Αυτές τις ημέρες, στις 3 Νοεμβρίου συμπληρώθηκαν 155 χρόνια από τον θάνατο του έξοχου όσο και παράδοξου, αινιγματικού και μοναχικού Ανδρέα Κάλβου (1792-1869), που “πέθανε πολύ νέος για την ποίηση, σε ηλικία τριαντατεσσάρων ετών” (κατά Γ. Σεφέρη) στο Λονδίνο, όπου είχε επιστρέψει από το 1852 μετά την Κέρκυρα. Τί άλλο είχε παρατηρήσει για τον Κάλβο ο Σεφέρης: “Ενώ είναι ποιητής, με άλλα λόγια άνθρωπος που πρέπει να τον φανερώνει ο λόγος, μας κάνει πολλές φορές την εντύπωση πως εξαφανίζεται πίσω από τη γλωσσική του έκφραση, όπως πίσω από μιάν αυλαία”.
Του Γιάννη Ρούντου*
Η ελληνική ποίηση ξεκίνησε να εκφράζει εθνική συνείδηση κατά την τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνα. Μια διακλάδωση της πατριωτικής ποίησης, που εξέφρασε η σχολή του Ρήγα (με στρατευμένους σε αυτήν τον Κοραή, τον διευθυντή του προεπαναστατικού περιοδικού της Βιέννης “Λόγιος Ερμής” Κωνσταντίνο Κοκκινάκη κ.ά.), περνώντας από το Παρίσι και την Ιταλία κατέληξε στα Επτάνησα, στον Σολωμό και τον Κάλβο.
“Εκεί, θα θεμελιωθεί ο κορμός της σύγχρονης προσωπικής ποίησης, η οποία θα είναι σε θέση να ικανοποιεί τις εθνικές και προσωπικές σκοπιμότητες, αλλά και τις αξιώσεις της μεγάλης τέχνης (…). Στα Επτάνησα η ποίηση που δονείται, γύρω στα 1800, από το εθνικό ιδανικό, ιδανικό λευτεριάς του λαού, για την εξασφάλιση της πρώτης λεύτερης εστίας του έθνους, ύστερα από μιά πορεία εκατό χρόνων θα καταλήξει να ενώσει το ιδανικό το εθνικό με το ιδανικό της απελευθέρωσης όλης της ανθρωπότητας” (Η ελληνική ποίηση – εισαγωγή Μ. Μ. Παπαϊωάννου και Κ. Ιορδανίδη, εκδόσεις Π. Σοκόλη 1980).
Ο ξεχωριστός εκφραστής αυτής της ποίησης Ανδρέας Κάλβος, όπως και οι ποιητές του 19ου αιώνα άλλωστε, δεν βρήκε το όχημα της μελοποίησης και τραγουδοποιϊας για να καταστεί οικείος στη σύγχρονη Ελλάδα, όπως οι ποιητές του 20ού αιώνα από τη σπουδαία γενιά του 1930 και εντεύθεν. Η γλωσσική ιδιαιτερότητα αλλά και η ρυθμολογία – μετρική και υφολογία της ποίησης του Κάλβου δεν προσφέρονταν εύκολα για τραγούδι.
Την υπέρβαση με τον Κάλβο την επεδίωξαν ελάχιστες απόπειρες μουσικοσυνθετών, με πιο χαρακτηριστική ίσως αυτή του εμπνευσμένου, ιδιοφυούς Μίκη Θεοδωράκη στη μελοποίηση της “Ωδής τετάρτης: Εις Σάμον”, (@MikisThedorakisOfficial: a digital home for Mikis Theodorakis, Schott Music – in cooperation with Aviator Management and curator Asteris Kutulas. https://m.youtube.com/@MikisTheodorakisOfficial)
(*) Ο Γιάννης Ρούντος διετέλεσε στέλεχος επί 40ετία στην επιχειρηματική κοινότητα σε θέσεις διευθυντικής ευθύνης και δημιουργίας, με αξιοσημείωτο διοικητικό έργο στους τομείς για τις Εταιρικές Υποθέσεις, την Επικοινωνία & Δημόσια Εικόνα και την Εταιρική Ευθύνη & Βιώσιμη Ανάπτυξη (1994-2021 Interamerican). Μετά την ολοκλήρωση της επαγγελματικής διαδρομής του, με άξονα την ιδέα για έναν Ολιστικό Πολιτισμό, δραστηριοποιείται σε θέματα για την πολιτιστική κληρονομιά, τα Γράμματα – τις Τέχνες και τη Βιωσιμότητα.
.gif?rand=1091)
