Στην εφαρμογή νέου τύπου τεκμηρίων με βάση το Αμερικανικό μοντέλο για τη φορολόγηση Ελεύθερων Επαγγελματιών και Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων προχωρεί το υπουργείο Οικονομικών με απόφαση που αναμένεται να εκδοθεί άμεσα. Με τα νέα τεκμήρια και τις αλλαγές το φορολογητέο εισόδημα των Ελευθέρων επαγγελματιών και Μικρομεσαίων θα προσδιορίζεται αυτόματα από την Εφορία λαμβάνοντας υπόψη ως κριτήρια το είδος, το χρόνο και την έδρα του επαγγέλματος, την κίνηση των τραπεζικών λογαριασμών, τα λειτουργικά έξοδα και τις δαπάνες μισθοδοσίας, τα μέσα περιθώρια κέρδους και τα έσοδα του κλάδου ή της ειδικότητας, την ταμειακή ρευστότητα, τα περιουσιακά στοιχεία, τα τεκμήρια διαβίωσης, αλλά και τον τρόπο διαβίωσης του Επαγγελματία.
Με βάση πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, με τις υπουργικές αποφάσεις:
- Ένα νέο πλαίσιο θεσπίζεται για τους φορολογικούς ελέγχους. Το πλαίσιο αυτό θα προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου συστήματος επιλογής υποθέσεων για τακτικό φορολογικό έλεγχο, που θα στηρίζεται αποκλειστικά σε μεθόδους και κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Κάθε χρόνο επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα θα επιλέγονται για έλεγχο στις φορολογικές τους δηλώσεις, που θα προέρχονται από συγκεκριμένους καταλόγους, οι οποίοι θα καταρτίζονται με βάση αντικειμενικά κριτήρια επιλογής. Τα κριτήρια αυτά θα εκφράζουν τον βαθμό επικινδυνότητας των υποθέσεων, δηλαδή το κατά πόσο μεγάλες είναι οι πιθανότητες να κρύβεται φοροδιαφυγή πίσω από συγκεκριμένη οικονομική συμπεριφορά που διαπιστώνεται.
- Νέοι μέθοδοι ενεργοποιούνται για τον έμμεσο ή τεκμαρτό προσδιορισμό των ακαθαρίστων εσόδων και των καθαρών εισοδημάτων των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών. Οι φοροελεγκτές, με βάση πληροφορίες που θα συλλέγουν για την πραγματική τους ρευστότητα, το επίπεδο διαβίωσής τους και την περιουσιακή τους κατάσταση, θα προσδιορίζουν τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και εισοδήματα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών. Η απόφαση θα ορίζει τις διαδικασίες συλλογής πληροφοριών και διασταυρώσεων με τις οποίες τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και καθαρά εισοδήματα των ελεγχόμενων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών θα προσδιορίζονται με βάση τις καταθέσεις τους στις τράπεζες, τις λοιπές μορφές αποταμιεύσεων (μετοχές, ομόλογα κ.λπ.), τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία τους και τις δαπάνες διαβίωσής τους. Στο πλαίσιο των νέων αυτών ελεγκτικών διαδικασιών θα προβλέπεται η δυνατότητα άμεσης άρσης του τραπεζικού απορρήτου ενώπιον των φορολογικών αρχών και το δικαίωμα των αρμοδίων υπαλλήλων να ελέγχουν εξονυχιστικά τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των φορολογουμένων. Με τον τρόπο αυτό, η εφορία θα προσδιορίζει το συνολικό φορολογητέο εισόδημα και θα επιβάλλει τεκμαρτό φόρο ανεξάρτητα από τα δεδομένα που έχει εμφανίσει ο φορολογούμενος στις φορολογικές του δηλώσεις. Θα συντάσσεται μάλιστα νέο εκκαθαριστικό σημείωμα με το πρόσθετο φόρο. Οι ελεγκτικές αρχές θα ειδοποιούν τον υπόχρεο για την καταβολή του φόρου, ενώ σε περίπτωση ένστασής του, ια πρέπει να αποδείξει ότι τα πραγματικά του εισοδήματα είναι χαμηλότερα από αυτά που προσδιόρισε η εφορία.
- Η υποχρέωση να ελέγχονται όλες οι φορολογικές δηλώσεις των επιχειρήσεων για τα τελευταία 10 χρόνια καταργείται. Ένα νέο σύστημα θεσπίζεται με το οποίο θα καθιερώνεται η υποχρέωση ελέγχου μίας μόνο χρήσης και η επέκταση του ελέγχου σε μία ή περισσότερες προηγούμενες χρήσεις μόνο στην περίπτωση που εντοπίζονται ουσιαστικές φορολογικές παραβάσεις για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν διαπραχθεί και στις παλαιότερες διαχειριστικές περιόδους. Στο πλαίσιο αυτό οι φορολογικές αρχές θα έχουν το δικαίωμα να ανατρέξουν σε όσες προηγούμενες χρήσεις κρίνουν αναγκαίο και όχι υποχρεωτικά στις 9 προηγούμενες.
Λεπτομέρειες της ρύθμισης για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών θα αποσαφηνίζονται με άλλες δύο αποφάσεις και θα προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για τη διαγραφή χρεών προς το δημόσιο τα οποία χαρακτηρίζονται «ανεπίδεκτα είσπραξης».
