.gif?rand=6496)
Το κακόηθες μελάνωμα ορίζεται ως κακοήθης όγκος, ο οποίος προκύπτει λόγω ανάπτυξης κακοήθων, νεοπλασματικών μελανοκυττάρων στο δέρμα.
του Αθανάσιου Κορογιάννου, Παθολόγου-Ογκολόγου, Ογκολογικό ιατρείο Ομίλου Affidea
Έχει αποκλειστικά κακοήθη βιολογική συμπεριφορά με δυναμική ανάπτυξης μεταστάσεων σε λεμφαδένες και εσωτερικά όργανα. Εξαιτίας αυτής της δραστηριότητας το μελάνωμα ευθύνεται για την πλειονότητα των θανάτων από δερματικό καρκίνο, αν και αντιστοιχεί μόλις στο ~3% του συνόλου των δερματικών καρκίνων.
Πόσο συχνό είναι;
Σύμφωνα με τις βάσεις επιδημιολογικών δεδομένων των ΗΠΑ, υπολογίζεται πως το μελάνωμα καταλαμβάνει την 5η και 6η θέση μεταξύ των συχνότερων κακοήθων νεοπλασιών σε άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχα. Μάλιστα, καταγράφεται μια αύξηση στη συχνότητα εμφάνισής του έως και 10 φορές κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Σε ό,τι αφορά την ηλικία εμφάνισης του μελανώματος, εξακολουθεί να εμφανίζεται συχνότερα μεταξύ 5ης και 6ης δεκαετίας, ωστόσο δεν είναι ασυνήθιστο και σε νεότερες ηλικίες. Ιδιαίτερα, μεταξύ 15-29 ετών αποτελεί τη 2η συχνότερη μορφή καρκίνου, ενώ στην ηλικιακή ομάδα 25-29 ετών αποτελεί τη συχνότερη κακοήθη νεοπλασία. Είναι άξιο αναφοράς το ότι καταγράφεται μια μικρή πτωτική τάση στη θνησιμότητα των νεότερων σε ηλικία ασθενών στις ΗΠΑ και συνολικά σε όλους τους ασθενείς με μελάνωμα στη Γερμανία. Αυτή η τάση αναδεικνύει τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης του μελανώματος σε αρχόμενο στάδιο, οπότε και αυξάνεται η επιβίωση.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου;
- Αυξημένος αριθμός κοινών μελανοκυτταρικών σπίλων (>50-100)
- Άτυποι σπίλοι. Οι άτυποι σπίλοι ορίζονται ως καλοήθεις μελανοκυτταρικές βλάβες με κλινικά χαρακτηριστικά όπως η σχετική ασυμμετρία, χρωματική ετερογένεια και διάμετρος >8mm. Φαίνεται πως μεμονωμένα ένας άτυπος σπίλος δεν εξαλλάσσεται προς μελάνωμα, ωστόσο η ύπαρξη 5 άτυπων σπίλων σε ένα άτομο αυξάνει το σχετικό κίνδυνο (relative risk) του μελανώματος κατά 6,36.
- Οικογενές σύνδρομο άτυπων σπίλων-μελανώματος
- Μεγάλοι συγγενείς σπίλοι (>10cm)
- Ανοιχτόχρωμοι φωτότυποι με εφηλίδες (κόκκινα-ξανθά μαλλιά, λευκή επιδερμίδα, ανοιχτόχρωμα μάτια)
- Έντονη έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Σε αντίθεση με τους μη μελανωματικούς καρκίνους δέρματος το μελάνωμα συνδέεται με έντονη, διακοπτώμενη ηλιακή έκθεση, καθώς και με ηλιακά εγκαύματα, ιδιαίτερα κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Ασφαλώς ομάδα κινδύνου αποτελούν και οι κατ’ επάγγελμα εκτιθέμενοι στον ήλιο, όπως οι αγρότες.
- Solarium
- Ατομικό Ιστορικό Μελανώματος. Αυξάνει έως και 10 φορές την πιθανότητα ενός δεύτερου πρωτοπαθούς μελανώματος εντός πενταετίας
- Οικογενές μελάνωμα (10% των μελανωμάτων)
- Ανοσοκαταστολή
- Ιστορικό Μη Μελανωματικών Καρκίνων Δέρματος
Πώς γίνεται η διάγνωσή του;
Προφανώς η διάγνωση επέρχεται μετά την κλασική δερματολογική επισκόπηση με συνεκτίμηση της κλινικής εικόνας και του ιστορικού…
