Η κυβέρνηση της Τζαμάικα ανακοίνωσε την ενεργοποίηση του NatCat Bond (National Catastrophe Bond), του εξειδικευμένου ομολόγου καταστροφής της, ως άμεση συνέπεια των εκτεταμένων ζημιών που προκάλεσε ο Τυφώνας «Melissa» στο νησί.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια κρίσιμη στιγμή για τη στρατηγική διαχείρισης κινδύνων της χώρας, καθώς το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό εργαλείο, ύψους $150 εκατομμυρίων, έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί ως το ύστατο καταφύγιο (ultimate backstop) για την παροχή ρευστότητας μετά από ακραία καιρικά φαινόμενα.
Σύμφωνα με δηλώσεις της Υπουργού Dana Morris Dixon, αν και οι ακριβείς λεπτομέρειες της αποζημίωσης θα οριστικοποιηθούν τις επόμενες εβδομάδες, η ενεργοποίηση του ομολόγου είναι βέβαιη.
Ειδικοί εκτιμούν ότι, λόγω της δομής του ομολόγου και της έντασης του «Melissa», η Τζαμάικα αναμένεται να λάβει την μεγαλύτερη και ταχύτερη πληρωμή ανακούφισης από καταστροφές στην ιστορία της. Όπως σχολίασε ο David Panton, πρώην γερουσιαστής της Τζαμάικα, «Τα κεφάλαια θα ρεύσουν σε εβδομάδες, όχι μήνες, παρέχοντας στην κυβέρνηση κρίσιμο κεφάλαιο για σωτήρια βοήθεια, επισκευή υποδομών και μελλοντική ανθεκτικότητα».
Η άμεση ρευστότητα από το Cat Bond είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι ασφαλισμένες ζημίες από τον «Melissa» εκτιμώνται μεταξύ $1 δισ. και $3 δισ., ποσό που αποτελεί μόνο ένα κλάσμα της συνολικής καταστροφής, η οποία μπορεί να φτάσει τα $7,7 δισ. για την Τζαμάικα.
Η Τζαμάικα, την οποία η Παγκόσμια Τράπεζα κατατάσσει ως την τρίτη πιο εκτεθειμένη χώρα σε φυσικές καταστροφές παγκοσμίως, έχει αναπτύξει ένα πολυεπίπεδο σύστημα χρηματοδότησης κινδύνου. Το Cat Bond, που οργανώθηκε με τη βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας, τοποθετείται στην κορυφή αυτού του συστήματος προστασίας, έναντι των πιο ακραίων συμβάντων.
Σημειώνεται ότι:
- Η τελευταία πλήρης αποζημίωση από ένα καιρικό cat bond συνέβη το 2022 με τον Τυφώνα «Ian».
- Αν και τα κεφάλαια του ομολόγου δεν επαρκούν για την πλήρη αποκατάσταση, εξασφαλίζουν την άμεση χρηματοδότηση των πρώτων, κρίσιμων ενεργειών ανακούφισης.
Η Moody’s, σε πρόσφατο σημείωμά της, επιβεβαίωσε ότι ο Τυφώνας «Melissa» αναμένεται να προκαλέσει μια απότομη, αν και προσωρινή, συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ της Τζαμάικα, κυρίως λόγω των διαταραχών στους τομείς του τουρισμού, της γεωργίας και των υποδομών.
Η ενεργοποίηση του NatCat Bond αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα των καινοτόμων χρηματοοικονομικών εργαλείων στη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών για ευάλωτες χώρες, διασφαλίζοντας την ταχεία μεταφορά κεφαλαίων όταν αυτά είναι απολύτως απαραίτητα.
