Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις το πρώτο εξάμηνο του 2022 επανήλθαν στα προ πανδημίας επίπεδα, με περίπου 25.000 συναλλαγές. Αυτό δείχνει έρευνα της PWC για τον τομέα των Μ&Α σε διεθνές επίπεδο. Στην ελληνική ασφαλιστική αγορά έγιναν στο διάστημα αυτό 2 μεγάλες εξαγορές της Metlife από την NN και της Ευρωπαϊκής Πίστης από την Allianz.
Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις το πρώτο εξάμηνο του 2022 επιβραδύνθηκαν σε σχέση με τα επίπεδα ρεκόρ του 2021, καθώς το δυσμενές κλίμα επηρέασε αρνητικά.
Εντούτοις, ο κλάδος επέστρεψε στα επίπεδα του 2010 και οι συμφωνίες αναμένεται να παίξουν καταλυτικό ρόλο στις στρατηγικές εταιρικής ανάπτυξης το επόμενο εξάμηνο σύμφωνα με την έρευνα Global M&A Industry Trends: 2022 Mid-Year Update της PwC.
Πολλοί από τους παράγοντες που καθόρισαν το πώς κινήθηκε η αγορά Ε&Σ στα τέλη του 2021 – όταν και κατέγραψε επίπεδα ρεκόρ – θα συνεχίσουν να παίζουν καθοριστικό ρόλο για την πραγματοποίηση
συμφωνιών και στο δεύτερο μισό του 2022. Ανάμεσα σε αυτούς περιλαμβάνονται η ανθεκτικότητα της
εφοδιαστικής αλυσίδας, η βελτίωση του χαρτοφυλακίου, τα κριτήρια ESG και πάνω από όλα η ανάγκη για
την τεχνολογία που ψηφιοποίησε τα επιχειρηματικά μοντέλα. Όμως, η προσέγγιση ως προς το πώς θα
γίνουν οι νέες συμφωνίες θα χρειαστεί νέα στόχευση σε ένα αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον.
Με τον πληθωρισμό σε πολλές χώρες να βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 40 ετών, οι
εμπλεκόμενοι στις συμφωνίες καλούνται να προσεγγίσουν τις αποτιμήσεις υπό ένα διαφορετικό πρίσμα.
Προβλέποντας τα διαφορετικά πληθωριστικά σενάρια και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον αντίκτυπό τους στα
μερίδια αγοράς, στη διαμόρφωση των τιμών, στις σχέσεις μεταξύ καταναλωτών και προμηθευτών, στις
αμοιβές των εργαζομένων αλλά και τον τρόπο διατήρησής τους.
Η στρατηγική αναφορικά με το ανθρώπινο δυναμικό θα πρέπει να αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα σε
κάθε επιχειρηματική συμφωνία, καθώς ο υψηλότερος πληθωρισμός στις αμοιβές, εδώ και δεκαετίες, η
«Μεγάλη Παραίτηση», η ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων και η αυξανόμενη εστίαση των
εμπλεκομένων στη συμπερίληψη και τη διαφορετικότητα θα επηρεάσουν όλες τις μελλοντικές
επιχειρηματικές επιδόσεις.
Οι χαμηλότερες αποτιμήσεις εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν ευκαιρίες, τόσο για τις ίδιες τις επιχειρήσεις
όσο και για συμφωνίες που βασίζονται σε ιδιωτικά κεφάλαια, φέρνοντας ικανοποιητικά έσοδα στην
τρέχουσα αγορά που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα.
Ήδη, υπάρχουν αποδείξεις ότι οι χαμηλότερες δημόσιες αποτιμήσεις λειτουργούν καταλυτικά στην
αύξηση των Ε&Σ, καθώς οι συναλλαγές που αφορούν την εξαγορά εταιρειών που διαπραγματεύονται
δημόσια αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 50% το 2022 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πριν από
ένα χρόνο.
Τάσεις στο πρώτο εξάμηνο του 2022
Οι συμφωνίες επιβραδύνθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022, επιστρέφοντας στα προ πανδημίας επίπεδα με μέσο όρο τις 25.000 συμφωνίες ανά εξάμηνο. Αντίστοιχα, σε επίπεδα προ πανδημίας επέστρεψε η αξία των συναλλαγών με την αποτίμηση του πρώτου εξαμήνου του 2022 να ανέρχεται σε περίπου 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ποσό περίπου διπλάσιο σε σχέση με τα αντίστοιχα δεδομένα του πρώτου εξαμήνου του 2020 – μια περίοδο που και τότε χαρακτηρίστηκε από πολύ μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τις οικονομικές συνθήκες. Ο συνολικός αριθμός των megadeals, δηλαδή των συμφωνιών η αξία των οποίων ξεπερνά τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια, παγκοσμίως μειώθηκε κατά το 1/3 σε σχέση με πέρυσι. Εντούτοις, το πρώτο εξάμηνο του 2022
καταγράφηκαν μια σειρά από συμφωνίες μεγάλου βεληνεκούς, τέσσερις εκ των οποίων συγκέντρωσαν
αξία που ξεπέρασε τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια έναντι μόλις μιας τέτοιας συμφωνίας το 2021.
Αυξάνεται ο ρόλος των ιδιωτικών κεφαλαίων στον αριθμό και την αξία των συμφωνιών
Τα διαθέσιμα ιδιωτικά κεφάλαια (Private Equity) παγκοσμίως έφτασαν τα 2,3 τρισεκατομμύρια δολάρια
τον Ιούνιο του 2022. Ποσό τριπλάσιο σε σχέση με την αρχή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. H κατακόρυφη ανάπτυξη των κεφαλαίων αυτών εξηγεί γιατί το μερίδιο των Ε&Σ που πραγματοποιείται με
ιδιωτικούς πόρους αυξήθηκε από το περίπου 1/3 της συνολικής αξίας των συμφωνιών πριν από 5 χρόνια
σε περίπου 50% σήμερα.
Εντούτοις, ούτε τα ιδιωτικά κεφάλαια παραμένουν ανεπηρέαστα από τη μεταβλητότητα των αγορών και
την αυξανόμενη αβεβαιότητα. Σύμφωνα με τον Will Jackson-Moore, Global Private Equity, Real Assets and Sovereign Funds Leader, Partner, PwC Ηνωμένου Βασιλείου: «Οι ιδιωτικές επενδυτικές εταιρείες αντιμετωπίζουν
προκλήσεις από τα αυξημένα κόστη και επιτόκια, τον τρόπο αποτίμησης των εταιρειών, καθώς και από τη
μειωμένη εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Οι εταιρείες του κλάδου θα χρειαστεί να εστιάσουν σε
στρατηγικές δημιουργίας αξίας όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η μεταφορά υπηρεσιών στο cloud,
καθώς και να δώσουν έμφαση στο πως μπορούν να αντιμετωπίσουν τις πληθωριστικές πιέσεις, ώστε να
δημιουργήσουν κέρδη».
Τάσεις στον κλάδο
Το τρέχον μακροοικονομικό περιβάλλον και οι σχετικές τάσεις θα επηρεάσουν τις συμφωνίες σε μια σειρά
από κλάδους με διαφορετικούς τρόπους:
● Τεχνολογία, media και τηλεπικοινωνίες: Η ψηφιακή ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών παραμένει προτεραιότητα, διατηρώντας τον κλάδο στην κορυφή των επενδύσεων που αφορούν τις εξαγορές και συγχωνεύσεις. Τα συνολικά κεφάλαια αντιστοιχούν στο 1/4 του όγκου και το 1/3 της αξίας των συμφωνιών το πρώτο εξάμηνο του 2022. Εκτιμάται ότι η τεχνολογική ζήτηση θα δημιουργήσει ευκαιρίες εξαγορών και συγχωνεύσεων για λύσεις που αφορούν στο λογισμικό και στη δημιουργία σχετικών υποδομών το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται η τεχνολογία 5G, τα data centres, το metaverse και οι σχετικές εφαρμογές.
● Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: Η ανάγκη του κλάδου των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών για ψηφιακές δυνατότητες, σε συνδυασμό με τη διαρκή πίεση από τις ρυθμιστικές αρχές αλλά και από τις ψηφιακές πλατφόρμες και τις fintechs σημαίνει ότι οι εξαγορές και συγχωνεύσεις θα παραμείνουν καταλύτης μετασχηματισμού. Επίσης, εξηγεί γιατί οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες βρίσκονται στη δεύτερη θέση αναφορικά με τις επενδύσεις σε Ε&Σ – υστερώντας μόνο σε σχέση με τον κλάδο της τεχνολογίας- και αντιστοιχώντας στο 1/4 της αξίας για το πρώτο εξάμηνο του 2022. Η συνεχιζόμενη εστίαση στην τεχνολογία, η διευρυνόμενη ζήτηση για βιώσιμες επενδυτικές επιλογές και οι χαμηλότερες αποτιμήσεις θα διατηρήσουν σε υψηλό επίπεδο τις Ε&Σ και το δεύτερο εξάμηνο του χρόνου.
● Καταναλωτικά προϊόντα: Οι δράσεις Ε&Σ στις αγορές καταναλωτικών προϊόντων για τους επόμενους 6 μήνες θα είναι συνυφασμένες με το πώς οι αβέβαιες οικονομικές προοπτικές θα επηρεάσουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη και τη διάθεση των καταναλωτών να ξοδέψουν. Οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες θα συνεχίσουν να δημιουργούν ευκαιρίες, καθώς οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να αλλάξουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα και να επανατοποθετηθούν με σκοπό τη μελλοντική ανάπτυξη.
● Βιομηχανία και αυτοκινητοβιομηχανία: Η συνεχιζόμενη εστίαση στην τεχνολογία και ψηφιοποίηση των επιχειρηματικών μοντέλων, καθώς και οι επενδύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και το εργατικό δυναμικό θα δημιουργήσουν ευκαιρίες για εξαγορές και συγχωνεύσεις στους κλάδους της βιομηχανίας και της αυτοκινητοβιομηχανίας.
● Ενέργεια και φυσικοί πόροι: Η συνεχιζόμενη επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης και η αύξηση της εστίασης στην διασφάλιση της εφοδιαστικής αλυσίδας οι νέοι παράγοντες που θα οδηγηθούν σε εξαγορές και συγχωνεύσεις στους κλάδους τον ορυκτών πρώτων υλών και παραγωγής και διανομής ενέργειας το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
● Υγεία: H υψηλή ζήτηση για βιοτεχνολογία και καινοτόμες νέες τεχνολογίες όπως mRNA, γονιδιακές θεραπείες και δυνατότητες τηλεϊατρικής, προκαλούν το επενδυτικό ενδιαφέρον. Προκειμένου να εξασφαλίσουν μη οργανική ανάπτυξη, οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείας κατά πάσα πιθανότητα θα πραγματοποιήσουν μία θύρα από μικρότερου βεληνεκούς συναλλαγές, ώστε να αποφύγουν τον έλεγχο από τις ρυθμιστικές αρχές που προκαλούν οι μεγαλύτερου βεληνεκούς συμφωνίες.
Ο Θανάσης Πανόπουλος, Partner, Deals Leader, PwC Ελλάδας σχολιάζει: «Οι διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες σε παγκόσμιο επίπεδο και οι συνεχείς προκλήσεις σε οικονομικό επίπεδο – με τον πληθωρισμό να βρίσκεται στη χώρα μας περίπου στο 10%, το ενεργειακό κόστος να αυξάνεται και την αύξηση των επιτοκίων να επηρεάζει σημαντικά το κόστος δανεισμού ιδιωτών και επιχειρήσεων- θα επηρεάσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τις μελλοντικές επιχειρηματικές αποφάσεις, τις επιδόσεις τους και εν τέλει τις αποτιμήσεις. Παρά ταύτα, η δυναμική των συναλλαγών που καταγράφηκε το 2021 συνεχίζεται και το α' εξάμηνο του 2022 με τα ελληνικά assets να συνεχίζουν να παραμένουν ελκυστικά τόσο σε στρατηγικούς όσο και σε χρηματοοικονομικούς επενδυτές με μεγάλες και ενδιαφέρουσες συναλλαγές να λαμβάνουν χώρα στην ενέργεια την τεχνολογία και σε πολλά αλλά industries. Σε ένα αβέβαιο οικονομικό κλίμα, οι ευκαιρίες εξακολουθούν να δημιουργούνται και οι εξαγορές και συγχωνεύσεις συνεχίζουν να αποτελούν στρατηγική προτεραιότητα ή και λύση».
