Σε άμεσο κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία οδηγεί το πρόβλημα της αυξημένης χοληστερόλης στον ελληνικό πληθυσμό. Περίπου οι μισοί Έλληνες έχουν αυξημένες τιμές της “κακής” LDL χοληστερόλης και αρκετοί δεν το γνωρίζουν καν. Ακόμη και από αυτούς που υποβάλλονται σε θεραπεία για τη ρύθμισή της, το 80% παραμένουν εκτός στόχων, βάζοντας σοβαρή… υποψηφιότητα για εμφάνιση καρδιαγγειακών συμβάντων. Ταυτόχρονα τα πιο πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι όσο πιο χαμηλά είναι τα επίπεδα της «κακής» LDL χοληστερόλης τόσο μικρότερος ο Καρδιαγγειακός Κίνδυνος. Για τους λόγους αυτούς, οι επιστήμονες αναδεικνύουν την άμεση ανάγκη ενημέρωσης του πληθυσμού, προκειμένου να μειωθεί ή και να αποφευχθεί ο κίνδυνος στεφανιαίων επεισοδίων που προέρχονται από την υψηλή χοληστερόλη.
Με σύνθημα «Όσο πιο χαμηλή η “κακή” LDL χοληστερόλη, τόσο πιο καλή η υγεία της καρδιάς σου», η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης πραγματοποιεί εκστρατεία ενημέρωσης στο ευρύ κοινό, με χορηγό την φαρμακευτική εταιρεία MSD.
Τις δράσεις της καμπάνιας ευαισθητοποίησης, ανακοίνωσε η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης στο πλαίσιο Συνέντευξης Τύπου την Τρίτη 12 Μαΐου, με ομιλητές τους κ.κ.
- Τσελέπη Αλέξανδρο, Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, Καθηγητή Βιοχημείας – Κλινικής Χημείας, Τμήμα Χημείας, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
- Πίτσαβο Χρήστο, Αντιπρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, Καθηγητή Καρδιολογίας Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών “Ιπποκράτειο”
- Νικολάου Βασίλειο, Γεν. Γραμματέα της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, Καρδιολόγο, Διευθυντή Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (Ν.Ε.Ε.Σ.)
- Γανωτάκη Εμμανουήλ, Μέλος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης, Καθηγητή Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης
- Πουγγία Λάζαρο, MD, PhD, Ιατρικό Διευθυντή MSD Ελλάδας
Η χοληστερόλη και ο ρόλος της
«Η χοληστερόλη του αίματος χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες. Την «κακή» LDL χοληστερόλη και την «καλή» HDL χοληστερόλη. Η LDL και η HDL μαζί αποτελούν την «Ολική Χοληστερόλη». Η υψηλότερη τιμή αναφοράς για την ολική χοληστερόλη σε υγιείς ενήλικες δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 160 mg/dL», υπογράμμισε ο κ. Αλέξανδρος Τσελέπης.
Σύμφωνα με τον κ. Τσελέπη, «η χοληστερόλη αποτελεί απαραίτητο συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, χρησιμεύει για τη σύνθεση ορμονών απαραίτητων για τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού, καθώς και για την απορρόφηση λιποδιαλυτών ουσιών στο έντερο. Όσο πολύτιμη όμως είναι η LDL χοληστερόλη όταν βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, τόσο επιζήμια γίνεται όταν αυξηθεί, καθώς τότε κινδυνεύουν οι αρτηρίες», επισημαίνει.
«Η χοληστερόλη που μεταφέρουν τα σωματίδια της LDL στο αίμα» – εξήγησε – «εναποτίθεται στα τοιχώματα των αγγείων, δημιουργώντας αθηρωματικές πλάκες, οι οποίες εμποδίζουν τη ροή αίματος στην καρδιά, τον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα του σώματος. Συνεπώς, η LDL χοληστερόλη είναι βλαπτική στον οργανισμό όταν κυκλοφορεί σε μεγάλες ποσότητες και τα υψηλά επίπεδά της αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου», υπογράμμισε ο κ. Αλέξανδρος Τσελέπης.
«Γι’ αυτό και οι στόχοι που θέτουν οι γιατροί αφορούν βασικά στη μείωση της «κακής» LDL χοληστερόλης. Η υψηλότερη τιμή αναφοράς για την LDL χοληστερόλη σε υγιείς ενήλικες δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 115 mg/dL.»
Πρόληψη: Όσο χαμηλότερα, τόσο καλύτερα
Ο κ. Εμμανουήλ Γανωτάκης υπογράμμισε ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει άμεση ανάγκη ευαισθητοποίησης του κοινού για τον ρόλο της LDL χοληστερόλης. Εξήγησε ότι ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων αντιμετωπίζει υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, καθώς οι τιμές της χοληστερόλης είναι σε υψηλά επίπεδα.
Το χειρότερο είναι ότι μεγάλο ποσοστό ασθενών, οι οποίοι βρίσκονται σε θεραπεία παραμένουν αρρύθμιστοι και αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο, χωρίς να το γνωρίζουν. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 85% των Ελλήνων ασθενών παραμένουν εκτός στόχων ρύθμισης. Παράλληλα, ανέφερε ότι τα πιο πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι όσο πιο χαμηλά είναι τα επίπεδα της «κακής»- LDL χοληστερόλης τόσο μικρότερος ο Καρδιαγγειακός Κίνδυνος.
Οι ειδικοί έκαναν λόγο για πολύ κρίσιμο ρόλο του γιατρού στη συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία. Εκτός από τη χορήγηση της ειδικής αγωγής, ο γιατρός πρέπει να καλεί τον πάσχοντα να αλλάζει τρόπο ζωής, διακόπτοντας την καπνιστική συνήθεια, ακολουθώντας την κατάλληλη δίαιτα, χάνοντας βάρος και ακολουθώντας πρόγραμμα σωματικής άσκησης.
Κατευθυντήριες Οδηγίες & Έλεγχος
Τον κρίσιμο ρόλο της διάγνωσης και αντιμετώπισης των αυξημένων λιπιδίων, ανέδειξε ο κ. Χρήστος Πίτσαβος. Εξήγησε πως όταν τα λιπίδια του οργανισμού, δηλαδή η χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια είναι αυξημένα, τότε λέμε ότι έχουμε δυσλιπιδαιμία.
Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Οδηγίες του 2014 της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης για τη Διάγνωση και Αντιμετώπιση των δυσλιπιδαιμιών, θα πρέπει να κάνουν προληπτικές εξετάσεις όλοι οι άντρες άνω των 40 ετών και όλες οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Κρίσιμες είναι οι εξετάσεις σε άτομα με αθηροσκληρωτική νόσο, ανεξάρτητα από την ηλικία ή τα κλινικά ευρήματα, καθώς και σε πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη ανεξάρτητα από την ηλικία, χρόνια νεφρική νόσο, υπέρταση, χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα (λύκος, αρθρίτιδες), σεξουαλική δυσλειτουργία, καπνιστές, υπέρβαροι και παχύσαρκοι.
Σε προληπτικές εξετάσεις πρέπει να υποβάλλονται συγγενείς ατόμων με κληρονομικές διαταραχές λιπιδίων, παιδιά με κληρονομικό ιστορικό υπερλιπιδαιμίας ή καρδιαγγειακής νόσου ή άλλους παράγοντες κινδύνου και άτομα με οικογενειακό ιστορικό πρώιμης στεφανιαίας νόσου.
Αφού γίνουν οι εξετάσεις, τότε ο γιατρός θέτει έναν στόχο για τα επίπεδα της «κακής» LDL χοληστερόλης ανάλογα με το πόσο κινδυνεύει ένας άνθρωπος να πάθει ένα καρδιαγγειακό επεισόδιο (έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο). Αν ένας ασθενής έχει ήδη πάθει ένα καρδιαγγειακό επεισόδιο ή έχει διαβήτη ή χρόνια νεφρική νόσο τότε είναι πολύ υψηλού κινδύνου και ο στόχος για την «κακή» LDL χοληστερόλη είναι κάτω από 70 mg%. Αν ένας άνθρωπος δεν έχει κάτι από τα παραπάνω ο γιατρός υπολογίζει την πιθανότητα να συμβεί ένα θανατηφόρο καρδιαγγειακό επεισόδιο με τη βοήθεια του ελληνικού ΣΚΟΡ. Αν αυτή η πιθανότητα είναι μεγάλη ή ο ασθενής έχει κληρονομικά πολύ αυξημένη χοληστερόλη ή πάσχει από κάποιο χρόνιο φλεγμονώδες αυτοάνοσο νόσημα, τότε ο στόχος για την «κακή» LDL χοληστερόλη είναι κάτω από 100 mg%. Όσοι, τέλος, έχουν μέτρια ή μικρή πιθανότητα να πάθουν ένα καρδιαγγειακό επεισόδιο ιδανικά πρέπει να έχουν «κακή» LDL χοληστερόλη κάτω από 115 mg%.
Προκειμένου να πετύχουμε αυτούς τους στόχους ο γιατρός συστήνει δίαιτα και άσκηση, ενώ σε πολλές περιπτώσεις χρειάζεται η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Η βάση της θεραπείας είναι οι στατίνες, ενώ αν δεν πετύχουμε το στόχο της «κακής» LDL χοληστερόλης μόνο με στατίνη, χρειάζεται και η προσθήκη δεύτερου φαρμάκου, της εζετιμίμπης.
Τροφές που μειώνουν τη χοληστερόλη
Ο κ. Πίτσαβος αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο της διατροφής στην πρόληψη της δυσλιπιδαιμίας και των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Οι τροφές που συμβάλλουν στην αύξηση των τιμών των λιπιδίων στο αίμα – είπε – είναι αυτές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες «κακού» λίπους. Με τον όρο «κακό λίπος» εννοούμε κυρίως το κορεσμένο λίπος, που είναι συνήθως ζωικής προέλευσης και υπάρχει σε τρόφιμα όπως βούτυρο, μαγιονέζα, ζωικό λίπος, ζωμός κρέατος και εκχυλίσματα, κρέμες, λίπος ή γάλα καρύδας, παστά, παγωτά, αλλαντικά, κρόκοι αυγών, πλήρες γάλα, ολόπαχα γιαούρτια και τυριά, τυριά σε κρέμα, γλυκά, σοκολάτα, κακάο, κρουασάν και αρτοσκευάσματα με αυγά και βούτυρο και τηγανητά τρόφιμα.
Στον αντίποδα, οι τροφές που μπορούμε να καταναλώνουμε για να μειωθούν τα λιπίδια είναι όσες περιέχουν καλής ποιότητας λίπη, όπως τα μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) ή πολυακόρεστα (ψάρια, ξηροί καρποί) ή φυτικές ίνες (διαλυτές και αδιάλυτες).
Τέτοια τρόφιμα είναι τα παξιμάδια, ρύζι, πατάτες (όχι τηγανητές), ψάρι και κοτόπουλο (στήθος, όχι την πέτσα), κρέας άπαχο (μοσχαρίσιο, χοιρινό) ελαιόλαδο, αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι), τυριά με χαμηλά λιπαρά, όσπρια (φασόλια, ρεβίθια, μπιζέλια, φακές) λαχανικά (αγκινάρες, σπαράγγια, μελιτζάνες, μπρόκολα, λάχανο, καρότα, κουνουπίδι, κολοκυθάκια, αγγούρι, λεπτά φασολάκια, μαρούλι, μανιτάρια, πιπεριές, σπανάκι, καλαμπόκι, ντομάτες και χόρτα).
Η συνεργασία με την MSD
Ο κ. Βασίλειος Νικολάου εξήγησε ότι «o σκοπός της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης είναι να προαγάγει την εκπαίδευση και την έρευνα στον τομέα της αθηροσκλήρωσης. Υποχρέωσή μας είναι να προάγουμε την συνεργασία με άλλους επιστημονικούς, ακαδημαϊκούς ή/και επαγγελματικούς οργανισμούς στην Ελλάδα και άλλες χώρες του εξωτερικού, με σκοπό την ανταλλαγή επιστημονικών απόψεων, την εκπαίδευση και την έρευνα στην Αθηροσκλήρωση. Ιδιαιτέρως σημαντική για την επιτυχία της προσπάθειας να επιτύχουμε τους σκοπούς μας, είναι η πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Την δυνατότητα αυτή μας έδωσε η MSD και εμείς συνεπείς στην προσπάθεια για την ενημέρωση του κοινού, ανταποκριθήκαμε άμεσα. Η συνεργασία μας υπήρξε άριστη, με αποτέλεσμα την επιτυχία της καμπανιάς. Η φαρμακευτική εταιρεία MSD είναι καινοτόμος στις θεραπευτικές προσεγγίσεις, καλύπτοντας τα κενά στην ερευνά αλλά και την εκπαίδευση τόσο του ιατρικού προσωπικού αλλά και του γενικού πληθυσμού για την πρόληψη, τόσο της καρδιαγγειακής, όσο και πολλών άλλων νόσων. Όλα αυτά καθιστούν την MSD ένα αξιόπιστο εταίρο στην υλοποίηση δράσεων με όφελος για το ευρύ κοινό αλλά και τους επαγγελματίες υγείας.»
Οδηγούμε τις εξελίξεις για να βελτιώνουμε τις ζωές των ανθρώπων στην Ελλάδα
Ο κ. Λάζαρος Πουγγίας, αναφέρθηκε στους λόγους που η MSD είναι χορηγός της καμπάνιας: «Στην MSD, οδηγούμε τις εξελίξεις για να βελτιώνουμε τις ζωές των ανθρώπων στην Ελλάδα. Συμμετέχουμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, σε κάθε δράση που στοχεύει την βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της χώρας. Παράλληλα, ως πρωτοπόρος φαρμακευτική εταιρεία, η MSD διαθέτει πολύ μεγάλη «ιστορία» στην ανακάλυψη θεραπειών στον τομέα της Καρδιολογίας, παράδοση που τη συνεχίζει μέχρι και σήμερα. Σε αυτή την κατεύθυνση και αναγνωρίζοντας ειδικότερα τις επιπτώσεις της δυσλιπιδαιμίας στον ελληνικό πληθυσμό αλλά και στο Σύστημα Υγείας της χώρας, συνεργαζόμαστε με την Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης, μία ιδιαίτερα δραστήρια επιστημονική εταιρεία του κλάδου, για την ανάδειξη των επιπτώσεων της δυσλιπιδαιμίας αλλά και την παροχή μεγαλύτερης γνώσης στο κοινό για τους τρόπους αντιμετώπισής της.»
Καμπάνια: διάρκεια και υλικά
Για την ενημέρωση του κοινού για τη δυσλιπιδαιμία, έχει δημιουργηθεί ειδικό microsite από την ΕΕΑ.
Παράλληλα, προβάλλονται ήδη τα μηνύματα της καμπάνιας μέσω τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού spot, καταχωρήσεων στον Τύπο και web banner σε internet sites, ενώ από το Σάββατο 23 Μαΐου, θα «ντυθούν» με το μήνυμα της καμπάνιας, το εσωτερικό ενός συρμού μετρό στην Αθήνα, καθώς και επιλεγμένες στάσεις ΜΜΜ στην περιοχή της Θεσσαλονίκης.
Η διάρκεια της καμπάνιας είναι 6 εβδομάδες.
