.gif?rand=131)
Επιστήμονες αναφέρουν ότι οι πυρκαγιές που έκαψαν την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο αυτό το καλοκαίρι ήταν 22% πιο έντονες και 10 φορές πιο πιθανές από ό,τι θα ήταν σε έναν κόσμο χωρίς την κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με έρευνα του bloomberg τα δεδομένα των επιστημόνων δείχνουν ότι εξαιρετικά ζεστές, ξηρές και ανέμιστες καιρικές συνθήκες—που επέτρεψαν τη βίαιη εξάπλωση των πυρκαγιών στην ανατολική Μεσόγειο—θα συνέβαιναν μόνο μία φορά τον αιώνα χωρίς την ανθρώπινη επίδραση στο κλίμα. Όμως, χάρη στην άνοδο της θερμοκρασίας κατά 1,3 °C από την προ-βιομηχανική εποχή, τέτοια φαινόμενα πλέον μπορούν να εμφανιστούν μία φορά κάθε 20 χρόνια.
«Βλέπουμε μια ζοφερή εικόνα για τα δάση της νότιας Ευρώπης», δηλώνει η Bikem Ekberzade, ερευνήτρια από το Ινστιτούτο Γεωεπιστημών Eurasia στην Κωνσταντινούπολη. «Με την κλιματική αλλαγή να επιτρέπει στις μετεωρολογικές συνθήκες να γίνονται πιο ευνοϊκές για να καίγονται, θα βλέπουμε μεγαλύτερες, πιο σοβαρές και πιο συχνές πυρκαγιές.»
Η Ευρώπη βιώνει το χειρότερο έτος όλων των εποχών όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, με πάνω από ένα εκατομμύριο εκτάρια καμμένα σε όλη την ήπειρο. Η περιοχή του Μεσογειακού χαρακτήρα θερμαίνεται πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη στην Ευρώπη, και ο συνδυασμός κύματα καύσωνα, ξηρασία και ισχυροί άνεμοι καθιστά τις πυρκαγιές πιο συχνές και έντονες. Τουλάχιστον είκοσι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Τουρκία, την Κύπρο και την Ελλάδα, και πάνω από 80 000 εκκενώθηκαν λόγω των πυρκαγιών τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.
Ο Apostolos Voulgarakis, καθηγητής Wildfires & Climate στο Πολυτεχνείο Κρήτης (AXA Chair), σχολιάζει: «Έχουμε πυρκαγιές σε μέρη που δεν τις περιμέναμε. Στην Ελλάδα είναι το τρίτο συνεχή καλοκαίρι με καταστροφική σεζόν φωτιάς, η οποία είναι με πολλούς τρόπους πρωτοφανής.»
Για να ποσοτικοποιήσουν τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα καιρικών συνθηκών και μοντέλα κλίματος, συγκρίνοντας το πώς θα εξελίσσονταν τα συμβάντα σε έναν πλανήτη χωρίς υπερθέρμανση. Πρόκειται για τη πρώτη ταχεία μελέτη απόδοσης (rapid attribution study) πυρκαγιάς στην Ευρώπη, αξιοποιώντας εμπειρία από αντίστοιχη μελέτη στις πυρκαγιές του Καναδά το 2023
Για τον υπολογισμό, χρησιμοποίησαν ένα καναδικό μέτρο που αξιολογεί πόσο δύσκολο είναι να σβηστεί μια φωτιά μόλις ξεκινήσει, καθώς και ένα δεύτερο δείκτη που εκτιμά τον κίνδυνο πυρκαγιάς βασιζόμενο στις επιπτώσεις του ζεστού και ξηρού αέρα στη βλάστηση. Επίσης αναλύθηκαν τα επίπεδα βροχόπτωσης κατά τον χειμώνα πριν την περίοδο των πυρκαγιών.
Η περιοχή είναι συνηθισμένη σε πυρκαγιές και έχει μάθει από παρελθούσες καταστροφές, αλλά οι φετινές προκλήσεις ήταν συντριπτικές, σύμφωνα με την Maja Vahlberg, τεχνική σύμβουλο στο Red Cross Red Crescent Climate Centre: «Ακόμα και με εκατοντάδες πυροσβέστες σε επιφυλακή, ενισχύσεις από γειτονικές χώρες και αεροπλάνα που πετούσαν νερό, οι φωτιές ήταν καταστροφικές.»
Στην Τουρκία, μια σοβαρή πυρκαγιά τον Ιούνιο, πολύ νωρίτερα από το συνηθισμένο, αιφνιδίασε αρχές, ερευνητές και μετεωρολόγους, σύμφωνα με την Ekberzade. Το γεγονός ότι οι περισσότερες πυρκαγιές ήταν ανθρώπινης προέλευσης τις καθιστά πολύ πιο δύσκολες στην πρόβλεψη. Αντίθετα, η Ελλάδα έχει βελτιώσει την ικανότητά της στο να ανιχνεύει έγκαιρα τις πυρκαγιές και να τις σβήνει πριν γίνουν πολύ μεγάλες, όπως λέει ο Voulgarakis. Αλλά μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα σε επίπεδο πρόληψης.
«Σε αυτούς τους τομείς… δεν είμαστε επαρκώς προετοιμασμένοι», σημειώνει. «Γιατί χρειάζεται χρόνος, και γιατί χρειάζεται πιο ισχυρή πολιτική βούληση.»
Πηγή: Bloomberg
