Το ταχέως μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο δημιουργεί νέους κινδύνους και προκλήσεις για τη ναυτιλία που ήδη καλείται να διαχειριστεί την ενεργειακή μετάβαση και τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19, σύμφωνα με την έκθεση Safety and Shipping Review της Allianz Commercial. Ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα όλο και πιο ασταθές και περίπλοκο περιβάλλον λειτουργίας που χαρακτηρίζεται από επιθέσεις σε πλοία, κατασχέσεις σκαφών, κυρώσεις, καθώς και συνέπειες από περιστατικά που αφορούν ζημιές σε κρίσιμα υποθαλάσσια καλώδια. Επιπλέον, το ντόμινο της αύξησης του προστατευτισμού και των δασμών απειλεί να αναδιαμορφώσει τις εφοδιαστικές αλυσίδες και να ανατρέψει τις καθιερωμένες εμπορικές σχέσεις.
Δεδομένου ότι το 90% του διεθνούς εμπορίου μεταφέρεται μέσω θαλάσσης, οι εξελίξεις αυτές προκαλούν ανησυχία, ιδιαίτερα καθώς ο κλάδος συνεχίζει να αντιμετωπίζει την προοπτική μεγάλων αποζημιώσεων λόγω παραδοσιακών κινδύνων, όπως οι πυρκαγιές, οι συγκρούσεις και οι προσαράξεις, που παραμένουν οι βασικές αιτίες ολικής απώλειας πλοίων μεγάλου μεγέθους. Ωστόσο, υπάρχουν και θετικά νέα: Η ναυτιλία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στον τομέα της θαλάσσιας ασφάλειας τα τελευταία χρόνια. Τη δεκαετία του 1990, ο παγκόσμιος στόλος έχανε περισσότερα από 200 πλοία ετησίως. Αυτός ο αριθμός είχε μειωθεί στο μισό πριν από 10 χρόνια και σήμερα έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, μόλις 27 απώλειες έως το τέλος του 2024 (έναντι 35 το 2023).
«Η σημασία του πολιτικού κινδύνου και των συγκρούσεων ως πιθανή αιτία ναυτιλιακών απωλειών αυξάνεται, καθώς εντείνονται οι γεωπολιτικές εντάσεις. Οι συνολικές απώλειες από παραδοσιακές αιτίες μπορεί να έχουν μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, όμως ενδέχεται να βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου αυτή η θετική τάση αντισταθμίζεται από την αυξανόμενη έκθεση σε πολέμους και πολιτικούς κινδύνους. Ως κλάδος, βρισκόμαστε σε καλύτερη θέση όσον αφορά τους παραδοσιακούς κινδύνους, αλλά η προσοχή στρέφεται ξανά στους γεωπολιτικούς κινδύνους», δηλώνει ο Captain Rahul Khanna, Global Head of Marine Risk Consulting της Allianz Commercial.
Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, όπου περιλαμβάνεται και η Ελλάδα, καταγράφηκαν 4 συνολικές απώλειες πλοίων το 2024, καθιστώντας την μία από τις βασικές περιοχές με ναυτικά ατυχήματα παγκοσμίως, μαζί με τα Βρετανικά Νησιά. Επιπλέον, σημειώθηκαν 694 ναυτικά περιστατικά, ο δεύτερος υψηλότερος αριθμός παγκοσμίως για το έτος. Η περιοχή αυτή καταγράφει σταθερά υψηλή δραστηριότητα και επικινδυνότητα την τελευταία δεκαετία, γεγονός που αντανακλά τη στρατηγική της σημασία για το διεθνές εμπόριο.