Στις 8 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε τα τροποποιημένα Ρυθμιστικά Τεχνικά Πρότυπα για τα Έγγραφα Βασικών Πληροφοριών σχετικά με τα επενδυτικά προϊόντα που απευθύνονται σε ιδιώτες επενδυτές συμπεριλαμβανομένων σε αυτά και των επενδυτικών ασφαλιστικών προϊόντων (Packaged Retail Products and Insurance based Investment Products- PRIΙPs).
Σύμφωνα με τον παραπάνω Κανονισμό τα Ρυθμιστικά Τεχνικά Πρότυπα εξειδικεύουν την παρουσίαση, το περιεχόμενο και τη διαδικασία αναθεώρησης των Εγγράφων Βασικών Πληροφοριών καθώς και τις προϋποθέσεις για τη συμμόρφωση των εταιριών όσον αφορά στην παροχή των εγγράφων αυτών στους καταναλωτές.
Η περίοδος ελέγχου των Ρυθμιστικών Τεχνικών Προτύπων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο είναι τρεις μήνες, ή μετά από αίτησή τους μπορεί να παραταθεί κατά τρεις μήνες επιπλέον, για την πλήρη υιοθέτηση ή απόρριψη αυτών. Κατά την περίοδο αυτή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές αναμένεται να εργαστούν για τα μέτρα επιπέδου 3, με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων ή και κατευθυντήριων οδηγιών με στόχο την τελική δημοσίευσή τους κατά τη στιγμή έγκρισης των τροποποιημένων ρυθμιστικών προτύπων από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Υπενθυμίζεται ότι η ημερομηνία εφαρμογής του Κανονισμού είναι η 1η Ιανουαρίου 2018 και δεν προϋποθέτει εθνική πράξη ενσωμάτωσης καθώς αποτελεί κοινοτικό νομοθετικό κείμενο άμεσα εφαρμοστέο στα κράτη μέλη.
Τμήμα γενικών πληροφοριών
Το τμήμα στο έγγραφο βασικών πληροφοριών που σχετίζεται με την ταυτότητα του παραγωγού PRIIP και την αρμόδια αρχή του περιλαμβάνει όλες τις παρακάτω πληροφορίες:
α) το όνομα του PRIIP που έχει αποδοθεί από τον παραγωγό PRIIP και, εφόσον υπάρχει, τον διεθνή αριθμό αναγνώρισης τίτλων ή τον μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό προϊόντος του PRIIP·
β) τη νομική επωνυμία του παραγωγού PRIIP·
γ) τη συγκεκριμένη διεύθυνση δικτυακού τόπου του παραγωγού PRIIP που παρέχει στους ιδιώτες επενδυτές πληροφορίες για τον τρόπο επικοινωνίας με τον παραγωγό PRIIP, καθώς και έναν αριθμό τηλεφώνου·
δ) το όνομα της αρμόδιας αρχής που είναι υπεύθυνη για την εποπτεία του παραγωγού PRIIP σε σχέση με το έγγραφο βασικών πληροφοριών·
ε) την ημερομηνία παραγωγής ή, εφόσον το έγγραφο βασικών πληροφοριών αναθεωρήθηκε στη συνέχεια, την ημερομηνία της τελευταίας αναθεώρησης του εγγράφου βασικών πληροφοριών.
Οι πληροφορίες στο τμήμα που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο περιλαμβάνουν επίσης, προειδοποίηση σχετικά με την κατανόηση η οποία αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1286/2014 όταν το PRIIP πληροί μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) είναι επενδυτικό προϊόν το οποίο δεν πληροί τις απαιτήσεις που καθορίζονται στο άρθρο 30 παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας (ΕΕ) 2016/97 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου13 ·
β) είναι PRΙΙΡ που δεν πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στα σημεία i) έως vi) του άρθρου 25 παράγραφος 4 στοιχείο α) της οδηγίας 2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
Τμήμα «Τι είναι αυτό το προϊόν;»
1. Οι πληροφορίες σχετικά με τον τύπο του PRIIP στο τμήμα με τίτλο «Τι είναι αυτό το προϊόν;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών περιγράφουν τη νομική μορφή του.
2. Οι πληροφορίες που αναφέρουν τους στόχους του PRIIP και τα μέσα για την επίτευξη των εν λόγω στόχων στο τμήμα με τίτλο «Τι είναι αυτό το προϊόν;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών συνοψίζονται με σύντομο, σαφή και κατανοητό τρόπο. Οι εν λόγω πληροφορίες προσδιορίζουν τους κύριους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η απόδοση, τα υποκείμενα επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία ή τις τιμές αναφοράς, και τον τρόπο με τον οποίο προσδιορίζεται η απόδοση, καθώς και τη σχέση μεταξύ της απόδοσης του PRIIP και της απόδοσης των υποκείμενων επενδυτικών περιουσιακών στοιχείων ή τιμών αναφοράς. Οι εν λόγω πληροφορίες αντικατοπτρίζουν τη σχέση μεταξύ της συνιστώμενης περιόδου διακράτησης και του προφίλ κινδύνου και ανταμοιβών του PRIIP. Όταν ο αριθμός των περιουσιακών στοιχείων ή των τιμών αναφοράς που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο είναι τέτοια ώστε ειδικές παραπομπές σε όλα να μην είναι δυνατόν να παρασχεθούν σε ένα έγγραφο βασικών πληροφοριών, προσδιορίζονται μόνο τα τμήματα της αγοράς ή τα είδη μέσων σε σχέση με τα υποκείμενα επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία ή τιμές αναφοράς.
3. Η περιγραφή του τύπου του ιδιώτη επενδυτή στον οποίο απευθύνεται το PRIIP στο τμήμα με τίτλο «Τι είναι αυτό το προϊόν;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τους ιδιώτες επενδυτές-στόχους που προσδιορίζονται από τον παραγωγό PRIIP, ειδικότερα, ανάλογα με τις ανάγκες, τα χαρακτηριστικά και τους στόχους του τύπου του πελάτη με τον οποίο είναι συμβατό το PRIIP.
Αυτός ο προσδιορισμός βασίζεται στην ικανότητα των ιδιωτών επενδυτών να καλύψουν τυχόν επενδυτική ζημία και τις προτιμήσεις τους ως προς τον επενδυτικό ορίζοντά τους, τις θεωρητικές τους γνώσεις και την εμπειρία του παρελθόντος με τα PRIIP, τις χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς και τις ανάγκες, τα χαρακτηριστικά και τους στόχους των εν δυνάμει τελικών πελατών.
4. Τα λεπτομερή στοιχεία των ασφαλιστικών παροχών στο τμήμα με τίτλο «Τι είναι αυτό το προϊόν;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών περιλαμβάνουν, σε γενική σύνοψη, συγκεκριμένα, τα βασικά χαρακτηριστικά της ασφαλιστικής σύμβασης, έναν ορισμό κάθε παροχής που περιλαμβάνεται, με επεξηγηματική δήλωση που αναφέρει ότι η αξία των εν λόγω παροχών εμφανίζεται στο τμήμα με τίτλο «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;» και πληροφορίες που αντικατοπτρίζουν τα τυπικά βιομετρικά χαρακτηριστικά των ιδιωτών επενδυτών-στόχων, όπου εμφανίζονται το συνολικό ασφάλιστρο, το ασφάλιστρο βιομετρικών κινδύνων που αποτελεί μέρος των εν λόγω συνολικών ασφαλίστρων και είτε ο αντίκτυπος του ασφαλίστρου βιομετρικών κινδύνων για την απόδοση κατά τη λήξη της συνιστώμενης περιόδου διακράτησης είτε ο αντίκτυπος του στοιχείου του κόστους του ασφαλίστρου βιομετρικών κινδύνων που λαμβάνονται υπόψη στο τρέχον κόστος του πίνακα «Κόστος με την πάροδο του χρόνου» που υπολογίζεται σύμφωνα με το παράρτημα VII. Όταν τα ασφάλιστρα καταβάλλονται με τη μορφή ενιαίου κατ’ αποκοπήν ποσού, οι πληροφορίες περιλαμβάνουν το ποσό που επενδύθηκε. Σε περίπτωση που το ασφάλιστρο καταβάλλεται περιοδικά, οι πληροφορίες περιλαμβάνουν τον αριθμό των περιοδικών πληρωμών, μια εκτίμηση των μέσων ασφαλίστρων βιομετρικών κινδύνων ως ποσοστό του ετήσιου ασφαλίστρου και μια εκτίμηση του μέσου ποσού που επενδύεται. Τα στοιχεία που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο περιλαμβάνουν επίσης εξήγηση του αντίκτυπου των πληρωμών ασφαλίστρων, ισοδύναμη με την εκτιμώμενη αξία των ασφαλιστικών παροχών, για την απόδοση των επενδύσεων για τους ιδιώτες επενδυτές.
Οι πληροφορίες σχετικά με τη διάρκεια του PRIIP στο τμήμα με τίτλο «Τι είναι αυτό το προϊόν;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών περιλαμβάνουν όλα τα παρακάτω:
α) την ημερομηνία λήξης του PRIIP ή την ένδειξη ότι δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης·
β) ένδειξη του κατά πόσον ο παραγωγός PRIIP δικαιούται να καταγγείλει μονομερώς το PRIIP·
γ) περιγραφή των περιστάσεων υπό τις οποίες μπορεί να καταγγελθεί αυτόματα το PRIIP και οι ημερομηνίες καταγγελίας, εάν είναι γνωστές.
Τμήμα «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;»
1. Στο τμήμα με τίτλο «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών, οι παραγωγοί PRIIP εφαρμόζουν τη μεθοδολογία για την παρουσίαση του κινδύνου, όπως ορίζεται στο παράρτημα ΙΙ, περιλαμβάνουν τις τεχνικές πτυχές για την παρουσίαση του συνοπτικού δείκτη κινδύνου, όπως ορίζεται στο παράρτημα III και συμμορφώνονται με την τεχνική καθοδήγηση, τους μορφότυπους και τη μεθοδολογία για την παρουσίαση των σεναρίων επιδόσεων, όπως ορίζεται στα παραρτήματα IV και V.
2. Στο τμήμα με τίτλο «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών, οι παραγωγοί PRIIP περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
α) το επίπεδο κινδύνου του PRIIP με τη μορφή μιας κατηγορίας κινδύνου με τη χρήση ενός συνοπτικού δείκτη κινδύνου με αριθμητική κλίμακα από το 1 έως το 7·
β) ρητή αναφορά σε οποιαδήποτε μη ρευστοποιήσιμα PRIIP ή PRIIP με σημαντικό κίνδυνο ρευστότητας, όπως ορίζεται στο μέρος 4 του παραρτήματος ΙΙ, με τη μορφή προειδοποίησης προς τον σκοπό αυτό στην παρουσίαση του συνοπτικού δείκτη κινδύνου·
γ) μια περιγραφή κάτω από τον συνοπτικό δείκτη κινδύνου που εξηγεί ότι αν ένα PRIIP εκφράζεται σε νόμισμα διαφορετικό από το επίσημο νόμισμα του κράτους μέλους στο οποίο διατίθεται στην αγορά το PRIIP, η απόδοση, όταν εκφράζεται στο επίσημο νόμισμα του κράτους μέλους στο οποίο διατίθεται στην αγορά το PRIIP, ενδέχεται να μεταβληθεί ανάλογα με τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών·
δ) μια σύντομη περιγραφή του προφίλ κινδύνου και ανταμοιβής του PRIIP και μια προειδοποίηση σύμφωνα με την οποία ο κίνδυνος του PRIIP ενδέχεται να είναι σημαντικά υψηλότερος από εκείνον που εκπροσωπείται στον συνοπτικό δείκτη κινδύνου όταν το PRIIP δεν κατέχεται έως τη ληκτότητα ή για τη συνιστώμενη περίοδο διακράτησης, όταν ενδείκνυται·
ε) για τα PRIIP με συμβατικά συμφωνημένες κυρώσεις πρόωρης αποχώρησης ή παρατεταμένες περιόδους ανακοίνωσης αποεπένδυσης, μια αναφορά στις σχετικές υποκείμενες συνθήκες στο τμήμα «Πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να το έχω στην κατοχή μου και μπορώ να κάνω ανάληψη χρημάτων πριν από τη λήξη του;»
στ) μια ένδειξη για την πιθανή μέγιστη ζημία και πληροφορίες ότι η επένδυση ενδέχεται να χαθεί αν δεν προστατευθεί ή εφόσον ο παραγωγός PRIIP δεν είναι σε θέση να πληρώσει, ή ότι ενδέχεται να απαιτηθούν οι απαραίτητες πρόσθετες επενδυτικές πληρωμές προς την αρχική επένδυση και ότι η συνολική ζημία ενδέχεται να υπερβεί σημαντικά τη συνολική αρχική επένδυση.
3.Οι παραγωγοί PRIIP περιλαμβάνουν τέσσερα κατάλληλα σενάρια επιδόσεων, όπως ορίζεται στο παράρτημα V στο τμήμα με τίτλο «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών. Αυτά τα τέσσερα σενάρια επιδόσεων αντιπροσωπεύουν ένα σενάριο ακραίων καταστάσεων, ένα δυσμενές σενάριο, ένα μετριοπαθές σενάριο και ένα ευνοϊκό σενάριο.
4. Για τα επενδυτικά προϊόντα βασιζόμενα σε ασφάλιση, ένα πρόσθετο σενάριο επιδόσεων περιλαμβάνεται στο τμήμα με τίτλο «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών που αντικατοπτρίζει την ασφαλιστική παροχή την οποία λαμβάνει ο δικαιούχος, όταν παρουσιαστεί ένα συμβάν που καλύπτεται από την ασφάλιση.
5. Για τα PRIIP που είναι συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, δικαιώματα προαίρεσης αγοράς και δικαιώματα πώλησης που τελούν υπό διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε αγορά τρίτης χώρας που θεωρείται ισοδύναμη με ρυθμιζόμενη αγορά, σύμφωνα με το άρθρο 28 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου15 , τα σενάρια επιδόσεων συμπεριλαμβάνονται με τη μορφή γραφημάτων δομής αποπληρωμής, όπως ορίζεται στο παράρτημα V στο τμήμα με τίτλο «Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι μπορώ να κερδίσω;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών.
Τμήμα «Τι συμβαίνει αν [όνομα του παραγωγού PRΙΙΡ] δεν είναι σε θέση να πληρώσει;»
Οι παραγωγοί PRIIP συμπεριλαμβάνουν τα ακόλουθα στο τμήμα με τίτλο «Τι συμβαίνει αν [όνομα του παραγωγού PRΙΙΡ] δεν είναι σε θέση να πληρώσει;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών:
α) μια ένδειξη για το κατά πόσον ο ιδιώτης επενδυτής μπορεί να αντιμετωπίσει οικονομική ζημία λόγω της αθέτησης υποχρεώσεων του παραγωγού PRIIP ή της αθέτησης υποχρεώσεων φορέα διαφορετικού από τον παραγωγό PRIIP, και την ταυτότητα του εν λόγω φορέα·
β) διευκρίνιση κατά πόσον η ζημία που αναφέρεται στο σημείο α) καλύπτεται από ένα σύστημα αποζημίωσης των επενδυτών ή εγγύησης, και κατά πόσον υπάρχουν τυχόν περιορισμοί ή προϋποθέσεις για την εν λόγω κάλυψη.
«Ποιο είναι το κόστος;»
1. Οι παραγωγοί PRIIP εφαρμόζουν τα ακόλουθα στο τμήμα με τίτλο «Ποιο είναι το κόστος;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών: α) τη μεθοδολογία για τον υπολογισμό του κόστους που ορίζεται στο παράρτημα VI· β) τους πίνακες «Κόστος με την πάροδο του χρόνου» και «Σύνθεση του κόστους» με πληροφορίες σχετικά με το κόστος, όπως ορίζεται στο παράρτημα VII, σύμφωνα με την εκεί σχετική τεχνική καθοδήγηση.
2.Στον πίνακα «Δαπάνες με την πάροδο του χρόνου», στο τμήμα με τίτλο «Ποιο είναι το κόστος;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών, οι παραγωγοί PRIIP προσδιορίζουν τον συνοπτικό δείκτη κόστους του συνολικού κόστους του PRIIP ως έναν ενιαίο αριθμό εκφραζόμενο σε χρήμα και σε ποσοστό για τις διαφορετικές χρονικές περιόδους που ορίζονται στο παράρτημα VI.
3. Στον πίνακα «Σύνθεση του κόστους» στο τμήμα με τίτλο «Ποιο είναι το κόστος;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών, οι παραγωγοί PRIIP διευκρινίζουν τα ακόλουθα: α) τυχόν εφάπαξ κόστος, ως κόστος εισόδου και αποχώρησης, εκφραζόμενο σε ποσοστό· β) τυχόν επαναλαμβανόμενο κόστος, όπως κόστος συναλλαγών χαρτοφυλακίου ανά έτος και άλλο επαναλαμβανόμενο κόστος ανά έτος, εκφραζόμενο σε ποσοστό· γ) τυχόν δευτερεύον κόστος, όπως αμοιβές επιδόσεων ή συμμετοχές στα κέρδη, εκφραζόμενο σε ποσοστό.
4. Οι παραγωγοί PRIIP εισάγουν μια περιγραφή καθενός από τα διαφορετικά είδη κόστους που συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα «Σύνθεση του κόστους» στο τμήμα με τίτλο «Ποιο είναι το κόστος;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών, προσδιορίζοντας σε ποιες περιπτώσεις και πώς το εν λόγω κόστος μπορεί να διαφέρει από το πραγματικό κόστος που μπορεί να βαρύνει τον ιδιώτη επενδυτή ή μπορεί να εξαρτάται από τον ιδιώτη επενδυτή που επιλέγει να ασκήσει ή να μην ασκήσει ορισμένες επιλογές.
Τμήμα «Για πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να το έχω στην κατοχή μου και μπορώ να κάνω ανάληψη χρημάτων πριν από τη λήξη του;»
Οι παραγωγοί PRIIP περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στο τμήμα με τίτλο «Για πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να το έχω στην κατοχή μου και μπορώ να κάνω ανάληψη χρημάτων πριν από τη λήξη του;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών:
α) μια σύντομη περιγραφή των λόγων για την επιλογή της συνιστώμενης, ή της ελάχιστης απαιτούμενης, περιόδου διακράτησης·
β) μια περιγραφή των χαρακτηριστικών της διαδικασίας αποεπένδυσης και του χρόνου κατά τον οποίο είναι δυνατή η αποεπένδυση, συμπεριλαμβανομένης μιας ένδειξης του αντίκτυπου της πρόωρης αξιοποίησης του κινδύνου ή του προφίλ επιδόσεων του PRIIP, ή της εφαρμογής των εγγυήσεων κεφαλαίου·
γ) πληροφορίες σχετικά με τυχόν αμοιβές και κυρώσεις που επιβάλλονται για αποεπενδύσεις πριν από τη λήξη ή οποιαδήποτε άλλη καθορισμένη ημερομηνία, εκτός από τη συνιστώμενη περίοδο διακράτησης, συμπεριλαμβανομένης μιας παραπομπής στις πληροφορίες σχετικά με το κόστος που πρέπει να συμπεριληφθεί στο έγγραφο βασικών πληροφοριών σύμφωνα με το άρθρο 5 και μιας αποσαφήνισης του αντικτύπου των εν λόγω αμοιβών και κυρώσεων για τις διάφορες περιόδους διακράτησης.
Τμήμα «Πώς μπορώ να υποβάλω καταγγελία;»
Οι παραγωγοί PRIIP παρέχουν τις ακόλουθες πληροφορίες στο τμήμα με τίτλο «Πώς μπορώ να υποβάλω καταγγελία;» του εγγράφου βασικών πληροφοριών, σε συνοπτική μορφή:
α) στάδια που πρέπει να ακολουθηθούν για την υποβολή καταγγελίας σχετικά με το προϊόν ή τη συμπεριφορά του παραγωγού PRIIP ή του προσώπου που παρέχει επενδυτικές συμβουλές σχετικά με το προϊόν ή το πωλεί·
β) σύνδεσμο προς τον σχετικό δικτυακό τόπο για τις εν λόγω καταγγελίες·
γ) επικαιροποιημένη ταχυδρομική διεύθυνση και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις οποίες μπορούν να υποβάλλονται οι εν λόγω καταγγελίες.
Τμήμα «Άλλες συναφείς πληροφορίες»
1. Οι παραγωγοί PRIIP αναφέρουν στο τμήμα με τίτλο «Άλλες συναφείς πληροφορίες» του εγγράφου βασικών πληροφοριών τυχόν πρόσθετα έγγραφα πληροφοριών που μπορεί να παρέχονται και κατά πόσον τα εν λόγω πρόσθετα έγγραφα πληροφοριών διατίθενται με βάση μια νομική απαίτηση ή μόνο κατόπιν αιτήματος του ιδιώτη επενδυτή.
2. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην τμήμα με τίτλο «Άλλες συναφείς πληροφορίες» του εγγράφου βασικών πληροφοριών μπορούν να υποβάλλονται σε συνοπτική μορφή, συμπεριλαμβανομένου ενός συνδέσμου προς τον δικτυακό τόπο όπου περιλαμβάνονται περαιτέρω λεπτομέρειες, εκτός από τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 1.
Υπόδειγμα
Οι παραγωγοί PRIIP υποβάλλουν το έγγραφο βασικών πληροφοριών μέσω του υποδείγματος που ορίζεται στο παράρτημα Ι. Το υπόδειγμα συμπληρώνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στον παρόντα κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό και στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1286/2014.
