Υπερ οδηγού αποφάνθηκαν οι δικαστικές αρχές σε ατύχημα που έγινε στην Εγνατία Οδό, όταν το 2014 οδηγός κινούμενος από Βέροια προς Κοζάνη ενεπλάκη σε ατύχημα με σκύλους που βρέθηκαν στην οδό ταχείας κυκλοφορίας. Το δικαστήριο υποχρέωσε τις εναγόμενες εταιρείες ΕΓΝΑΤΙΑ και ΑΕΓΕΚ να καταβάλουν στον ενάγοντα αποζημίωση για τις φθορές στο όχημα του και τα δικαστικά έξοδα.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση αναφέρεται δημοσίευμα της Επιθεώρησης Συγκοινωνιακού Δικαίου:
Ευθύνη της αναδόχου παραχωρησιούχου Εταιρίας Κατασκευής Εθνικής Οδού (1) Επί αξιώσεων αποζημίωσης τρίτου λόγω αδικοπραξίας, οφειλόμενης σε πράξη ή παράλειψη στη συντήρηση και λειτουργίασυγκεκριμένου τμήματος της Εγνατίας Οδού, ευθύνονται εις ολόκληρον τόσο η ανάδοχος όσο και η κυρία του έργου «Εγνατία Α.Ε.»,στην οποία παραχωρήθηκε κατά νόμο η επίβλεψη και παρακολούθηση εκτέλεσης των συγκεκριμένων συμβάσεων δημοσίων έργων. Το αυτό ισχύει και προκειμένης αναδοχής για την κατασκευή συμπληρωματικών εργασιών διαμόρφωσης με άλλους αναδόχους. Νόμω αβάσιμη συνεπώς, κρίνεται η άρνηση εκ μέρους της «Εγνατίας Α.Ε.» της ευθύνης της εκ προστήσεως σε σχετικές δίκες. Σύμφωνα με την Απόφαση Δ1α/ο/8/60/12.07.2004 ΥΠΕΧΩΔΕ (Οδηγίες λειτουργίας Εγνατίας Οδού) βασικές δράσεις των υπηρεσιών συντήρησης και λειτουργίας της Εταιρείας αποτελούν οι καθημερινές επιθεωρήσεις (Τεχνική Αστυνόμευση), οι εργασίες επισκευής/αποκατάστασης και βελτίωσης, οι εργασίες χειμερινής συντήρησης, η αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών καθώς και η λειτουργία των Κέντρων Ελέγχου Κυκλοφορίας και των Σταθμών Διοδίων.
Η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., για την υλοποίηση των εργασιών συντήρησης και λειτουργίας του οδικού δικτύου των αυτοκινητοδρόμων της (κύριου άξονα και καθέτων αξόνων), έχει εγκατεστημένους κατόπιν σχετικών δημοπρατήσεων, έξι (6) Αναδόχους συντήρησης και λειτουργίας. Η Εταιρεία εποπτεύει τους υπόψη Αναδόχους στην εκτέλεση των σχετικών εργασιών και ενεργειών που απαιτούνται για να διατηρείται το οδικό δίκτυο σε άριστη κατάσταση και με απρόσκοπτη – ασφαλή λειτουργία. Στο συγκεκριμένο τμήμα συντήρησης και λειτουργίας της Εγνατίας Οδού, από Α/Κ Παναγιάς μέχρι Α/Κ Κλειδιού, αρμόδιος ανάδοχος είναι η «ΑΕΓΕΚ ΑΕ», η οποία συνήψε με την άνω ΑΕ την υπ’ αριθμ.4146/31.3.2010 σύμβαση κατασκευής δημοσίου έργου και δη του έργου «Εγνατία οδός: Συντήρηση και λειτουργία τμήματος Α/Κ Παναγιάς μέχρι Α/Κ Κλειδιού (2009 – 2014), με όρους συμβατούς προς τις ως άνω νομοθετικές διατάξεις. Εν προκειμένω κρίθηκε ότι η ένδικη σύγκρουση οφείλεται στην αποκλειστική υπαιτιότητα των εναγομένων ανωνύμων εταιριών, οι οποίες είναι επιφορτισμένες με την επίβλεψη και τη συντήρηση της οδού, διαθέτουν δε για τον σκοπό αυτό τα κατάλληλα μέσα και προσωπικό, ώστε να είναι δυνατός ο εντοπισμός του εμποδίου από τους εποπτεύοντες τον αυτοκινητόδρομο (ομάδες άμεσης επέμβασης) που υποχρεωτικά υπάρχουν σ’ αυτόν.
Συνεπώς, αιτία του επιδίκου ατυχήματος αποτελεί η παράλειψη των εναγόμενων ν’ αστυνομεύουν επαρκώς την ύπαρξη εμποδίων επί του οδοστρώματος και να λάβουν μέτρα προς αποφυγή αυτών (συντήρηση περιφράξεως). Συνεπώς ευθύνονται η μεν πρώτη (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε) υποκειμενικά η δε δεύτερη (ΑΕΓΕΚ ΑΕ), αντικειμενικά για τις ζημίες που υπέστη ο ενάγων εξαιτίας του ατυχήματος, απορριπτομένης ως αβασίμου της ενστάσεως εκ του άρθρου 300 ΑΚ που πρότειναν οι εναγόμενες.
Πρόστηση
Mεταξύ εργοδότη και εργολάβου Δημόσιων Έργων
Η ευθύνη του προστήσαντος και προστηθέντα είναι εις ολόκληρον. Αδιάφορη είναι η νομική σχέση που συνδέει τον προστήσαντα με τον προστηθέντα. Αρκεί το γεγονός ότι ο τελευταίος, όταν αδικοπρακτούσε τελούσε υπό τις οδηγίες και τις εντολές του προστήσαντος, ως προς τον τρόπο εκπληρώσεως των καθηκόντων του, χωρίς να είναι απαραίτητη και η διαρκής επίβλεψη του, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση, πάντως, ότι ο προστηθείς ενεργούσε προς διεκπεραίωση υποθέσεως και γενικώς προς εξυπηρέτηση συμφερόντων του προστήσαντος. Αν με τη βούληση του προστήσαντος ο αρχικός προστηθείς έχει δυνατότητα να χρησιμοποιεί τρίτους (υποπροστηθέντες) στη διεκπεραίωση της υποθέσεως του προστήσαντος, αυτοί θεωρούνται προστηθέντες του αρχικού προστήσαντος, ο δε τελευταίος ευθύνεται και για τις αδικοπραξίες των υποπροστηθέντων, χωρίς να προσαπαιτείται να ασκεί έλεγχο ή να δίδει οδηγίες και εντολές σε αυτούς.
Εξάλλου από τα άρθρα 682, 688 έως 691 του Α.Κ. προκύπτει ότι, δεν θεωρείται προστηθείς του εργοδότη ο εργολάβος, που δε βρίσκεται σε σχέση εξαρτήσεως. Ο εργοδότης όμως ευθύνεται για τα πταίσματα του εργολάβου κατά την εκτέλεση του έργου, όταν έχει διαφυλάξει για τον εαυτό του τη διεύθυνση και την επίβλεψη της εκτέλεσης του έργου, οπότε αφού υπακούει σας οδηγίες του ο εργολάβος, θεωρείται προστηθείς του. Τα προαναφερόμενα ισχύουν και επί εκτελέσεως δημοσίου έργου.
Το δικαστήριο: ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων. ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή. ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τις εναγόμενες, ευθυνόμενες εις ολόκληρον, να καταβάλουν στον ενάγοντα το ποσό των χιλϊων τριακοσϊων είκοσι οκτώ ευρώ και σαράντα πέντε λεπτών (1.328,45€), με τους νόμιμους τόκους από την επομένη της επίδοσης της αγωγής. ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τις εναγόμενες σε μέρος των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος, τα οποία ορίζει σε ενενήντα ευρώ (90,00€).
