Ο πλανήτης μας δεν είναι μια αδρανής μάζα. Όπως κάθε ζωντανό ον, έτσι και η Γη κινείται και «αναπνέει», προκαλώντας μετεωρολογικές, γεωλογικές και θαλάσσιες αναταραχές. Σε αυτά τα φυσικά φαινόμενα προστίθενται και εκείνα που προκαλούνται από τους ανθρώπους, όπως η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση, η εξάντληση των ορυκτών αποθεμάτων κ.α. Προκειμένου να μετριάσουμε τις επιπτώσεις που έχουν αυτές οι δραστηριότητες στον πλανήτη μας, διενεργούμε έρευνες με απώτερο στόχο την όσο το δυνατόν καλύτερη προστασία μας από αυτά που θα έρθουν στο μέλλον και προκαλούνται από τις «παρεμβάσεις» μας στο φυσικό περιβάλλον.
Η Επιστημονική Έρευνα: Ο καλύτερος σύμμαχός μας για την πιο άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των αλλαγών στο περιβάλλον.
Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση της Διακυβερνητικής Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), οι συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα έχουν φτάσει τα τελευταία χρόνια στα υψηλότερα επίπεδα. Το φαινόμενο αυτό έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο κλίμα και προκαλεί αλλαγές που γίνονται αισθητές σε όλον τον κόσμο: αλλαγές στη συχνότητα και την ένταση των βροχοπτώσεων, μεταβολή της κατανομής των θαλάσσιων και χερσαίων ειδών, μεγαλύτερη συχνότητα των κυμάτων καύσωνα κ.α.
Από το 1901 έως το 2010, το μέσο παγκόσμιο επίπεδο της θάλασσας αυξήθηκε περίπου κατά 20 εκ. Ο μέσος ρυθμός αύξησης της στάθμης της θάλασσας από τα μέσα του 19ου αιώνα ήταν μεγαλύτερος από τον μέσο ρυθμό τις δύο προηγούμενες χιλιετίες. (Διακυβερνητική Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για την Κλιματική αλλαγή (IPCC), 5η Έκθεση Αξιολόγησης) Σήμερα, σχεδόν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση 100 χιλιομέτρων μακριά από την ακτογραμμή. (Στοιχεία Ηνωμένων Εθνών)
200 προγράμματα σε 28 χώρες
Στην ΑΧΑ, πεπεισμένοι ότι η ανάληψη άμεσης δράσης αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την προστασία του πλανήτη μας, έχουμε θέσει τα τελευταία 10 χρόνια ως πρώτη μας προτεραιότητα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του περιβάλλοντος. Έτσι, μέσω του Ταμείου Έρευνας της Εταιρείας, υποστηρίζουμε ερευνητικά προγράμματα που αποσκοπούν στην καλύτερη κατανόηση των αλλαγών στο περιβάλλον μέσω της «μοντελοποίησής» τους. Συγκεκριμένα, οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και η διαχείρισή τους, η κλιματική αλλαγή, η προστασία των πόλεων και των οικοσυστημάτων από τις φυσικές καταστροφές είναι μερικά από τα πεδία, την έρευνα των οποίων χρηματοδοτούμε με στόχο ένα καλύτερο αύριο για όλους.
Το ερευνητικό πρόγραμμα του Καθηγητή Roshanka Ranasighe (που υποστηρίζεται από το Ταμείο Ερευνών της ΑΧΑ) για τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών και τους παράκτιους κινδύνους είναι μια φιλόδοξη ερευνητική προσπάθεια που στοχεύει στην καλύτερη κατανόηση των φυσικών νόμων που επηρεάζουν τη ζωή των ακτογραμμών. Συγκεκριμένα, μέσω αυτής της μελέτης καθίσταται δυνατή η ανάπτυξη απλουστευμένων μοντέλων για τον ταχύτερο και ακριβέστερο υπολογισμό των φυσικών κινδύνων σε αυτές τις περιοχές. Το όφελος; Συγκεκριμένες πληροφορίες και καλύτερη προετοιμασία για τους κινδύνους που προκαλούνται από τις αλλαγές στο κλίμα και το περιβάλλον.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στο περιβάλλον; «Ο Καθηγητής Roshanka Ranasighe έχει έρθει για να ενισχύσει την ομάδα του Τμήματος Παράκτιας Προστασίας στη Σρι Λάνκα, προκειμένου να «μοντελοποιήσει» τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ανατολική ακτή της περιοχής. Χρησιμοποιώντας τη δική του ερευνητική προσέγγιση κατορθώσαμε να εντοπίσουμε νέα δεδομένα στην οριοθέτηση των παράκτιων γραμμών, σε συνέχεια των αλλαγών που πραγματοποιούνται λόγω κλίματος, κατά μήκος της ανατολικής ακτής της χώρας. Σε ορισμένες περιοχές, οι γραμμές έχουν παραμείνει οι ίδιες, αλλά σε άλλες περιοχές ποικίλουν σημαντικά και απέχουν από 15 έως 100 μέτρα μακριά από τη θάλασσα. Αυτά τα αποτελέσματα είναι όμως, πολύ χρήσιμα καθώς μέσω της μελέτης και επεξεργασίας τους, μπορούμε να προστατεύσουμε καλύτερα τις κοινότητες που κατοικούν στις παράκτιες περιοχές». Mangala Wickranayake, Γενική Διευθύντρια Έρευνας και Τεχνολογίας για τον Σχεδιασμό και τη Διαχείριση Πόρων (Τμήμα Προστασίας των Ακτών στη Σρι Λάνκα) «Πριν ο Καθηγητής Roshanka παρουσιάσει την έρευνά του, ήταν διαθέσιμο μόνο ένα μοντέλο, το οποίο προέβλεπε την εξέλιξη της ακτογραμμής ανάλογα με την στάθμη της θάλασσας: o νόμος του Bruun.
Πρόκειται για ένα αρκετά παλαιό σύστημα που χρονολογείται από το 1962. Η προσέγγιση του Καθηγητή Roshanka είναι κάτι διαφορετικό: το μοντέλο του βασίζεται σε διαφορετικές υποθέσεις αναφορικά με το περιβάλλον και την παράκτια κατάσταση και συνεπώς, δίνει ποικίλα αποτελέσματα. Το τοποθετήσαμε για παράδειγμα στην αμμώδη ακτή της Ακουιτανίας. Σε περίπτωση αύξησης της στάθμης της θάλασσας κατά 1 μέτρο, το σύστημα του Καθηγητή προβλέπει μείωση της ακτογραμμής κατά 10 περίπου μέτρα. Ο νόμος του Bruun προβλέπει απόσυρση κατά 100 περίπου μέτρα. Το πλεονέκτημα της ύπαρξης αρκετών μοντέλων, ακόμα και αν αυτά δεν είναι ακόμα σε τελική μορφή, είναι ότι μας επιτρέπει να έχουμε μεγαλύτερη ακρίβεια στην εκτίμηση σφάλματος. Μοντέλα όπως αυτό του Καθηγητή Roshanka μας βοηθούν στη δημιουργία μεθοδολογικών οδηγών για την πρόληψη κινδύνων από τα παράκτια ύδατα». Gonéri Le Cozannet, Διεύθυνση Κινδύνου και Πρόληψης, Τμήμα Παράκτιων Κινδύνων και Κλιματικής Αλλαγής, Γραφείο Γεωλογικής και Μεταλλευτικής Έρευνας (BRGM), Γαλλία
