.gif?rand=2374)
Οι επενδύσεις και η ιδιωτική κατανάλωση παραμένουν οι κινητήριες δυνάμεις της σταθερής ανάπτυξης της Ελλάδας σύμφωνα με την COFACE. Η εταιρεία, συμπληρώνοντας 7 χρόνια παρουσίας στη χώρα και με γνώση της αγοράς και των διεθνών εξελίξεων, καταλήγει σε σειρά συμπερασμάτων.
- Το 2026, η ελληνική οικονομία θα διατηρήσει σταθερή ανάπτυξη και θα συνεχίσει να ξεπερνά τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει ισχυρή χάρη στην ανθεκτική εγχώρια ζήτηση
- Η κατανάλωση των νοικοκυριών θα συνεχίσει να οδηγείται από την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος, υποστηριζόμενη από τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις και τη συγκράτηση του πληθωρισμού
- Σχεδιάζεται η περαιτέρω αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο του 2026, με στόχο να φτάσει τα 950 ευρώ το 2027
- Το υψηλότερο από το αναμενόμενο πρωτογενές πλεόνασμα θα παράσχει πρόσθετο δημοσιονομικό περιθώριο κέρδους, με κύριο στόχο τη στήριξη της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών
- Η αγορά εργασίας συνεχίζει να παρουσιάζει θετικές τάσεις, με την απασχόληση να αυξάνεται και το ποσοστό ανεργίας να μειώνεται στο 8,2% το τρίτο τρίμηνο του 2025, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2008
Επιπλέον, αναμένεται επιτάχυνση των επενδύσεων, κυρίως σε σχέση με την εφαρμογή ευρωπαϊκών κονδυλίων, ιδίως στον τομέα των κατασκευών. Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (το κύριο μέσο του NextGenerationEU), ο οποίος και διαθέτει 36 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα, κατανεμημένα εξίσου σε επιχορηγήσεις και δάνεια, θα διασφαλίσει τη διαρκή ζήτηση για τομείς όπως η κατασκευή υποδομών, οι τηλεπικοινωνίες και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δημιουργώντας παράλληλα θετικές εξωτερικές επιδράσεις που ενισχύουν τη δυνητική παραγωγή. Με την έγκριση του έκτου αιτήματος πληρωμής τον Οκτώβριο του 2025, ύψους 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ σε επιχορηγήσεις, η Ελλάδα θα έχει λάβει το 65% αυτών των κεφαλαίων ενώ το υπόλοιπο θα καταβληθεί μέχρι το τέλος του σχεδίου ανάκαμψης το 2026.
Ομοίως, η σημαντική πρόοδος που έχει σημειωθεί στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που επικεντρώνονται στη φορολογία, την ευελιξία της αγοράς, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την ενοποίηση των εταιρικών ισολογισμών έχει συμβάλει στη σταθεροποίηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Οι εξαγωγές αγαθών (πετρέλαιο, γεωργικά, φαρμακευτικά προϊόντα) έχουν ανακτήσει τη δυναμική τους χάρη στη σταδιακή ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης.
Από την πλευρά των υπηρεσιών, η οικονομία θα συνεχίσει να επωφελείται από την ευρωστία του τουριστικού τομέα, ο οποίος συνεχίζει να καταρρίπτει ρεκόρ το 2025. Σε σταθερές τιμές, τα έσοδα από τον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 8,9% μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου 2025 σε σύγκριση με το 2024, παρά την πιο μέτρια αύξηση των διεθνών αφίξεων (4,1% σε σύγκριση με μέσο όρο 16% την ίδια περίοδο το 2024).
Τα δημόσια οικονομικά συνεχίζουν να ανακάμπτουν, αλλά οι εξωτερικές ανισορροπίες παραμένουν υψηλές. Παρόλο που ο δείκτης χρέους της Ελλάδας παραμένει ο υψηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένει σε καθοδική τροχιά με περιορισμένους κινδύνους χρηματοδότησης μεσοπρόθεσμα. Η ευνοϊκή δομή του χρέους (που κατέχεται κυρίως από δημόσιους πιστωτές, με χαμηλά σταθερά επιτόκια και μεγάλες διάρκειες) έχει μετριάσει τον αντίκτυπο της νομισματικής σύσφιξης τα τελευταία χρόνια και έχει μειώσει τα περιθώρια αποδόσεων με άλλα κρατικά ομόλογα. Τον Μάρτιο του 2025, η Moody’s ήταν ο τελευταίος από τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης που αναβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας σε «επενδυτική βαθμίδα», βγάζοντάς την από την κατηγορία «κερδοσκοπίας» για πρώτη φορά από το 2010, ενώ οι άλλοι οίκοι είχαν ήδη κάνει αυτό το βήμα το 2023.
Επιπλέον, η χώρα παρουσιάζει πρωτογενές πλεόνασμα από το 2022 και αναμένεται να υπερβεί το 2% του ΑΕΠ το 2026, μετά από μια ανοδική αναθεώρηση σε 3,6% του ΑΕΠ το 2025. Η υπεραπόδοση των εσόδων κατέστη δυνατή ιδίως χάρη στις μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στη μείωση της φορολογικής απάτης και στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης που συνδέονται με τη δυναμική της αγοράς εργασίας. Αυτή η θετική πορεία αναμένεται να συνεχιστεί παρά τη μείωση του ισοζυγίου του προϋπολογισμού λόγω της εφαρμογής επεκτατικών μέτρων, που στοχεύουν κυρίως στη στήριξη της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, με εκτιμώμενο κόστος 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ το 2026 (0,7% του ΑΕΠ). Ταυτόχρονα, τα σημαντικά ταμειακά αποθέματα (πάνω από 15% του ΑΕΠ) επιτρέπουν την πρόβλεψη των δανείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας 10 χρόνια πριν από την αρχική ημερομηνία λήξης του 2041 για το πρώτο σχέδιο διάσωσης. Η μείωση των χρηματοδοτικών της αναγκών (κάτω του 8% του ΑΕΠ το 2025) και ο χαμηλός κίνδυνος αναχρηματοδότησης μετριάζουν τον κίνδυνο ρευστότητας. Επιπλέον, το τραπεζικό σύστημα πλησιάζει στο τέλος μιας μακράς διαδικασίας επούλωσης των ουλών που άφησε η κρίση του ευρώ. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), ο οποίος έφτασε το 30% στο τέλος του 2020, είναι κάτω από το 3% από το τέλος του 2024, πλησιάζοντας σταδιακά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 2%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί σταδιακά, αλλά θα παραμείνει υψηλό λόγω των ισχυρότερων επενδύσεων (τόσο των δημόσιων όσο και των άμεσων ξένων επενδύσεων), οι οποίες θα οδηγήσουν σε αυξημένες εισαγωγές. Ο δυναμισμός της εγχώριας ζήτησης, τόσο όσον αφορά την κατανάλωση όσο και τις επενδύσεις, θα διατηρήσει το εμπορικό έλλειμμα (15% του ΑΕΠ το 2024) λόγω της εξάρτησης της χώρας από τις εισαγωγές μεταποιημένων προϊόντων. Ωστόσο, η σημαντική μείωση του κόστους εισαγωγών πρώτων υλών, η σταδιακή ανάκαμψη των ευρωπαϊκών οικονομιών και τα κέρδη στην ανταγωνιστικότητα που έχουν συσσωρευτεί την τελευταία δεκαετία θα πρέπει να συμβάλλουν στη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου. Από την άλλη πλευρά, η χώρα επωφελείται από πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών (σχεδόν 10% του ΑΕΠ το 2024), το οποίο οφείλεται στην αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό, αλλά μειώνεται εν μέρει από τις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών, οι οποίες εξακολουθούν να επηρεάζονται από τις διαταραχές της κυκλοφορίας στην Ερυθρά Θάλασσα.
Στον αντίποδα, το πολύ υψηλό επίπεδο δημόσιου χρέους, το οποίο έχει οδηγήσει σε σημαντικές περικοπές του προϋπολογισμού ιδίως μέσω της φορολογικής καταπίεσης, εις βάρος της οικονομικής ανάπτυξης και του πληθυσμού, η διαφοροποιημένη βιομηχανία, η χαμηλή παραγωγικότητα, η συντριπτική εξάρτηση από τον τουρισμό και τις θαλάσσιες μεταφορές (που αντιπροσωπεύουν 19% και 8% του ΑΕΠ αντίστοιχα), η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών και υποδομών που έχουν διαβρωθεί από χρόνια δημοσιονομικής εξυγίανσης, η δυσκίνητη γραφειοκρατία, το αργό δικαστικό σύστημα, η διαφθορά, το δημογραφικό που με την παράλληλη γήρανση του πληθυσμού ασκεί πίεση στο εργατικό δυναμικό, παραμένουν τροχοπέδη για την Ελλάδα.
Στο γεωπολιτικό μέτωπο, τίθενται σε εφαρμογή διπλωματικές πρωτοβουλίες για την άμβλυνση των εντάσεων με την Τουρκία μέσω τακτικών συναντήσεων μεταξύ ηγετών και πολιτικών. Οι συνομιλίες αφορούν μακροχρόνιες εδαφικές διαφορές στο Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες είναι πλούσιες σε ανεκμετάλλευτους ενεργειακούς πόρους. Παρά τον συνεχιζόμενο διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, η πρόοδος παραμένει σταδιακή και οι εντάσεις επιμένουν. Η Ελλάδα κατέχει θέση παγκόσμιου ηγέτη στις μεταφορτώσεις και καθώς οι αλυσίδες εφοδιασμού περιφερειοποιούνται, ο ρόλος της Ανατολικής Μεσογείου ως κόμβου για το περιφερειακό εμπόριο αναμένεται να ενταθεί. Τον Νοέμβριο του 2025, οι Χούθι ανακοίνωσαν την αναστολή των επιθέσεών τους στην Ερυθρά Θάλασσα μετά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Η χαλάρωση των εντάσεων σε αυτήν την περιοχή θα μπορούσε να οδηγήσει σε σταδιακή επιστροφή της θαλάσσιας κυκλοφορίας μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και, ως εκ τούτου, θα ωφελούσε την ελληνική ναυτιλία, η οποία έχει επηρεαστεί από την εκτροπή πλοίων γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας τα τελευταία χρόνια.
Συμπερασματικά, η Ελλάδα συνεχίζει να λαμβάνει άφθονη ευρωπαϊκή οικονομική υποστήριξη (σύνολο κονδυλίων NGEU = 20% του ΑΕΠ του 2019), να είναι παγκόσμιος ηγέτης στις θαλάσσιες μεταφορές, ενώ ο στρατηγικός ρόλος στο να γίνει κόμβος για τον ευρωπαϊκό ενεργειακό εφοδιασμό, ιδίως για το αμερικανικό LNG, είναι ήδη ξεκάθαρος.
Για τον εορτασμό των 7 χρόνων Coface στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση, παρουσία των Υφυπουργών Εξωτερικών κ. Χάρη Θεοχάρη, Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Χρήστου Κέλλα, της Γενικής Διευθύντριας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος κ. Ελίνας Παπασπυροπούλου, του Γενικού Γραμματέα ΕΒΕΑ κ. Δημήτρη Δημητρίου και του Μέλους Δ.Σ. ΕΒΕΑ και Υπευθύνου για θέματα Τουρισμού κ. Κων/νου Δεριζιώτη, εκπροσώπων της Γαλλικής Πρεσβείας και του Ελληνογαλλικού Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, καθώς και κορυφαίων στελεχών του ασφαλιστικού κλάδου, των Τραπεζών και του Ελληνικού Επιχειρείν.
