Ανοιχτό παραμένει το «μέτωπο» του ασφαλιστικού παρά την ψήφιση ενός ευρύτατου πακέτου μέτρων στις 15 Ιουλίου. Και αυτό γιατί μέσα στο επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα πρέπει να κλείσει – ήτοι να περάσει από τη Βουλή – μία σειρά εκκρεμοτήτων-μέτρων που τελικά δεν περιλαμβάνονταν στο δεύτερο νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα.
Ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία, δραστικός περιορισμός των πρόωρων συντάξεων και σταδιακή κατάργηση του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ) αποτελούν τα βασικότερα μέτρα τα οποία πρέπει να ψηφίσει η βουλή. Η συμφωνία με τους δανειστές προέβλεπε ότι κάτι τέτοιο έπρεπε να γίνει στο διάστημα 15-22 Ιουλίου.
Ωστόσο, οι… έξωθεν πιέσεις για μία πιο σκληρή εκδοχή των μέτρων σε συνδυασμό με την έλλειψη προετοιμασίας από ελληνικής πλευράς, λόγω της πλήρους αντικατάστασης της πολιτικής ηγεσίας του Υπ. Εργασίας ( ειδικότερα στον τομέα των κοινωνικών ασφαλίσεων), δεν κατέστησε δυνατή την κατάθεση των παραπάνω διατάξεων σε ένα από τα μέχρι τώρα νομοσχέδια.
1. Σε ο,τι αφορά τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας, η συμφωνία με τους δανειστές προβλέπει ότι θα «παγώσει» η εφαρμογή της μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο και πως έπειτα θα πρέπει να αντικατασταθεί εφόσον διασφαλιστεί ότι τα ταμεία μπορούν να αυτοχρηματοδοτηθούν.
Ωστόσο, η χρηματοδότηση των επικουρικών και προνοιακών ταμείων αποκλειστικά με «ιδίους» πόρους σε συνθήκες ύφεσης τουλάχιστον 3-4% το επόμενο εξάμηνο είναι αδύνατον να μην οδηγήσει σε μειώσεις επικουρικών συντάξεων (λόγω της αναμενόμενης παραπέρα πτώσης των ασφαλιστικών εισφορών). Με βάση τα έσοδα του 2014 αλλά και την ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, οι συντάξεις του ΕΤΕΑ έπρεπε να πέσουν κατά 15% φέτος.
Κάτι τέτοιο είναι πιθανόν να ισχύσει αναδρομικά από τον ερχόμενο Νοέμβριο, αν συνεχίσει να ισχύει η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Η μείωση αυτή θα έλθει μετά από εκείνη του 6% που θα φέρει η επιβολή εισφοράς υπέρ του ΕΟΠΥΥ από την 1η Ιουλίου. Έτσι, αθροιστικά, μέχρι τέλος του 2015 η μείωση σε 1,6 εκατομμύριο επικουρικών συντάξεων θα μπορούσε να ξεπεράσει το 20% (ή κοντά στα 800 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση).
2. Ένα νέο «χτύπημα» θα αποτελέσει για τους συνταξιούχους, ειδικά για εκείνους τους 300.000 που λαμβάνουν αποδοχές από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) έως 700 ευρώ, η σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ, το οποίο κατά μέσο όρο ανέρχεται περίπου σε 150 ευρώ.
Η συμφωνία προβλέπει σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το 2019, ξεκινώντας από το Μάρτιο του 2016 σε ο,τι αφορά το 20% των πιο οικονομικά «εύπορων» χαμηλο – συνταξιούχων.
Η δαπάνη η οποία πρέπει να εξοικονομηθεί ανέρχεται γύρω στα 700 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Οι δανειστές δεν έχουν πάψει να πιέζουν για την κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το 2017 ή το αργότερο το 2018.
3. Τελευταίο μέτρο για φέτος το καλοκαίρι αναμένεται να είναι ο δραστικός περιορισμός των πρόωρων συντάξεων.
Με βάση το αρχικό προσχέδιο, προβλεπόταν ότι κάτι τέτοιο θα γινόταν στο διάστημα 2016-2022.
Η έμμεση εξοικονόμηση των ασφαλιστικών ταμείων κατά την επόμενη επταετία, προβλεπόταν γύρω στα 3 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, η ύφεση στην οποία έχει μπει η ελληνική οικονομία και από την οποία δεν αναμένεται να βγει πριν το… 2017 έχει αλλάξει όλα πλάνα για τις οικονομικές αντοχές των ταμείων, καθώς τα ελλείμματά τους θα αυξηθούν.
Έτσι η δανειστές πιέζουν, πλέον, για μία πιο σύντομη μεταβατική περίοδο στο πέρας της οποίας θα ισχύσουν για όλους τους ασφαλισμένους τα νέα συνταξιοδοτικά όρια. Σύμφωνα με το δυσμενέστερο σενάριο, η μεταβατική αυτή περίοδος θα μπορούσε να ολοκληρωθεί το 2017 αν όχι το 2019, αντί του 2022 που προβλέπει το μέχρι τώρα σενάριο.
