν λόγω ταμείου.
5. Κατάργηση του ΕΚΑΣ
Έρχεται η σταδιακή κατάργηση του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ) μέχρι το 2019, με πρώτο βήμα το Μάρτιο του 2016 (σ.σ. αφαίρεση του σχετικού επιδόματος από το 20% των οικονομικά πιο εύπορων δικαιούχων του). Η κατάργηση του ΕΚΑΣ θα οδηγήσει σε μείωση έως 20% τις συνολικές αποδοχές τους από συντάξεις.
