Αν σε κάποιους φαίνεται υπερβολικός ο τίτλος, τότε θα πρέπει να έχουν βάλει πολύ νερό στο κρασί τους ή να πιστεύουν ότι δεν τρέχει τίποτα, σιγά μην εφαρμοστούν οι πράξεις! Όποιοι όμως θέλουμε να βλέπουμε την πραγματικότητα, δυστυχώς από μεθαύριο, 1 Ιανουαρίου 2014, θα βρισκόμαστε σε μια αγορά υπό καθεστώς παρανομίας. Ας εξηγήσουμε όμως το γιατί.
Καταρχήν η αγορά αποτελείται από τις ασφαλιστικές εταιρείες και τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. Οι δύο Πράξεις της Εποπτικής Αρχής, που στην ουσία αλληλοσυμπληρώνονται και αγγίζουν τα ίδια θέματα από διαφορετική οπτική γωνία, σκιαγραφούν τις υποχρεώσεις (και τα δικαιώματα;) και των δύο πλευρών. Η εφαρμογή συνεπώς των δύο πράξεων αφορά στο σύνολο της αγοράς και σε πολλές περιπτώσεις η δυνατότητα σύννομης λειτουργίας της μιας πλευράς απαιτεί την προσαρμογή και της άλλης πλευράς. Μερικά από τα κομβικά σημεία των εγκυκλίων είναι η είσπραξη και απόδοση των ασφαλίστρων, η τήρηση συγκεκριμένων αρχείων, η απόδειξη είσπραξης, το έντυπο αναγκών του πελάτη, η «υπεξουσιοδότηση» είσπραξης από τον εντολοδόχο είσπραξης, η ΠΟΔΙΠΕΑ, κ.λπ.
Ας δούμε όμως χαρακτηριστικές περιπτώσεις που μας οδηγούν στο συμπέρασμα που διατυπώνουμε στον τίτλο του άρθρου. Πολλές εταιρείες έχουν εκδώσει εγκυκλίους προς τα δίκτυά τους σχετικά με τήρηση συστημάτων «ταχυπληρωμής» ή «τυπώνω-πληρώνω» από 1-1-2014. Άλλες όχι και μάλιστα μεταξύ αυτών μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες έχουν ενημερώσει προφορικώς τους συνεργάτες τους ότι «συνεχίζουν να ισχύουν όσα ίσχυαν μέχρι τώρα». Ερώτημα, αν μια εταιρεία δεν παρέχει οδηγία προς τους συνεργάτες της για αλλαγή του τρόπου συνεργασίας τους και δεν απαιτεί «εντός εβδομάδος» τα ασφάλιστρα, ποιος παρανομεί; Ο συνεργάτης που δεν αποδίδει ή η εταιρεία που δεν τα ζητά ή και οι δύο;
‘Όταν μια εταιρεία εφαρμόζει συστήματα «ταχυπληρωμής» ή «τυπώνω-πληρώνω» από 1-1-2014, αλλά δεν απαιτεί προείσπραξη, παρανομεί, ναι ή όχι;
Όταν ένας διαμεσολαβητής-εντολοδόχος είσπραξης, παραδώσει δέκα ασφαλιστήρια σε νόμιμο συνεργάτη του-ασφαλιστικό διαμεσολαβητή για παράδοση και είσπραξη, χωρίς να τον έχει αναφέρει στην εταιρεία, παρανομεί, ναι ή όχι;
Όταν ένας διαμεσολαβητής-εντολοδόχος είσπραξης, παραδώσει δέκα ασφαλιστήρια σε εταιρεία courier για παράδοση και είσπραξη, χωρίς να την έχει αναφέρει στην εταιρεία, παρανομεί, ναι ή όχι; Η απαγόρευση του άρθρου 9, παρ. 3 της πράξης 31 αναφέρεται σε «συνεργάτη του» και όχι ειδικά σε ασφαλιστικό διαμεσολαβητή. Η δε έννοια «συνεργάτης» δεν περιλαμβάνεται στους ορισμούς του άρθρου 3 της πράξης 31.
Για την ασφάλιση ακόμα και ενός αυτοκινήτου θα πρέπει από 1-1-2014 να συμπληρώνεται «Έντυπο Αναγκών Πελάτη». Αν όχι, ο Διαμεσολαβητής παρανομεί, ναι ή όχι;
Για την ασφάλιση ακόμα και ενός αυτοκινήτου θα πρέπει από 1-1-2014 να παραδίδεται στον υποψήφιο πελάτη όλο το έντυπο υλικό που παρέχουν οι εταιρείες για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, να λαμβάνεται γραπτή απόδειξη από τον πελάτη ότι του παρεδόθη το υλικό και αντίγραφο της απόδειξης να αποστέλλεται ηλεκτρονικά στην εταιρεία. Αν όχι, ο Διαμεσολαβητής παρανομεί, ναι ή όχι;
Έχει δικαίωμα μια ασφαλιστική εταιρεία να μην εγκρίνει σε Ασφαλιστικό διαμεσολαβητή-εντολοδόχο είσπραξης τη χρησιμοποίηση εταιρείας courier για παράδοση και είσπραξη; Αν ο διαμεσολαβητής συνεχίσει να χρησιμοποιεί την εταιρεία courier παρανομεί ή όχι;
Στην έννοια των “ειδικών ευεργετημάτων” ή των “ωφελημάτων” που απαγορεύεται να χρησιμοποιεί ο Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής περιλαμβάνονται π.χ. και οι κάρτες υγείας που χορηγούνται σε πελάτες του κλάδου αυτοκινήτων; Θα περιλαμβάνεται ακόμα και η παροχή δυνατότητας μιας προληπτικής ιατρικής εξέτασης που μπορεί να προσφέρει ένα Γραφείο ή ένα Πρακτορείο; Και αν αυτές οι εξετάσεις θα επιτρέπονται γιατί είναι για “καλό σκοπό”, ποιος είναι αυτός που θα το κρίνει; Θα υποβάλλονται προηγουμένως στην εποπτική αρχή για έγκριση; Και αν δεν προεγκρίνονται, ο Διαμεσολαβητής παρανομεί, ναι ή όχι;
Πολλοί θεωρούν ότι οι πράξεις 30 και 31 αφορούν στους ανεξάρτητους συνεργάτες και όχι στα εταιρικά δίκτυα. Μέγα λάθος. Οι πράξεις αφορούν στους «Ασφαλιστικούς Διαμεσολαβητές» χωρίς οποιαδήποτε εξαίρεση. Αν στην καθημερινότητα της λειτουργίας του ένας διαμεσολαβητής ενταγμένος σε εταιρικό δίκτυο δεν αντιμετωπίζει κάποιες υποχρεώσεις (πχ της απόδοσης ασφαλίστρων αφού δεν εισπράττει) αυτό δεν σημαίνει ότι δεν το αφορούν οι πράξεις στο σύνολό τους, ως προς τις υπόλοιπες υποχρεώσεις.
Πολλά ακόμη ερωτήματα μπορούν να τεθούν. Σκοπός των λίγων που αναφέρθηκαν ήταν να δείξουν, ως παράδειγμα, την ευρύτητα των κινδύνων που απειλούν πλέον τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. Και όχι κινδύνων που ανακύπτουν από πρόβλημα με πελάτες για τους οποίους υφίσταται και το Ασφαλιστήριο Αστικής Ευθύνης, αλλά κινδύνων μη συμμόρφωσης σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, μη εχόντων σχέση με «επαγγελματική αστική ευθύνη προς τρίτους».
Πολλοί θα ισχυριστούν ότι για αρκετούς μήνες η αγορά θα βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο και συνεπώς δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Η απάντηση είναι απλή, είτε αφορά σε εταιρεία είτε σε διαμεσολαβητή: όταν θα δεχθείς έλεγχο και σου επιβληθεί πρόστιμο, τότε βρες το άρθρο εκείνο που μιλάει για μεταβατική περίοδο για να δικαιολογηθείς. Δεν υπάρχει, παρά μόνο για την υπογραφή των νέων συμβάσεων ασφαλιστικής διαμεσολάβησης (πράξη 31, άρθρο 8) ή για την υποβολή εμπορικής πολιτικής (πράξη 30, άρθρο 5, παρ. 2) και ετήσιου προγράμματος παραγωγής ασφαλίστρων (πράξη 30, άρθρο 7, παρ. 5). Για όλα τα άλλα που συζητάμε, την είσπραξη και απόδοση ασφαλίστρων, τις αποδείξεις, τα έντυπα, τα αρχεία κ.λπ., η μεταβατική περίοδος ήταν από 1ης Οκτωβρίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2013. Από μεθαύριο όλοι βρισκόμαστε στην καλή θέληση του Επόπτη και στην κατανόηση(!) του Ελεγκτή. Αν αυτό δεν λέγεται “παρανομία υπό ανοχήν”, τότε πως λέγεται;
Δυστυχώς όμως, η ελληνική πρακτική σε πολλούς τομείς, έχει αποδείξει ότι η… ανοχή δεν ήταν (και δεν θα είναι;) είναι ίδια προς όλους. Κάποιοι, λες και έχουν μόνιμη ασυλία ενώ κάποιοι άλλοι, πρέπει να τιμωρούνται προς παραδειγματισμό. Ελπίζουμε να μην διαπιστωθούν τέτοια φαινόμενα στην μικρή ασφαλιστική μας αγορά, όπου όλοι γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Αν η εποπτική αρχή θέλει να ορίσει μια άτυπη μεταβατική περίοδο, π.χ. τριών μηνών ώστε να προσαρμοστούν όλοι, ας το κάνει. Δεν μπορεί όμως στην αρχική περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2014, για άλλους να κάνει τα στραβά μάτια και σε άλλους να επιβάλει ποινές. Θα είναι ένα κακό ξεκίνημα σε μια νέα περίοδο που, σύμφωνα με τους αρμοδίους, οδηγεί στην εξυγίανση.
