Σε μια περίοδο κλιματικής αλλαγής και ενεργειακής μετάβασης, μπορεί η εκπαίδευση στις επιστήμες του μάνατζμεντ των μελλοντικών στελεχών να ακολουθήσει ένα μοντέλο διαφορετικό από αυτό που βασίζεται στο κέρδος και τους απεριόριστους πόρους;
του Καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, Ακαδημαϊκού*,
Η προσαρμογή της εκπαίδευσης σε μάνατζμεντ σημαίνει αλλαγή του μοντέλου. Δηλαδή, ίσως πρέπει να προταθεί: τέλος του «παράγω όλο και περισσότερο, πουλάω όλο και περισσότερο, αποκομίζω όλο και περισσότερο κέρδος». Μήπως, πρέπει στη συνέχεια η έννοια της κερδοφορίας να σταματήσει να διδάσκεται στις αίθουσες διδασκαλίας; Η απάντηση, ίσως πρέπει να είναι πιο διπλωματική, δηλαδή να ενσωματωθεί η πραγματικότητα των κλιματικών ζητημάτων και να εκπαιδεύσουμε φοιτητές που θα εργαστούν στη συνέχεια σε επιχειρήσεις που έχουν στόχο να «κάνουν καλό». Η κερδοφορία δεν μπορεί πλέον να είναι το άλφα και το ωμέγα των μαθημάτων σε μάνατζμεντ.
Προτείνονται μαθήματα όπως η οικολογική μακροοικονομία, η οποία προσεγγίζει την οικονομία μέσα από το πρίσμα των πλανητικών ορίων, η ανθεκτικότητα των οργανισμών, όπου πρέπει να διδάσκεται το μάθημα της περιβαλλοντικής στρατηγικής. Επιπλέον, μαθήματα όπως η χρηματοοικονομική, το μάρκετινγκ και το μάνατζμεντ θα πρέπει να περιλαμβάνουν θέματα βιωσιμότητας. Οι προβληματισμοί για τη βιώσιμη ανάπτυξη και το κλίμα θα πρέπει να εισαχθούν στα θεμελιώδη θέματα του μάνατζμεντ και της χρηματοοικονομικής (βιώσιμη χρηματοοικονομική, πράσινη χρηματοοικονομική).
Συμπερασματικά, αυτός ο μετασχηματισμός της εκπαίδευσης του μάνατζμεντ θα πετύχει μόνο εάν υπάρχουν αφηγήσεις αρκετά ισχυρές ώστε η νηφαλιότητα να γίνει ο νέος επιθυμητός κανόνας. Οι σχολές του μάνατζμεντ πρέπει σιγά σιγά να ενσωματώσουν την οικολογική μετάβαση στην αναπτυξιακή τους στρατηγική.
* Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
CIHEAM – International Center for Advanced Mediterranean Agronomic Studies, France, Greece
